Wat is er met Nationale Bank-aandeel gebeurd?

Waarom halveerde de koers van het aandeel van de Nationale Bank van België de voorbije weken? Is dit een unieke koopkans?

De neergang van het aandeel van de Nationale Bank van België (NBB) begon na het verschijnen van een brief van de president van de Nederlandse Centrale Bank (De Nederlandsche Bank of DNB), Klaas Knot, aan de Nederlandse minister van Financiën. Daarin waarschuwt Knot voor de impact van de drastische ommezwaai in het rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB) op de resultaten en de kapitaalpositie van DNB.

Door de verhoging van de basisrentetarieven met achtereenvolgens 50 en 75 basispunten mogen de nationale banken in enkele maanden geen 0,5 procent strafrente meer aanrekenen op de deposito’s die banken bij de centrale bank aanhouden. Integendeel, ze moeten 0,75 procent betalen. Daartegenover staat dat de inkomsten op de uitstaande, laagrentende obligaties niet vermeerderen. DNB houdt rekening met een cumulatief verlies van 9 miljard euro in de periode 2023-2026, en sluit niet uit dat de opgebouwde kapitaalbuffers niet volstaan. Hoewel tijdelijk met een negatief kapitaal kan worden gewerkt, is een kapitaalverhoging in dat geval niet uitgesloten.

Zover is het voor alle duidelijkheid nog niet. Aangezien dat probleem ook geldt voor de NBB, werd de handel in het aandeel in afwachting van een persbericht stilgelegd. Daarin bevestigde de NBB dat ze dit jaar voor het eerst in meer dan zeventig jaar verlies zal boeken, en ze verwacht dat de verliezen de volgende jaren nog zullen oplopen.

De NBB verwijst ook naar de negatieve impact van de stijgende rentetarieven op de marktwaarde van de obligatieportefeuilles. Sinds 2015 reserveert de NBB 50 procent van de nettowinst voor de beschikbare reserves, tegenover 25 procent vroeger. DNB reserveerde gemiddeld 75 procent sinds 2015. De reden is het toegenomen risico voor de centrale banken door de forse inkoopprogramma’s van overheids- en bedrijfsobligaties (vanaf 2015 en 2016, en vanaf 2020 door de pandemie). Sinds 2014 vervijfvoudigde de balans, tot 359,2 miljard euro eind 2021, terwijl het kapitaal, het reservefonds en de beschikbare reserve, afgerond slechts met 50 procent toenam, tot 7,2 miljard of 18.100 euro per aandeel. Aangezien de beschikbare reserve nettoverliezen moet opvangen, zal die balanspost de komende jaren dalen.

De NBB keerde sinds het nieuwe dividendbeleid in 2010 in totaal netto 1.314,33 euro per aandeel uit (96,63 euro in 2022). Hoewel door de grote onzekerheid geen becijferde prognoses werden gegeven, lijkt de kans groot dat het brutodividend de komende jaren zal terugvallen tot het minimum van 1,5 euro per aandeel. Dat was voor de belegger het signaal om het aandeel massaal te dumpen. We hanteren wegens het toegenomen risico het advies ‘houden/afwachten’ (rating 2B). Ondanks de uitdijende schuldenpandemie, verwachten we in de komende een tot twee jaar nog een periode van herstel, waarin de renteperikelen zullen milderen. Dat zal ruimte bieden voor een mogelijk stevig koersherstel, en een beter uitstapmoment.