Met een digitale meter betaalt u voortaan exact wat u verbruikt

Energieleveranciers in Vlaanderen moeten hun klanten de mogelijkheid tot een maandelijkse facturatie aanbieden. Maar sinds 1 juli betalen alle afnemers met een variabel contract en een digitale meter wat ze elke maand effectief verbruiken.

Als u een energiecontract afsluit, krijgt u bij de meeste leveranciers de keuze tussen een vast, een variabel of een dynamisch tarief. Bovendien kunt u kiezen tussen een jaarlijkse of een maandelijkse afrekening van uw energiecontract. Sinds 1 april 2022 moeten grote leveranciers die meer dan 200.000 afnamepunten in het Vlaams Gewest beleveren de mogelijkheid tot een maandelijkse facturatie aanbieden aan klanten met een digitale meter. Sinds 1 januari werd die verplichting uitgebreid naar alle energieleveranciers in Vlaanderen.

Die uitbreiding kwam er op verzoek van Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (NVA). “De Vlaamse consument is blij met de mogelijkheden die de digitale meter biedt”, stelt ze. “Want die laat toe meer zicht te hebben op het energieverbruik en onaangename verrassingen te vermijden. Dat kan alvast door te opteren voor een maandfacturatie.”

Het grote voordeel van maandfacturatie is dat u sneller inzicht krijgt in uw energieverbruik. Zet u de verwarming wat lager of overwintert u in het zuiden, dan zal u dat meteen merken aan uw volgende factuur. U krijgt ook meer greep op uw afrekening. U voelt onmiddellijk de gevolgen van uw verbruik en u kunt korter op de bal spelen wanneer u merkt dat uw verbruik hoger ligt dan verwacht.

Sinds de uitbreiding van de maandfacturatie naar alle leveranciers kan elke afnemer met een digitale meter daarvoor kiezen. Volgens de netbeheerder Fluvius gebeurde dat intussen voor 100.000 elektriciteits- en 50.000 gascontracten. Zuhal Demir: “Elke maand betalen voor wat je effectief verbruikt hebt, verlost ons voorgoed van de discussie over de voorschotfacturen en de verrassing van de jaarlijkse afrekening.”

Energieleveranciers moeten een maandelijkse afrekening aanbieden voor alle producten waarvan de prijszetting het toelaat. Dat is bijvoorbeeld niet het geval voor variabele contracten met een per kwartaal geïndexeerde spotparameter.

Billijkere verdeling

Heeft u een digitale meter en een variabel contract, maar koos u niet voor maandfacturatie? Sinds 1 juli is uw energieleverancier hoe dan ook verplicht uw jaarafrekening te berekenen op basis van wat u effectief elke maand heeft verbruikt.

“Je gebruikt niet elke dag en elke maand dezelfde hoeveelheid energie”, zegt Björn Verdoodt, de woordvoerder van Fluvius. “In principe verbruik je meer in de winter dan in de zomer. Daarom kun je het verbruik voor de berekening met een variabele energieprijs niet zomaar gelijk verdelen over de verschillende maanden.”

Om een realistisch beeld te krijgen, gebruikte Fluvius tot vóór 1 juli ook voor eigenaars van een digitale meter statistische modellen en generieke lastprofielen: die garanderen een virtuele maar nauwkeurige verdeling van het verbruik over het hele jaar. “Die werkwijze heeft voor- en nadelen”, zegt Verdoodt. “Het statistische model kan bijvoorbeeld een deel van het verbruik in een duurdere of goedkopere periode leggen, waardoor een klant met een variabel contract meer of minder betaalt voor een stuk van zijn verbruik.”

“Bij het gebruik van die generieke synthetische lastprofielen wordt het jaarverbruik aan de twaalf maanden toegewezen volgens het verbruikspatroon van een doorsneegezin”, licht kristof De Paepe van Mijnenergie.be toe. “Dat betekent in de praktijk dat je 17,65 procent van je aardgasverbruik betaalt tegen de variabele prijs die in januari van toepassing is, en nauwelijks 1,56 procent tegen de lagere prijzen in juni.”

Om verrassingen te vermijden, stapten heel wat klanten met een digitale meter over op maandelijkse facturatie. Daarbij betalen ze, in plaats van maandelijkse voorschotten, enkel het werkelijke verbruik van die maand. “Hetzelfde is sinds 1 juli mogelijk bij jaarfacturatie”, zegt Björn Verdoodt. “Door vanaf nu gebruik te maken van het maandelijkse verbruik uit de digitale meter, betaalt de klant exact wat hij verbruikt volgens het tarief van die maand. De verdeling is dus billijker dan die via de generieke lastprofielen.”

“Vooral gezinnen waarvan het verbruikspatroon sterk afwijkt van het gemiddelde huishouden, zullen het verschil merken”, stelt Kristof De Paepe. “Verblijf je bijvoorbeeld tijdens de winter in het buitenland, dan wordt niet langer een groot deel van je verbruik tegen de hoge winterprijzen toegewezen.”

Uitbreiding informatieplicht

Sinds 1 juli 2024 moeten leveranciers hun klanten bovendien meer informatie over hun energiecontract bezorgen. Ze dienen op iedere factuur én in de onlineklantenzone van hun website duidelijk de naam en de versie van het contract te vermelden, alsook de start- en einddatum, het type (vast, variabel of dynamisch) en de overeenkomstige tariefkaart.

“Leveranciers maken maandelijks een nieuwe versie van hun producten”, legt de Vlaamse energiewaakhond VREG uit. “De prijzen of prijsformules van de contracten kunnen daardoor van maand tot maand verschillen.” Wanneer u de V-test gebruikt om de producten en hun tarieven te vergelijken, dan zag u in het verleden soms een energiecontract met dezelfde naam als uw lopend contract in de resultatenlijst. Maar dat betekende niet noodzakelijk dat dit ook hetzelfde contract was.

Dat is de reden waarom de leverancier sinds begin deze maand naast de naam ook de versie van uw contract moet vermelden (bijvoorbeeld: product X, versie juni 2024). “Wanneer je een contract afsluit, betaal je de prijzen die de leverancier in diezelfde maand heeft vastgelegd”, klinkt het bij de VREG. “Dankzij de nieuwe verplichting vind je de juiste productversie en de startdatum van je contract makkelijker terug. Zo is er minder verwarring mogelijk met andere contracten die dezelfde naam dragen.”

Energieleveranciers in Vlaanderen zijn sinds 1 juli ook verplicht al hun tariefkaarten van de verschillende producten te afficheren op hun website. Daarnaast moeten ze nu ook de werkelijke waarden van de indexatieparameters die ze gebruiken in de prijsformules van al hun contracten vermelden. z