Zijn zonnepanelen echt zo goedkoop geworden?

Onlangs ging een foto viraal van een man die een tuinafsluiting met zonnepanelen had gemaakt. Vorige week lanceerde EnergyVision een energiecontract, met een gratis installatie van zonnepanelen op uw dak inbegrepen. Hoe goedkoop of duur zijn pv-panelen vandaag? Worden ze quasi voor niets weggegeven?

“Zonnepanelen zijn inderdaad veel goedkoper geworden”, zegt Wannes Demarcke, beleidsexpert van ODE (Onderneming voor Duurzame Energie). “De panelen an sich kosten nog ongeveer een derde van de prijs van drie jaar geleden. Maar de zonnepanelen maken amper de helft uit van de totaalfactuur. Zowat alle andere onderdelen van de installatie zijn duurder geworden. Denk aan de loonkosten, de kabels, de metalen om de panelen op het dak te bevestigen. Ook de koperprijs staat op zijn hoogste peil in twee jaar.“

Vincent Vancaeyzeele, manager Techniek en Innovatie van Techlink, zegt dat de markt in transitie is. “Alle fabrieken ter wereld maken de omschakeling van panelen van het p-type naar het n-type. Die hebben een langere levensduur, en wekken meer energie op over de volledige levensduur. De voorraden van de oude panelen worden afgebouwd en dat zet tijdelijk druk op de prijzen.”

Renaat Acke van Hypotheek.winkel ziet nog een andere reden waarom de installatie van zonnepanelen specifiek in Vlaanderen goedkoper zou kunnen zijn geworden. “Er zijn geen premies meer voor zonnepanelen. Aanvankelijk werd een halvering voorzien voor 2024 tot 375 euro maar het werd uiteindelijk een afschaffing. Veel mensen hebben vorig jaar nog zonnepanelen besteld.”

Ook voor gratis betaalt u

EnergyVision installeert zelfs gratis zonnepanelen op uw dak, maar de opgewekte stroom kost 0,20 euro per verbruikte kWh, een prijs die vastgeklikt wordt voor dertig jaar. U betáált dus voor de stroom opgewekt door de panelen op uw dak. Als u zelf zonnepanelen legt, betaalt u niks voor de stroom die die panelen opwekken. Meer zelfs, u krijgt, afhankelijk van uw energieleverancier, gemiddeld ongeveer 0,03 euro per kWh elektriciteit die u op het net injecteert.

Die periode van dertig jaar valt nog het beste te bekijken als een afbetalingsplan. Klanten die binnen de dertig jaar hun contract verbreken, zijn verplicht de restwaarde van hun panelen te betalen. Wie bijvoorbeeld binnen die dertig jaar wil verhuizen, kan het contract overdragen aan de nieuwe eigenaars. Die laatste kunnen er ook voor opteren de panelen over te kopen tegen de restwaarde. In de contractvoorwaarden van EnergyVision staat een tabel met de afkoopwaardes van de standaardpakketten. Aan het einde van elk jaar wordt de afkoopwaarde met 3 procent verminderd.

Kris Voorspools, energiespecialist en zaakvoerder van de energieconsultant 70 GigaWatt. “De doelgroep van EnergyVision zijn mensen die zelf niet de middelen hebben om in zonnepanelen te investeren. Zij hebben dus ook niet de middelen om de afkoopwaarde te betalen en het contract op te zeggen. De afkoopwaarde is vrij fors, na tien jaar bijvoorbeeld nog altijd 74 procent van de nieuwprijs.”

De consumentenorganisatie Test-Aankoop bestudeerde het derdebetalersysteem van EnergyVision. De conclusie was dat zelf installeren in zonnepanelen op lange termijn altijd financieel voordeliger is. Het verschil in het voorbeeld was pas merkbaar na twintig jaar, wat natuurlijk alles te maken heeft met het feit dat er geen begininvestering nodig is, besloot Test-Aankoop. Met het geld dat u niet hoeft te investeren in zonnepanelen kunt u andere investeringen doen, die evengoed of beter kunnen renderen dan zonnepanelen.

