Lise Conix (Schoenen Torfs): ‘Ik heb eigenlijk niet zoveel met schoenen, wel met mensen’

Lise Conix was 35 toen ze anderhalf jaar geleden de fakkel van haar oom Wouter Torfs overnam en de bedrijfsleider werd van Schoenen Torfs, een van de beste werkgevers van ons land en Europa. “Een bedrijf leiden, lijkt eigenlijk op een relatie.”

In Vlaanderen is het zo’n instituut dat iedereen weet waarvoor je naar Torfs trekt: degelijke schoenen, grote keuze, altijd iemand die je helpt bij vragen. Voor het internet kwam, was Torfs vaak de dichtstbijzijnde schoenwinkel waar ouders opgelucht konden buitenstappen met een buit voor het voltallige gezin, onmogelijke tieners incluis. Maar ook nadat internetshoppen en grote internationale spelers het land overspoelden, bleef de retailer sterk in de schoenen staan.

Sinds 1989 deed het merk dat onder leiding van Wouter Torfs, de kleinzoon van Louis Torfs uit Lier, die na de Tweede Wereldoorlog schoenen ging verkopen op de markt van Mechelen. Onder het bewind van de derde generatie viel de groeiende keten meermaals in de prijzen als beste werkgever, werd de omzet tot 144 miljoen euro opgetrokken. Voor de buitenwereld was Wouter gelijk aan Torfs en omgekeerd.

Groot was dus de verbazing toen hij twee jaar geleden in oktober communiceerde dat hij ermee stopte en dat zijn nicht het drie maanden later per direct zou overnemen. Correctie: voor de buitenwereld was de verbazing misschien groot, maar Lise Conix was klaargestoomd. “Doordat Wouter zoveel vertrouwen gaf, kon je onder zijn vleugels echt groeien. En dat heb ik altijd enorm geapprecieerd.”

Wanneer we elkaar spreken is Lise Conix net terug van Kopenhagen waar ze de fashionweek met een grote schoenbeurs combineerde. “Heel inspirerend, en wat een prachtige dingen zie je daar toch.” Conix had zo zelf op de streetstylefoto’s kunnen belanden. Ze draagt een witte hemdjurk met een rood mouwloos jasje en zilveren cowboylaarsjes. “Van Torfs natuurlijk. Ik heb nog nooit elders schoenen gekocht. Dat is vanzelfsprekend, voor mijn vriend en kinderen ook.”

Omdat ze het interview zo vlak voor een vergadering kon inplannen, stelde ze voor om bij haar thuis af te spreken. Dat is sinds een tijdje in een modern ingericht, eeuwenoud pand in het ’t Groen Kwartier in Antwerpen. Midden in de ruimte bengelen twee turnringen van het plafond. “Zo kunnen de kinderen er ’s winters ook mee spelen, fantastisch toch?” Niet alleen leuk voor meisjes van vier en zes, ook voor die van 37: “Ik was in het verleden nog keurturnster.” Ondertussen zet ze kopjes koffie op tafel. “Zeker dat je geen opgeschuimde melk wilt? Ik drink ‘m ook zo. Kom, doe maar! Het is écht geen moeite.”

Eén Lise

Ook in eerdere interviews valt het onmiddellijk op: van Lise Conix straalt een bijzondere openheid af. Als CEO spreekt ze ook over wat soms minder gaat, over dankbaar zijn en emoties. “Ik kan niet anders dan mijn baan op een transparante, authentieke en kwetsbare manier invullen. Maar één deel van mezelf tonen, zou ik moeilijk vinden. Deze Lise (gebaart naar haar opengeklapte laptop en de notities) en deze Lise (gebaart naar de woonkamer met het kinderspeelgoed, de hondenbench en de muziekinstrumenten van haar partner), zijn dezelfde.”

In die zin is er voor haar dus niet veel veranderd, buiten dat ze op 35-jarige leeftijd de CEO van de grootste Belgische schoenretailer werd, met meer dan zeventig winkels en een onlineomzet die overeenkomt met die van zeventien boetieks. “Ik werkte natuurlijk al tien jaar in het bedrijf”, lijkt ze die immense stap te willen relativeren. “Al was het toch wel wat aanpassen, bedacht ik me in aanloop naar dit gesprek. In het laatste anderhalf jaar ben ik door dezelfde fases gegaan als bij een nieuwe relatie. Eerst de dolverliefdheid: alles is nieuw, je loopt over van energie en kunt de wereld aan. Zo voelde ik me tijdens de eerste weken als CEO: ik was superdankbaar, met mijn gat in de boter gevallen. Elk aspect van de job was ge-wel-dig. Daarna begin je kleine kantjes op te merken – de sokken op de grond in je relatie.”

