CEO Brusselse beurs: ‘Belgische beleggers zijn meer dan een lapmiddel voor de federale begroting’

In het kader van de onderhandelingen rond de begroting zoekt de federale regering 818 miljoen euro. Linkse Vivaldi-partijen willen de effectentaks fors verhogen. Dat zou bijzonder pijnlijk zijn voor de Brusselse beurs en de economie. Trends sprak met Benoît van den Hove, de CEO van Euronext Brussels.

De Brusselse beurs heeft een moeilijk jaar. Niet alleen loopt de koers van de Bel-20 sterk achter ten opzichte van de belangrijkste indexen van onze buurlanden, dit jaar dreigt ook een aantal grote namen van de beurs te verdwijnen met onder meer Telenet, Exmar en Orange. Net als in veel andere landen loopt het aantal beursgenoteerde bedrijven terug sinds de bankencrisis van 2008. Uit cijfers van Euronext Brussels blijkt dat daarnaast het gemiddelde dagelijkse handelsvolume afneemt op onze beurs (zie grafiek verderop).

De gehavende Brusselse aandelenmarkt kan nog meer worden geraakt. De ministers van de federale regering zijn deze week op zoek naar 818 miljoen euro. Dat geld is nodig om het begrotingstekort te beperken tot 3 procent van het Belgische bruto binnenlands product (bbp), zoals Europa ons land oplegt. De partijen Vooruit, PS, Groen en Ecolo zijn voorstanders van een forse verhoging van de effectentaks. Dat is een jaarlijkse heffing van 0,15 procent op effectenrekeningen met een waarde van meer dan 1 miljoen euro, ofwel de grote investeerders in ons land.

De taks is vandaag goed voor een opbrengst van ongeveer 400 miljoen euro. Bij de PS valt te horen dat een verdrievoudiging van dat tarief 800 miljoen euro kan opbrengen, en een verviervoudiging liefst 1,2 miljard euro. Volgende week, op 10 oktober, moet er een akkoord zijn. Dan houdt de premier zijn State of the Union.

Lees verder onder het diagram

Benoît van den Hove, sinds juli de CEO van Euronext Brussels, is allerminst opgezet met dat idee. “Belgische beleggers zijn meer dan een lapmiddel voor de begroting. Er wordt gesproken over een verdrievoudiging of een verviervoudiging van de taks en wat dat meer zou opleveren. Zo’n verhoogde belasting lijkt vooral de makkelijkste oplossing.”

Wat zijn de gevolgen voor de Belgische investeerdersmarkt?

BENOÎT VAN DEN HOVE. “Het zou alleen maar leiden tot een negatief klimaat voor beleggen en investeren. De grote investeerders, die door de taks worden getroffen, zullen dan de balans opmaken van het rendement dat ze op hun investering behalen. Zo worden ze fiscaal mobiel. Ze ontvluchten het land of ze vinden een ander toevluchtsoord, waardoor een verhoging van de effectentaks minder zou opbrengen dan voorzien.

“De volumes van de bedrijven in de Bel Mid- en de Bel Small-index zijn de laatste jaren al drastisch verminderd. Vandaag wordt in de Bel Small dagelijks voor 1,8 miljoen euro verhandeld, maar we komen van 6 miljoen euro. Liquiditeit is ontzettend belangrijk, want liquiditeit in de markt trekt meer liquiditeit aan. Alleen met voldoende liquiditeit is het mogelijk om grote investeerders aan te trekken, want met lage volumes duurt het te lang om een bepaalde positie te verkopen.”

‘In veel andere landen is er een klimaat waarin bedrijven begeleiding en financiering krijgen voor beursnoteringen. Dat heeft België ook ooit gehad’

Benoît van den Hove, CEO Euronext Brussels

Wordt de Brusselse beurs geconsulteerd over de gevolgen van een verhoogde effectentaks? Dat heeft toch gevolgen voor de economie.

VAN DEN HOVE. “Wij staan in contact met de overheid vanwege dat wederzijdse belang, maar het is niet zo dat ons een vraag is gesteld over de gevolgen van een verhoging van de effectentaks. Ik heb minister Van Peteghem (cd&v) laatst wel gefeliciteerd met het succes van de staatsbon.”

