Wat is een ETF?

Een exchange traded fund (ETF) of beursgenoteerd fonds kan de prestaties nabootsen van allerlei beleggingsactiva: van grondstoffen tot obligaties, maar dus ook van aandelen of aandelenindexen.

Verwacht nettorendement

Aandelen hebben in het verleden, en over voldoende lange periodes beschouwd, meer opgebracht dan obligaties. Alleen wisselen slechte en goede beursjaren elkaar af, met grote verschillen in rendement als gevolg. Over een periode van vijf jaar durven we een gemiddeld jaarlijks rendement van 7 procent netto voorspellen.

Karakteristieken

Een tracker of ETF is een fonds dat de prestatie van een korf met activa schaduwt, bijvoorbeeld een aandelenindex. Het rendement is niet 100 procent hetzelfde als dat van de index. Hoe groot de afwijking is, hangt onder meer af van hoe vlot de activa verhandelen. Trackers worden, net als aandelen, verhandeld op de beurs. Met één muisklik kunnen ­beleggers zo een gespreide portefeuille van aandelen en/of obligaties kopen.

Heel wat karakteristieken leest u af in de naam of de ISIN-code van de ETF. Begint de ISIN met IE, dan is de ETF in Ierland gevestigd, LU staat voor Luxemburg. Beide landen hebben een belasting­verdrag met de Verenigde Staten ­afgesloten, waardoor de ETF’s minder belasting betalen op de dividenden van Amerikaanse aandelen. Als de naam ­eindigt op ‘Dis’, dan keert de ETF dividenden uit aan de beleggers, en als de naam eindigt op ‘Acc’, dan herinvesteert de ETF de geïnde dividenden.

Er zijn trackers om in aandelen uit ­bepaalde sectoren, landen of regio’s te beleggen. U kunt in schone energie of kunstmatige intelligentie investeren via een ETF, of een ETF kan een selectie van aandelen met een hoog dividend volgen of een portefeuille met groeiaandelen zonder dividend.

2024

The Magnificent Seven ofwel de Amerikaanse technologiereuzen Apple, Alphabet, Microsoft, Amazon, Tesla, Meta Platforms en Nvidia domineren de S&P500-index, maar ook de MSCI World-index. Wie met een tracker op de MSCI World de wereldbeurzen denkt te bespelen, investeert een heel groot deel van zijn geld in die zeven magnifieke Amerikaanse mastodonten. Het ETF-beleggen creëert ook een soort aanzuigeffect naar de grootste en meest liquide aandelen. Almaar meer mensen beleggen in indexen in plaats van in specifieke aandelen via ETF’s. Eind 2024 zat er ongeveer 13 biljoen dollar in ETF’s geïnvesteerd, tegenover 141 biljoen dollar in obligaties en 115 biljoen dollar in aandelen en 18 biljoen dollar in goud.

Bescherming

Een tracker hoeft niet per se de activa te kopen waarvan hij het rendement repliceert. De beheerders van synthetische trackers sluiten een ruilcontract af met een derde partij, een bank, die het rendement levert in ruil voor een vergoeding. Daardoor loopt de belegger een extra risico: het tegenpartijrisico. De partijen storten wel een onderpand op een rekening van een onafhankelijke partij, om dat gevaar te beperken. Om tegenpartijrisico te vermijden, kopen beleggers best fysieke trackers die wel de activa kopen die ze volgen. Aandelentrackers genieten dezelfde bescherming als aandelen.

Kosten

U koopt trackers net als aandelen op de beurs. De transactiekosten van trackers en aandelen zijn dus doorgaans gelijk. Er zijn geen instapkosten en de beheerskosten zijn een pak lager dan die van klassieke beleggingsfondsen. De kosten van obligatietrackers en andere trackers met minder liquide activa kunnen iets hoger oplopen.

Fiscaliteit

Op elke aan- en verkoop van een tracker is beursbelasting verschuldigd. Voor ETF’s die niet geregistreerd zijn in België, maar wel in de Europese Economische Ruimte (EER), bedraagt het tarief 0,12 procent, met een plafond van 1.300 euro per transactie. Voor ETF’s die geregistreerd zijn in België, is er een verschil in tarief tussen ETF’s met een dividenduitkering (0,12%) en zonder dividenduitkering (1,32%, met een plafond van 4.000 euro). Voor ETF’s die noch in België, noch in de EER geregistreerd zijn, betalen beleggers 0,35 procent beursbelasting, met een plafond van 1.600 euro. De meerwaarde op een tracker is belastingvrij, tenzij 10 procent of meer van de beleggingen bestaat uit obligaties of andere activa die de fiscus onder schuld klasseert. In dat geval gaat 30 procent roerende voorheffing af van de meerwaarde van het vastrentend deel.

Het zou kunnen dat de meerwaardebelasting, die de regering-De Wever voor financiële activa wil invoeren, ook van toepassing wordt op ETF’s. De praktische modaliteiten van deze belasting (10%, met vrijstelling van 10.000 euro) zijn nog niet bekend.

Duurzaam of niet?

Amundi, BNP Paribas, Candriam, LGIM ­Managers (Europe), Invesco, iShares (BlackRock), WisdomTree en DWS hebben voor een of meer trackers het Towards Sustainability-label gekregen. Bij de ­fysieke replicatie van een index wordt ­gekeken naar de samenstelling van de ­index. Bij de synthetische replicatie wordt ook gekeken of de samenstelling van het onderpand duurzaam is.