Een exchange traded fund (ETF) of beursgenoteerd fonds kan de prestaties nabootsen van allerlei beleggingsactiva: van grondstoffen tot obligaties, maar dus ook van aandelen of aandelenindexen.
Verwacht nettorendement
Aandelen hebben in het verleden, en over voldoende lange periodes beschouwd, meer opgebracht dan obligaties. Alleen wisselen slechte en goede beursjaren elkaar af, met grote verschillen in rendement als gevolg. Over een periode van vijf jaar durven we een gemiddeld jaarlijks rendement van 7 à 8 procent netto voorspellen.
Karakteristieken
Een tracker of ETF is een fonds dat de prestatie van een korf met activa schaduwt, bijvoorbeeld een aandelenindex. Het rendement is niet 100 procent hetzelfde als dat van de index. Hoe groot de afwijking is, hangt onder meer af van hoe vlot de activa verhandelen. Trackers worden, net als aandelen, verhandeld op de beurs. Met één muisklik kunnen beleggers zo een gespreide portefeuille van aandelen kopen.
Heel wat karakteristieken leest u af in de naam of de ISIN-code van de ETF. Begint de ISIN met IE, dan is de ETF in Ierland gevestigd, LU staat voor Luxemburg. Beide landen hebben een belastingverdrag met de Verenigde Staten afgesloten, waardoor de ETF’s minder belasting betalen op de dividenden van Amerikaanse aandelen. Als de naam eindigt op ‘Dis’, dan keert de ETF dividenden uit aan de beleggers, en als de naam eindigt op ‘Acc’, dan herinvesteert de ETF de geïnde dividenden.
Er zijn trackers om in aandelen uit bepaalde sectoren, landen of regio’s te beleggen. U kunt in schone energie of kunstmatige intelligentie investeren via een ETF, of een ETF kan een selectie van aandelen met een hoog dividend volgen of een portefeuille met groeiaandelen zonder dividend.
2025
De opmars van de passieve beursgenoteerde indexfondsen (ETF’s) bij particulieren valt op. Sinds het tweede kwartaal van 2023, stijgt het aantal ETF-beleggers in ons land alleen maar, kwartaal na kwartaal. Tot er een lichte daling kwam over de periode april, mei en juni 2025. Een seizoenseffect? Ook het aantal beleggers in individuele aandelen daalde licht in die periode.
In het tweede kwartaal van 2025 telde de beurswaakhond FSMA zo’n 111.000 kleine ETF-beleggers in ons land. Dat is iets minder dan de 121.000 Belgische retailbeleggers die in het eerste kwartaal minstens één ETF kochten of verkochten. In het eerste kwartaal van 2021 telde FSMA nog maar 35.000 ETF-beleggers.
Bescherming
Een ETF of tracker hoeft niet per se de activa te kopen waarvan hij het rendement repliceert. De beheerders van synthetische trackers sluiten een ruilcontract af met een derde partij, een bank, die het rendement levert in ruil voor een vergoeding. Daardoor loopt de belegger een extra risico: het tegenpartijrisico. De partijen storten wel een onderpand op een rekening van een onafhankelijke partij, om dat gevaar te beperken. Om tegenpartijrisico te vermijden, kopen beleggers best fysieke trackers die wel de activa kopen die ze volgen.
ETF’s genieten verder dezelfde bescherming als aandelen onder de bescherming van financiële instrumenten via het Garantiefonds. Als uw beleggingsonderneming failliet gaat, dan blijven uw beleggingen van u en ze komen niet in het faillissement terecht. Dit is anders dan bij spaarrekeningen en andere tegoeden die op de balans van de bank staan. Mocht uw beleggingsonderneming door bepaalde omstandigheden toch niet in staat zijn om uw activa terug te geven, dan voorziet het Garantiefonds een dekking van 20.000 euro per persoon en per instelling.
Kosten
U koopt ETF’s op de beurs. De transactiekosten van ETF’s en aandelen lopen vaak gelijk, al zijn er ook brokers die lagere tarieven hanteren voor kleine orders in ETF’s. Er zijn geen instapkosten en de beheerskosten zijn een pak lager dan die van klassieke beleggingsfondsen. De kosten van ETF’s die onderliggend in obligaties of andere, minder liquide activa investeren, kunnen hoger oplopen.
Fiscaliteit
Op elke aan- en verkoop van een ETF’s is beursbelasting verschuldigd. Voor ETF’s die niet geregistreerd zijn in België, maar wel in de Europese Economische Ruimte (EER), bedraagt het tarief 0,12 procent, met een plafond van 1.300 euro per transactie. Voor ETF’s die geregistreerd zijn in België, verschilt het tarief van ETF’s met een dividenduitkering (0,12%) en zonder dividenduitkering (1,32%, met een plafond van 4.000 euro). Voor ETF’s die noch in België, noch in de EER geregistreerd zijn, betalen beleggers 0,35 procent beursbelasting, met een plafond van 1.600 euro.
De meerwaarde op een ETF is vanaf 2026 niet langer belastingvrij. Er was al eerder een belasting op de meerwaarde van ETF’s, die voor 10 procent of meer uit obligaties bestaan (de Reynderstaks). In dat geval ging er sowieso al 30 procent roerende voorheffing af van de meerwaarde van het vastrentende deel. Daar komt nu nog een meerwaardebelasting van 10 procent op het aandelengedeelte bij.
Duurzaam of niet?
Amundi, BNP Paribas, Candriam, LGIM Managers (Europe), Invesco, iShares (BlackRock), WisdomTree en DWS hebben voor een of meer trackers het Towards Sustainability-label gekregen. Bij de fysieke replicatie van een index wordt gekeken naar de samenstelling van de index. Bij de synthetische replicatie wordt ook gekeken of de samenstelling van het onderpand duurzaam is.
