Minder afval onder de kerstboom: waarom een refurbished geschenk een goed idee is

Een kwart van de Belgen kocht ooit een refurbished smartphone, tablet, gameconsole of ander elektronisch toestel. Een op de drie landgenoten zou zo’n gereviseerd apparaat overwegen als eindejaarscadeau.

Het is een bekend probleem: consumentenproducten worden te snel afgeschreven omdat ze al na een paar jaar verouderd blijken of defect geraken. Dat leidt tot overconsumptie, uitputting van onze grondstoffen en een toename van de afvalberg. Gelukkig lijkt het tij stilaan te keren. Het ziet ernaar uit dat de overstap van een lineaire naar een circulaire economie is ingezet. De Europese regelgeving in ecodesign, met specifieke eisen inzake herstelbaarheid en recycleerbaarheid, draagt daar toe bij.

Steeds meer merken en winkels storten zich bovendien op refurbishing. Daarbij worden oudere en teruggestuurde apparaten grondig nagekeken, getest, gereinigd en hersteld met originele onderdelen. Ze krijgen dus een tweede leven en zijn weer ‘zo goed als nieuw’. “Van alle toestellen die wereldwijd verkocht worden, is al zo’n 10 procent refurbished”, stelt Sadri Fegaier, de CEO van de Franse multimediaketen Hubside.Store. “Ook in België geraken gereviseerde toestellen meer en meer ingeburgerd.”

Fegaier baseert zich daarvoor op een marktenquête die Hubside.Store eind oktober 2021 door iVOX liet uitvoeren bij duizend landgenoten. Daaruit blijkt dat een kwart van de Belgen (26%) al eens een refurbished toestel heeft aangeschaft. 13 procent gaf dat zelfs cadeau aan iemand anders. Meer dan zes op de tien bevraagden zouden een gereviseerd apparaat voor zichzelf overwegen, en een op de drie ziet dat ook als een geschikt eindejaarsgeschenk.

Maar dat betekent dat nog altijd twee op de drie Belgen een refurbished cadeau níet zien zitten. Bijvoorbeeld omdat ze het not done vinden (37%), omdat ze niet weten wat er in het verleden met het toestel gebeurd is (33%), of omdat ze vrezen voor een negatieve reactie van de ontvanger (30%).

Opvallend is het verschil tussen Vlamingen en Walen. Bij de Nederlandstaligen ligt het percentage overtuigden en geïnteresseerden in refurbished multimedia meer dan 10 procent lager dan in het zuiden van ons land. Overweegt u om zelf een ‘zo goed als nieuwe’ smartphone, tablet, gameconsole of ander elektronisch apparaat onder de kerstboom te leggen, maar heeft u nog twijfels? Hieronder geven wij een antwoord op de vijf meest gestelde vragen van onze lezers.

1. Hoe goed is de kwaliteit?

Een refurbished toestel is niet hetzelfde als een klassiek tweedehandsproduct. In beide gevallen gaat het om een gebruikt apparaat, maar het grote verschil is dat een occasietoestel wordt verkocht in de gebruikte staat, terwijl een refurbished product helemaal wordt gereviseerd en weer naar zijn oorspronkelijke nieuwstaat wordt gebracht.

“Uit onze enquête blijkt dat een op de drie Belgen die geen refurbished toestel als geschenk zou geven terughoudend is vanwege de onzekerheid over wat eerder met dat toestel gebeurde”, zegt Sadri Fegaier. “Hubside.Store verzamelt de gebruikte multimediatoestellen lokaal, gebruikt de onderdelen indien mogelijk opnieuw, en repareert ze uitsluitend met originele wisselstukken. De gereviseerde apparaten die in onze winkels terechtkomen, zijn daardoor in perfecte staat.”

Sommige merken hebben een eigen circuit opgezet dat hun refurbished apparaten aanbiedt. De elektronicafabrikant Apple maakt daarvoor gebruik van erkende en gecertificeerde experts. Dat moet kwaliteit van de revisie garanderen.

