Goud én bitcoin stijgen plots hard in waarde: hoe komt dat?

Eén ounce goud (31,1 gram) noteerde maandag in de vroege ochtend een recordprijs van 2.100 dollar. De koers van de bitcoin bereikt voor het eerst in anderhalf jaar weer de kaap van 40.000 dollar. De prijs van ‘s werelds meest waardevolle cryptomunt steeg in 2023 met 142 %. Wat zit achter het sentiment dat de waarde van beide investeringen hoger stuwt? Trends vroeg het recent nog aan aan Jan Van Cutsem, handelaar in edelmetalen bij The House, en Thomas Spaas, advocaat die cryptobeleggers fiscaal advies geeft. Herlees hier.

Dit artikel dateert van een maand geleden, we delen het opnieuw naar aanleiding van de verdere prijsstijgingen van goud en bitcoin. Intussen zijn ook de buitenlandse beurzen flink opgeveerd.

Het edelmetaal goud is weer een begeerd goed. De belangrijkste reden van de koersstijging is de oorlog tussen Israël en Hamas. De vrees dat het conflict in het Midden-Oosten verhevigt tot een regionale oorlog doet nogal wat beleggers aanmeren in ‘vluchthavens’, zoals goud.

De rally’s van goud en ook de bitcoin staan in schril contrast met wat zich op de beurzen afspeelt; wereldwijd kennen aandelen- en obligatiemarkten een dramatische periode. “De normale correlaties zijn verdwenen. De goudprijs is sterk gestegen, hoewel de Amerikaanse langetermijnrente omhoogschoot en de dollar sterk is”, vertelde Ole Hansen, hoofd grondstoffenstrategie bij Saxo Bank, aan De Tijd. Het feit dat de goud- en de bitcoinkoers ontkoppeld lijken van de koersbewegingen van (Amerikaanse) aandelen, doen sommige analisten wijzen naar hun onderlinge correlatie.

Dat ondersteunt de argumentatie van bitcoinevangelisten dat het zogenaamde digitale goud dezelfde vluchthavenvoordelen biedt als het echte goud. Maar bij bitcoin spelen mogelijk andere redenen voor de koersstijging dan wantrouwen van het establishment.

De goudprijs is boven de kaap van 2.000 dollar geklommen, het hoogste peil in een decennium. Is goud terug als vluchtoord?

JAN VAN CUTSEM. “Telkens als het misloopt in de wereld, grijpen de mensen terug naar de enige vluchthaven die er nog is. Dat is niks nieuws. Bij geopolitieke conflicten, zoals wat zich nu afspeelt in Gaza, zul je pieken zien, abrupte koersbewegingen. Bij economisch onweer zie je de koers gestaag maar minder snel stijgen. De bezorgde mensen stappen eerder druppelsgewijs in.

“De onzekerheid rond de banken speelt mee. Maar bijvoorbeeld ook de vragen die rijzen bij schuldenophopende overheden, doen beleggers uit de obligatiemarkten stromen. Komen daar nog bij: Duitsland, dat als motor van de Europese economie aan het haperen is. China, ‘s werelds op een na grootste economie, dat ook niet helemaal op 100 procent opereert. Ook de onenigheid in Europa, over allerlei zaken, drijft mensen naar goud.”

Kunt u die onzekerheid rond de banken wat toelichten? En speelt een gelijkaardig sentiment ook niet bij de bitcoin, zogezegd de anti-bankentool pur sang?

VAN CUTSEM. “Mensen hebben schrik van de banken gekregen. In Amerika zijn in maart twee banken, de Silicon Valley Bank en First Republic, omgevallen. Dat stemt velen tot nadenken.

“Wie, daarnaast, veel geld op zijn of haar rekening heeft staan, en daarop minder intrest krijgt of zelfs een strafrente moet betalen: profitabel is dat niet. Er zijn regelmatig mensen die wat geld van hun rekening halen of aandelen verkopen, en dat vrijgekomen kapitaal in goud steken. Net om onder bepaalde tarieven uit te komen.

