Wat is een obligatie?

Het is een verhandelbaar schuldbewijs, uitgegeven door een (semi-)overheid of een bedrijf.

Verwacht nettorendement

Voor alle obligaties wereldwijd verwachten we de komende vijf jaar een gemiddeld jaarlijks nettorendement van 4 procent.

Karakteristieken

Met een obligatie verstrekt u een lening aan een onderneming, een semi-overheid of een overheid. In ruil krijgt u rente of een coupon. Als alles goed gaat, krijgt u op de vervaldag uw volledige kapitaal terug. U kunt de obligatie ook voor de vervaldag verkopen aan andere beleggers. De jaarlijkse coupon kan vast of variabel zijn. Als het bedrijf betalingsproblemen krijgt, recupereren de obligatiehouders meestal een deel van hun inleg, omdat ze vooraan in de rij met schuldeisers staan.

Meestal zijn bedrijfsobligaties voorbehouden voor grote beleggers, die in schijven van 100.000 euro of zelfs meer kunnen betalen. Bedrijven geven slechts af en toe obligaties uit met een inleg van 1.000 euro euro. Overheden geven wel vaak wel kleine coupures uit, zoals dat heet.

2024

De Europese Centrale Bank (ECB) verlaagde de rente in 2024 vier keer met 25 basis­punten. De Amerikaanse centrale bank (Fed) knipte drie keer in de rente, maar daar zat één knip met 50 basis­punten tussen. Beide centrale banken ­verlaagden de richtinggevende rente vorig jaar met 100 basispunten of 1 procentpunt. De centrale banken beïnvloeden vooral de rente op obligaties met een korte looptijd. Voor lange looptijden spelen de inflatieverwachtingen een ­belangrijke rol. Sinds de verkiezings­overwinning van Donald Trump loopt het renteverschil tussen Amerikaanse en ­Europese overheidsobligaties op tien jaar op. Beleggers verwachten dat de Fed de rente in 2025 minder zal verlagen dan ­eerder verwacht en de ECB meer dan verwacht.

Bescherming

Hoe veilig uw geld is, hangt ten eerste af van de uitgever van de obligatie. De scores die kredietbeoordelaars als S&P, Moody’s en Fitch aan landen en bedrijven geven, kunnen een hulpmiddel zijn om de kredietwaardigheid of de terugbetalingscapaciteit van de emittent te beoordelen. Ten tweede is er een hiërarchie in de obligatietypes. Met een achtergestelde of een eeuwigdurende obligatie neemt u meer risico, en u komt bij betalingsproblemen achter de gewone obligatiehouders. Ten derde zijn er wisselkoersrisico’s, als u investeert in obligaties in andere munten. Zakt die munt in waarde, dan krijgt u in euro minder dan uw inleg terug. De hogere rente die u in andere munten dan de euro kunt krijgen, compenseert voor een deel het wisselkoersrisico. De vuistregel is: hoe meer rendement, hoe meer risico.

Kosten

Als u inschrijft op nieuwe obligaties, zitten de kosten al in de uitgifteprijs verrekend. Reken op 1,5 à 2 procent kosten. U kunt ook bestaande obligaties kopen. De kosten daarvoor liggen doorgaans hoger dan voor aandelentransacties, omdat de obligatiehandel nog grotendeels tussen banken gebeurt en niet zo geautomatiseerd is als de aandelenhandel.

Fiscaliteit

Op de aan- en de verkoop van bestaande obligaties is 0,12 procent beursbelasting verschuldigd, met een maximum van 1.300 euro per transactie. Bij de uitgifte van obligaties komt geen beurstaks kijken. Van elke rentebetaling moet 30 procent roerende voorheffing afgetrokken worden. De meerwaarde die u realiseert met een obligatie is belastingvrij. Daardoor kan het interessant zijn obligaties onder pari of onder hun uitgifteprijs te kopen op de markt.

Duurzaam of niet?

Bedrijven kunnen groene, sociale of duurzame obligaties uitgeven, om projecten te financieren met een positieve impact op het klimaat, met een maatschappelijke impact of een mix van groene en sociale doelstellingen. Voor zulke obligaties moet er vooraf een framework zijn, waarin duidelijk staat waarvoor het opgehaalde geld kan dienen en er moet achteraf gerapporteerd worden over de geldbesteding.