1 euro per wattpiek

Hoeveel het kost om zelf zonnepanelen te leggen, hangt af van verschillende parameters. Wannes Demarcke: “Kleine installaties kosten verhoudingsgewijs meer, omdat er vaste kosten zijn. Vanaf een achttal panelen horen we prijzen van 1 euro per wattpiek. 1 Wattpiek levert tot 1 kilowattuur (kWh) stroom per jaar op, afhankelijk van de oriëntatie. Een mediaangezin in Vlaanderen verbruikt ongeveer 3.500 kWh per jaar. Met een elektrische wagen komt daar zeker 3.000 kWh per jaar bij.”

Voor een installatie van 5 kilowattpiek of twaalf panelen betaalt u ​volgens een back-of-the-envelope-berekening naar schatting 5.000 euro. Stel dat u 5.000 euro leent op tien jaar met een rente van 4 procent om de installatie te betalen, dan betaalt u uiteindelijk ruim 6.000 euro. Stel dat u met EnergyVision in zee gaat en na tien jaar de panelen afkoopt, dan betaalt u ongeveer evenveel. Alleen hebt u dan ook tien jaar betaald voor stroom die u met eigen panelen gratis had opgewekt.

De energieleverancier Eneco heeft op zijn website een ‘indicatieve’ prijs van 6.597 euro voor een kleine rijwoning waarop 10 zonnepanelen kunnen geïnstalleerd worden. Voor een vrijstaande woning geeft Eneco een prijs van 9.603 euro voor een PV-installatie met twintig panelen. Eneco biedt een korting aan op zijn installaties, in samenwerking met partner IZEN.

Afhankelijk van de grootte van de installatie en de concrete besparing op de elektriciteitsfactuur, spreekt Eneco op zijn website over een terugverdientijd van acht à negen jaar. “Als je zelf investeert in zonnepanelen, daalt je stroomfactuur met 400 tot 500 euro per jaar. Structureel besparen doe je eigenlijk pas wanneer de installatie ook effectief van jou is”, vindt Kris Voorspools. “Zelf investeren is altijd beter. Dan moet je de koek niet delen.”

Hoeveel kost lenen voor zonnepanelen?

Renaat Acke: “Rentevoeten voor consumentenkredieten aangegaan voor energievriendelijke investeringen liggen rond de 3,5 à 4 procent voor nogal wat kredietgevers. Er zijn niet echt banken, die eruitspringen. Als klant kun je ook altijd kiezen om via een wederopname van een reeds voldoende afbetaald woonkrediet te gaan, op voorwaarde dat je de 30-jarige periode van de hypothecaire inschrijving niet overschrijdt.”

Bovendien komen investeringen in zonnepanelen in aanmerking voor een verbouwlening, met een rentevoet van 2,75 procent, bestemd voor mensen met een inkomen onder een bepaalde grens. Mensen met meer inkomen die een woning met een renovatieplicht ­kochten, kunnen tot eind 2024 nog een beroep doen op een rentesubsidie.

Verticale plaatsing van zonnepanelen? Nog zo gek niet

De man met zijn ‘hek van zonnepanelen’ plaatste die mogelijk ook verticaal om elektriciteit op te wekken op momenten dat horizontale panelen op een dak geen of weinig elektriciteit opleveren. Wannes Demarcke legt uit: “In de winter kan de productie van verticale zonnepanelen tot drie keer hoger zijn dan die van horizontale panelen. Voor wie met een warmtepomp verwarmt of voor mensen die zelfvoorzienend willen zijn, kan verticale montage een oplossing bieden. Zonnepanelen worden soms ook geplaatst op de muren van gebouwen met weinig dakoppervlakte. Daarnaast zijn er ook panelen die tweezijdig werken.” Die tweezijdige panelen zijn ideaal voor een afsluiting van een tuin of een bedrijfsterrein.