“Daarbij is de bankwereld relatief onvriendelijk tegenover klanten. Je komt bijvoorbeeld liever niet in het kantoor. Dat speelt allemaal mee in de algemene sfeer. Al die kleine dingen dragen hier ook aan bij.”

THOMAS SPAAS. “Ik krijg wel wat zenuwachtige vragen van klanten, vragen die misschien zelfs los staan van de bitcoin. Eigenaars van kmo’s die zich vragen stellen bij de liquiditeit van hun bank, bijvoorbeeld. Maar die zenuwachtigheid is niet de grote driver bij de koersstijging van de bitcoin.”

‘Omdat ze merken dat de interesse bij hun klanten zo groot is, staan grote jongens als BlackRock en Fielity te trappelen om een bitcointracker aan te bieden’

Thomas Spaas, fiscaal advocaat

Waarom stijgt de bitcoin dan zo in waarde?

SPAAS. “Door positief nieuws uit het kamp van de regelgevende instanties. Dat zit zo: tot dusver heeft de Amerikaanse beurswaakhond SEC nooit ETF’s goedgekeurd. ETF’s – of indextrackers – zijn gestructureerde producten voor mensen die niets van de bitcoin kennen maar er wel in willen beleggen. Vreemd genoeg was er ooit wel een tracker goedgekeurd die bitcoinfutures volgt, maar mocht er geen komen die de bitcoinspotprijs volgt.

“Op 23 oktober, begin vorige week, heeft de rechter de SEC een uitbrander gegeven. De rechter oordeelde dat de beurswaakhond geen redenen had om dat niet goed te keuren. De SEC riep marktmanipulatie in als argument tegen de goedkeuring. De rechter reageerde, ten eerste, dat je dat ook in traditionele markten hebt, en, ten tweede, ze al die future-ETF’s hadden goedgekeurd, en dus geen poot hadden om op te staan.

“De komende maanden verwacht iedereen, ten gevolge van die rechterlijke uitspraak, meerdere ETF’s te zien opduiken. Daaronder die van BlackRock, Fidelity, en alle beleggingskolossen. Omdat ze merken dat de interesse bij hun klanten zo groot is, staan ze te trappelen om zo’n ETF aan te bieden.

“Er kwam ook positief nieuws uit het mierennest van de FTX-rechtszaak. Nu zouden ze toch 70 tot 90 procent van de activa van die op de klippen gegane beurs kunnen recupereren. Ik weet niet tegen welke waarde. Maar toch gaan veel mensen veel meer van hun geld terugzien dan vermoed.

“Er staan momenteel overigens niet veel bitcoins op crypto exchanges, dus er is niet veel nodig om de koers veel omhoog te sturen.”

Hoe leest u de bitcoinmarkt nu? Waagt u zich aan voorspellingen?

SPAAS. “We zien dat deze keer de grote golf van kleine investeringen nog niet op gang is gekomen. Als we kijken naar de blockchaindata, dan gaat het vandaag om grotere transacties van 100.000 dollar of meer. De markt wordt echt gedomineerd door grote jongens.

“Twee derde van de bitcoins heeft, doorheen de turbulente afgelopen jaren, nog altijd niet bewogen. De mensen die die ooit gekocht hebben, kijken echt naar de lange termijn, in decennia zelfs. Dat is ook waarom er zo weinig bitcoins op de beurzen staan en waarom een paar bewegingen al veel kunnen doen met de prijzen.

“Wat de toekomst betreft: ik ben altijd bullish.”

Hoe ziet de nabije toekomst eruit voor goud?

VAN CUTSEM. “De Wereldbank zegt dat de goudprijs 6 procent stijgt in 2024: ik doe niet mee aan zulke precieze voorspellingen. Dat is toch koffiedik kijken. Het zal op dit niveau blijven of lichtjes stijgen, schrijf dat maar op.”