Een voordeel van dure aard

Steeds meer werkgevers stellen hun personeel een smartphone of een tablet ter beschikking, die ze ook privé mogen gebruiken. De fiscale regels zijn niet aangepast aan die realiteit. De belasting op het voordeel van alle aard is vaak onevenredig hoog.

Flexibel werken raakt steeds meer ingeburgerd, en smartphones en tablets worden steeds populairder om er thuis of buiten de vaste werkplek mee te werken. Veel werkgevers stellen zulke toestellen ter beschikking van hun werknemers. Ze mogen die ook privé gebruiken, terwijl de kosten grotendeels of zelfs helemaal door de werkgever worden betaald.

Helemaal kosteloos is zo’n smartphone of tablet niet voor de werknemer, want de fiscus en de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) beschouwen het privégebruik als een zogenoemd voordeel van alle aard. Dat betekent dat de werknemer er belasting op moet afdragen zoals op een bijkomend beroepsinkomen (maximaal 50 %, plus de gemeentebelasting) en dat hij er een socialezekerheidsbijdrage van 13,07 procent op verschuldigd is.

Maar die wettelijke regeling is onduidelijk en complex. De fiscus en de RSZ passen niet dezelfde regels toe om de belasting en de bijdragen te bepalen. Bovendien loopt de wetgeving achterop.

Smartphones

Een bedrijfssmartphone — bijvoorbeeld een iPhone of een BlackBerry — wordt door de RSZ en de fiscus verschillend belast. De RSZ beschouwt een smartphone als een gsm. Dat betekent dat de socialezekerheidsbijdrage van 13,07 procent wordt berekend op een forfaitair voordeel van 12,50 euro per maand, of 150 euro per jaar. Als de werknemer facturen kan voorleggen waaruit blijkt dat hij gedurende drie maanden voor minder dan 12,50 euro per maand privé heeft gebeld, kan hij op dat bedrag socialezekerheidsbijdragen betalen. Het is opmerkelijk dat de RSZ er geen rekening mee houdt dat de gebruiker met een smartphone ook mobiel kan surfen. Volgens de RSZ stijgt het voordeel van alle aard daar dus niet door.

De fiscus gebruikt geen forfaitaire waarde om het belastbare voordeel van een bedrijfssmartphone te bepalen, maar gaat uit van de ‘werkelijke waarde’, of de prijs die de werknemer in de kleinhandel had moeten betalen als hij het apparaat zelf had gekocht. Betaalt de werknemer een bijdrage aan zijn werkgever voor zijn privégebruik, dan mag hij dat bedrag aftrekken van het fiscale voordeel.

Tablets Ook voor tablets — zoals een iPad –berekenen de fiscus en de RSZ het belastbare voordeel anders. De RSZ schakelt een tablet gelijk met een pc. Dat betekent dat de werknemer een socialezekerheidsbijdrage van 13,07 procent moet afdragen op een forfaitair bedrag van 180 euro per jaar. Betaalt de werkgever boven op het toestel ook de internetaansluiting en het internetabonnement, dan komt er forfaitair nog eens 60 euro per jaar bij. Dat leidt er vaak toe dat de werknemer wordt belast op een voordeel van alle aard dat hoger is dan de aankoopprijs van de tablet (zie kader ‘Onrealistisch en demotiverend’).

De fiscus beschouwt een iPad en andere tablets als zogenoemde randapparatuur. Dat betekent dat het belastbare voordeel voor het privégebruik wordt bepaald op basis van de werkelijke waarde of de aankoopprijs. Betaalt de werkgever ook de kosten van de internetaansluiting en het internetabonnement, dan komt daar nog eens forfaitair 60 euro per jaar bij.

Opgelet voor cumulatie

Een werknemer die van zijn werkgever zowel een smartphone, een draagbare pc als een tablet ter beschikking gesteld krijgt en die privé kan gebruiken, moet uitkijken. De belastbare voordelen van alle aard van al die mobiele toestellen worden samengeteld.

Dat cumulatieve voordeel van alle aard kan hoog oplopen: 12,50 euro per maand voor het privégebruik van een smartphone, 15 euro per maand voor een portable, 15 euro per maand voor een tablet, 5 euro per maand voor het gebruik van mobiele netwerken en 5 euro per maand voor de breedbandverbinding thuis, als de werkgever betaalt. Het totale belastbare voordeel komt dan uit op 52,50 euro per maand, of 630 euro per jaar. De werknemer betaalt zo onevenredig veel voor het privégebruik, en dat voor toestellen waarvan hij niet eens de eigenaar is.

Johan Steenackers