2. Hoeveel bespaart u?

Van diegenen die al eens een refurbished toestel kochten, zag 85 procent dat als een mogelijkheid om geld te besparen. Dat blijkt uit het onderzoek van Hubside.Store. Ook voor wie een gereviseerd cadeau zou overwegen, spelen de financiële voordelen vaak een rol: 42 procent ziet het als een mogelijkheid om een toestel in een hoger segment te kunnen kopen voor hetzelfde budget, en voor vier op de tien is het gewoon een goedkoper alternatief voor een nieuw toestel.

Hoeveel u concreet bespaart, hangt af van het product en van het circuit. Hubside.Store claimt een prijsverschil van 30 tot 40 procent in vergelijking met een nieuw toestel. Apple vermeldt op zijn Certified Refurbished-website een besparing tot 15 procent.

3. Wat met de garantie?

Koopt u een nieuw product, dan hebt u als consument recht op twee jaar wettelijke garantie. Vanaf 1 januari 2022 wordt dat recht uitgebreid. Hoe dat precies zit, leest u hier. “Er bestaat evenwel geen welomlijnde definitie van refurbished producten”, stelt Karen Ghysels, directeur van de Belgische afdeling van het Europees Centrum voor de Consument (ECC). “Maar we kunnen ze beschouwen als tweedehandsproducten, en daarvoor mogen verkopers de garantietermijn beperken. Vermelden ze die niet in hun voorwaarden, dan geldt de termijn van twee jaar.”

In de praktijk verschillen de termijnen naargelang het platform waarop de toestellen worden aangeboden. Apple vermeldt op zijn Certified Refurbished-website een garantie gedurende één jaar. Coolblue, dat eveneens gereviseerde Apple-producten verkoopt, breidt die periode voor alle smartphones, tablets en smartwatches uit tot twee jaar. Refurbished.be gaat nog een stap verder en belooft drie jaar op alle aangeboden apparaten, waaronder computers, laptops en gameconsoles.

Het is dus zeker aan te raden om naast de prijzen ook de garantievoorwaarden te vergelijken. Houd daarnaast ook rekening met de bereikbaarheid en de klantendienst.

4. Hoe goed is het voor de planeet?

Van de landgenoten die in het verleden al een refurbished toestel kochten, deed 82 procent dat volgens het onderzoek van Hubside.Store uit ecologische overwegingen. Wie een gereviseerd apparaat als cadeau onder de kerstboom zou overwegen, doet dat in de helft van de gevallen omwille van de beperktere impact op het milieu.

Verschillende studies bevestigen dat refurbishing de levenscyclus van producten gevoelig verlengt, verspilling van onder andere schaarse grondstoffen vermijdt, de afvalberg verkleint en de CO2-emissies bij de productie en het transport vermindert. Volgens een studie van Backmarket zou de totale impact ten opzichte van de productie van een nieuw toestel gemiddeld drie keer kleiner zijn. Specifiek voor een smartphone maakte Backmarket deze berekening:

Hebt u nood aan meer onderbouwde gegevens, neem dan een kijkje in de masterthesis van Anna Zumegen. Daarin worden vijf refurbishingscenario’s vergeleken met de productie van een nieuwe smartphone op het vlak van CO2-emissies en waterverbruik.

5. Moet u zich schamen?

Als u weet dat zes op de tien Belgen een refurbished toestel voor zichzelf zouden overwegen, en een op de drie dat als een ideaal eindejaarsgeschenk ziet, dan hoeft u niet te twijfelen. In de autosector heeft zowat elk merk – van Kia tot Maserati – een gecertificeerd occasiecircuit dat op volle toeren draait. Waarom zou u zich dus schamen voor een cadeautje onder kerstboom?

En als u het niet doet wegens bovenstaande redenen, dan is een refurbished geschenk misschien wel de enige manier om de lange wachttijden en aanleverproblemen voor nieuwe producten te omzeilen.