‘Een lockdown light? Als het nodig is, dan kunnen we dat’

Uiteindelijk is één vraag van belang: welke economie houden we straks over? Je wil een economie die flexibel en solvabel genoeg is om straks een echte relance te realiseren, zegt Trends-hoofdredacteur Wim Verhoeven.

Het was met spijt in het hart, maar de journalisten van Trends hebben hun redactievergadering vorige vrijdag opnieuw digitaal gehouden. En we zullen dat blijven doen, zolang de coronacijfers ons niet bevallen. Is dat een leuke beslissing? Nee. Is het een wereldramp? Dat nu ook weer niet. De redacteurs hebben maandenlang bewezen dat ze thuis kunnen werken. Er was dan ook maar één telefoontje nodig om het opnieuw te doen. Zo gaat het in duizenden bedrijven en bij honderdduizenden mensen. ‘ Been there, done that’, zeggen de Britten.

Veel dingen zijn ‘been there, done that’. Wat er ook gebeurt, we zullen geen toiletpapier meer hamsteren. We weten dat de economie blijft draaien. Er is bloem. Er is water. En dus ook toiletpapier. Het plexiglas is geïnstalleerd, het pompje met ontsmettingsmiddel staat aan de ingang van de winkel en we hebben ons mondmasker op zak. Al wie niet de luxe van thuiswerk heeft – de kassabediende in de supermarkt, de thuisverpleger, voorlopig ook het onderwijzend personeel – weet álles over afstand houden, extra hygiëne en continu oplettend zijn. Niks van dat alles is leuk, maar we kunnen het.

Hetzelfde in de ziekenhuizen. Ze hebben al eens snel moeten reageren. Ze weten nu veel beter hoe ze ernstige gevallen kunnen behandelen. Mentaal moeten ze opnieuw een berg beklimmen, maar ze weten dat ze het kunnen. Ondertussen testen we meer, is er een corona-app en hebben de contacttracers kunnen oefenen. Detecteren we potentiële verspreiders snel genoeg? Nee, maar we doen het wel sneller dan in maart. Kon dat allemaal doortastender, duidelijker en beter? Laat daar straks maar eens een onderzoekscommissie naar kijken.

Ook de regering heeft het allemaal al eens gedaan. In maart was de paniek totaal. Alleen nog essentiële verplaatsingen. Scholen dicht, de complete horeca dicht, alle evenementen afgelast. Het kapsalon dicht, de Gamma dicht, de bouwwerf dicht. Heel begrijpelijk, maar achteraf gezien wat overdreven en onvoldoende doordacht. Denk aan de doe-het-zelfzaken die weer open mochten, terwijl de tuincentra dicht bleven. Ondertussen blijkt dat de Nederlandse economie in het voorjaar minder is gekrompen dan de onze. Nederland nam minder draconische maatregelen. Het kan een verklaring zijn.

Maar we hebben dus ervaring met strengere maatregelen en zelfs met een lockdown, al dan niet light. En we weten dat je daar niet over communiceert met een powerpoint, zoals ex-premier Sophie Wilmès bewees eind april. Wordt het leuk? Nee. Maar we kunnen het. Tenzij er echt een Italiaanse ramp op ons zou afkomen, zullen extra maatregelen altijd fijnmaziger, efficiënter en beter gekozen zijn dan in maart. De regering zal er alles aan doen om een totale lockdown te vermijden. Ze weet veel beter wat werkt en wat onnodig veel schade berokkent. Been there, done that.

Hetzelfde hoort te gelden voor de steunmaatregelen. De kans is groot dat we nog een hele tijd in een ‘jojo-economie’ leven. Hoe langer dat duurt, hoe fijnmaziger en efficiënter ook de steun moet zijn. Uiteindelijk is één vraag van belang: welke economie houden we straks over? Nu al gaan er stemmen op om vooral de goede bedrijven boven water te houden. Met extra aandacht voor de zwaarst getroffen sectoren. Het gaat erom de blijvende economische schade te beperken. De kans op een golf van faillissementen blijft reëel, zeker als tijdelijke maatregelen (uitstel van betalingen, economische werkloosheid) te vroeg gelost worden. Tegelijk wil je geen werkloosheidsval of een vangnet voor zombiebedrijven, op kosten van de belastingbetaler. Je wilt een economie die flexibel en solvabel genoeg is om straks een echte relance te realiseren. Dat is de grootste uitdaging van de regering-De Croo. En het is geen ‘been there, done that’.