Hoe kijkt u naar dat verhaal?

VAN DEN HOVE. “De staatsbon is ook een belegging, want daarvoor moet een effectenrekening worden geopend. Er is dus onlangs voor 22 miljard euro belegd, dat ook onderhevig is aan de effectentaks. Als de roerende voorheffing zou kunnen dalen voor andere soorten beleggingen, dan zou dat veel kunnen betekenen voor onze bedrijven.

“Nu is er voor 22 miljard euro belegd met geld dat eigenlijk hoofdzakelijk van spaarrekeningen komt. Over een klein jaar vloeit het hoofdzakelijk terug naar die spaarrekeningen en dus maakt de staat daarmee vooral de banken rijk. Ik denk dat het zinvoller is te onderzoeken hoe we een deel van dat geld terug naar onze economie kunnen laten vloeien.”

Lees verder onder de grafieken

De eerste helft van 2023 was een sterke periode voor de wereldwijde aandelenmarkten. Maar als we de Bel-20 vergelijken met beurzen uit de buurlanden, dan valt op dat de koers in België een heel andere beweging heeft gemaakt.

VAN DEN HOVE. “In de Bel-20 zijn bedrijven uit eerder conservatieve sectoren vertegenwoordigd. Een topbedrijf als AB InBev beleeft een bewogen jaar en hetzelfde kunnen we zeggen over de vastgoedbedrijven, die 10 tot 12 procent van de index uitmaken. Die sector lijdt onder de hoge rente. En dan zijn er de banken, die ondanks het economische klimaat minder goed hebben gepresteerd dan verwacht.

“In Frankrijk hebben techbedrijven een heel mooi parcours afgelegd. De luxemerken waren dit voorjaar ook erg sterk. Elke markt heeft zijn sterktes en zwaktes en het is belangrijk die te kennen. De Bel-20 blijft een erg mooie index met echte topbedrijven, belangrijke Europese spelers.”

Voor u de functie van CEO opnam, was u verantwoordelijk voor listings bij Euronext. Hoe sterk focust u op de verhouding tussen beursintroducties en -exits?

VAN DEN HOVE. “Het is belangrijk dat bedrijven goed zijn ingelicht over de voordelen van de beurs en wat de beurs voor hen kan betekenen. Ons IPOReady-programma, dat eerst op techbedrijven was gefocust, is nu breder gericht. Elk jaar trekt het tien tot vijftien geïnteresseerde bedrijven aan en er zijn ook al mooie, gevestigde namen genoteerd voor het programma van januari. Maar we kunnen er niet om heen dat de hele financieringsketen dit jaar sterk onder druk heeft gestaan.

“De belangrijkste maatstaf is voor mij ook niet het aantal beursexits, maar de dynamische tendensen van de markt. Hoeveel geld hebben de genoteerde bedrijven via de Brusselse beurs opgehaald?”

Lees verder onder het diagram

Sinds de bankencrisis van 2008 is het aantal beursgenoteerde bedrijven in Brussel steeds afgenomen. Wat maakt het zo moeilijk om de verhouding tussen het aantal beursintroducties en -exits te verbeteren?

VAN DEN HOVE. “Een belangrijk element is dat de daling van het aantal beursgenoteerde bedrijven een wereldtendens is. De beurzen staan grotendeels voor dezelfde uitdagingen, maar dat wil niet zeggen dat er geen verschillen zijn. Amsterdam is sinds jaar en dag heel aantrekkelijk voor internationale bedrijven en dat heeft veelal te maken met de macro-economische fundamenten van Nederland. Die zijn gunstig voor buitenlandse bedrijven. Ik denk onder meer aan de fiscaliteit en de vennootschapswetgeving, maar ook de uitstraling in het buitenland.

“Andere landen, zoals Frankrijk, Italië en Noorwegen, hebben bovendien een ecosysteem dat beursnoteringen helpt te ondersteunen. Kleinere banken zorgen voor financiering en begeleiding. Zo’n ecosysteem heeft België ook ooit gehad.”

Lees ook: