‘Magnette, maak eindelijk je huiswerk’

België heeft een nieuw design nodig, waarin elke regio eigen keuzes kan maken en waarvan iedereen beter wordt. Dat zegt Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

Met de ezelsstamp aan koninklijk opdrachthouder Koen Geens (CD&V) heeft Paul Magnette zijn hand overspeeld. De voorzitter van de PS mag een linkse federale regering definitief op zijn buik schrijven, ook al staat ‘definitief’ niet in het woordenboek van de Belgische politiek. Paul Magnette mag een onbetaalbaar federaal retour du coeur-beleid vergeten. Paul Magnette kan fluiten naar de diensten van een minderheid langs Vlaamse kant.

Waar Paul Magnette wél wakker mag van liggen, is hoe hij omgaat met de geest van een Vlaamse coalitievorming, een geest die hij zelf uit de fles heeft gehaald. Paul Magnette moet wél wakker liggen van een meerderheid in Vlaanderen van het Vlaams Belang en de N-VA, ofwel in 2024, ofwel bij vervroegde federale verkiezingen. En waar Paul Magnette vooral wakker van zou moeten liggen, is hoe de PS kan helpen om de Waalse economie en de Waalse werkgelegenheid eindelijk op de rails te krijgen. De strategie te weinig inspanningen te leveren, omdat er toch op bijna onvoorwaardelijke Vlaamse solidariteit kan worden gerekend, heeft zijn houdbaarheidsdatum overschreden. Er stond ‘ten minste houdbaar tot 2024’ op de verpakking, maar Magnette heeft het Vlaamse conservenblik te vroeg kapot geslagen. Hij ziet daarbij een belangrijk detail over het hoofd. De Waalse economie heeft onvoldoende fiscale draagkracht om haar eigen boontjes te doppen. De regio is nog jaren, om niet te zeggen decennia, afhankelijk van een federaal gefinancierde sociale zekerheid. En hoe langer Magnette wacht om zijn huiswerk te maken, hoe moeilijker het wordt de Waalse economie erbovenop te helpen, en hoe riskanter het wordt te rekenen op Vlaamse geldstromen.

Als dit land een grand canyon heeft, dan is het de diepe economische kloof langs de taalgrens. Ten noorden durft een regio in te zetten op een gezonde markteconomie, ten zuiden rekent een deelstaat vooral op overheidsinterventie. Beide keuzes zijn perfect democratisch, maar steeds moeilijker in een federale regering te proppen omdat het geld op is. De vergrijzing zal nog meer druk zetten op de overheidsfinanciën die nu al ontsporen. Zowel de werkgelegenheid als de productiviteit moet in elk gewest, Brussel inbegrepen, hoger om de factuur betaalbaar te houden. Het is niet langer houdbaar dat één regio zijn stinkende best doet, en dat de andere twee de kop in het zand steken. De Vlaamse economie groeide de voorbije jaren opnieuw sneller dan de Waalse, maakte de Nationale Bank onlangs bekend. Dat zou vooral in Wallonië alarmerend voorpaginanieuws moeten zijn, maar geen haan die er naar kraaide.

Pierre Wunsch , de gouverneur van de Nationale Bank, legde vorig weekend op DimancheRTL de vinger op de wonde. Wunsch komt uit de stal van Didier Reynders (MR), en zal dus niet snel het beleid van de PS verdedigen. Toch valt er moeilijk een speld tussen de objectieve cijfers te krijgen. “Al zestig jaar lang groeit de Waalse economie trager dan de Vlaamse economie”, zei hij. “In een ideale wereld zou je een inhaalbeweging verwachten, gezien de hogere arbeidsreserve in Wallonië. Die economische tweespalt maakt het lastig om dit land te besturen. De Waalse economie rust vooral op de overheid en op gesubsidieerde diensten. De overheidsuitgaven bedragen 60 tot 70 procent van het Waalse bbp, tegenover 52 procent voor België. De Waalse economie hangt voor zijn levensonderhoud af van transfers uit Vlaanderen. De private sector heeft een te klein aandeel in de Waalse economie.”

Paul Magnette is slecht geplaatst om de toekomst van de Belgische en dus ook de Vlaamse economie te dicteren. Uiteraard heeft het geen zin de solidariteit met Wallonië bruusk af te breken. De Waalse vrienden vormen de grootste exportmarkt voor de Vlaamse economie. Maar er moet meer verantwoordelijkheid, een groter besef van hoogdringendheid en meer motivatie in de hoofden van de Waalse politici worden geslepen. Dat is in de huidige federale staatsstructuur blijkbaar niet mogelijk. België heeft een nieuw design nodig, waarin elke regio eigen keuzes kan maken en waarvan iedereen beter wordt. Laat dat de inzet van de volgende verkiezingen zijn.