“Als CEO kun je een grote impact hebben. Dat komt met veel verantwoordelijkheid, maar ook met veel druk. Een familiebedrijf is iets moois en warms, maar het brengt ook een bepaalde complexiteit met zich mee – soms zul je beslissingen nemen waar niet iedereen blij mee is – en je kunt de deur nooit helemaal achter je toe doen, ook aan tafel gaat het over werk. Dan beland je in de derde fase, waarin je met rust en stabiliteit afstand kunt nemen, de kantjes weet te omarmen en tijd neemt om te groeien, ook als persoon. Beseffen dat een bedrijf, net als een relatie, door fases gaat, herinnert mij eraan om van elk moment te genieten. Het zijn allemaal stappen naar meer stabiliteit, gronding en rust.”

Intuïtief leiderschap

Conix breekt vastberaden een lans voor intuïtief, menselijk leiderschap. “Sommigen zeggen dat intuïtie tegengesteld is aan ratio, dat het alleen emoties en gevoelens zijn, maar dat klopt niet. In een bedrijfscontext ligt intuïtie ook geborgen in de kennis die het bedrijf jarenlang kon opbouwen.”

“Wij bewijzen dat je heel sterke cijfers kunt neerzetten – we zijn al 75 jaar rendabel – én dat je daarnaast ook resoluut voor de zachte kant kunt gaan met duurzaamheid, investeren in mensen en zorgzame interacties, zonder dat die tegen de economische realiteit indruisen. Voor mij is dat de grootste realisatie van ons familiebedrijf, en het is mijn ambitie dat voort te zetten. Wij zijn gegroeid door in mensen te investeren in plaats van door ze uit te persen.”

Maar een toverrecept is er niet, ook niet voor een bedrijf dat al tien keer werd uitgeroepen tot de beste werkgever van België, en in 2019 zelfs van Europa. Conix: “Verschillende facetten spelen mee. Wij investeren erg in leiderschap, niet alleen bij het managementteam en de geranten, maar bij iedereen. Leiderschap kun je aanboren door verantwoordelijkheid en goesting te geven. De cursussen die iedereen bij ons kan volgen, gaan verder dan ‘hoe word je een betere verkoper.’ Door naar de sterke kanten van mensen te zoeken, investeren de cursussen in persoonlijke groei. Dat maakt mensen gelukkiger, ook op het werk.”

De grootste uitdaging, vindt Conix, is “het zoeken van een evenwicht tussen wat aanvankelijk tegenstrijdig lijkt. Dat is zowel in het leven als op het werk zo. Bijvoorbeeld: tussen stabiliteit en verandering. Als familiebedrijf wil je voldoende verandering doorvoeren, innovatief en veerkrachtig zijn: we zoeken altijd naar nieuwe concepten en veranderen onze winkels om de zeven jaar. Maar tegelijk wil je stabiel blijven: trouw aan onze unieke cultuur en onze waarden. Alleen krijg je in het leven vaak meer tijd om tegenstrijdigheden in balans te brengen, dan in een bedrijf (lacht).”

Optimistische kant

Nochtans wordt het er niet makkelijker op. Het Belgische Bristol, ook een multimerkenschoenwinkel, ging dit jaar failliet. Conix windt er geen doekjes om: de sector staat onder druk. “De grootste uitdaging is groeien op een superuitdagende markt, waar internationale spelers meedoen die veel grotere budgetten tegen marketing en digitale investeringen aangooien. Maar kijk, dat is mijn optimistische kant: ik geloof dat tussen de grote spelers nog ruimte is voor sterke lokale helden die zich onderscheiden met hun service en hun sterke collecties. Onze aankopers gaan echt op zoek naar het juiste voor de Belgische klant. De grootste investeringen gaan vandaag naar het bouwen van een performante webshop die zowel bedoeld is voor mobiel gebruik als om klanten in de winkels een betere ervaring aan te bieden. Wat ze in de winkel niet vinden, kunnen we hen wel online tonen.”

De schoenenreus staat behalve om zijn investeringen in zijn eigen personeel ook bekend om zijn maatschappelijke inzet: 1,5 procent van de jaarlijkse omzet vloeit naar goede doelen. Ook persoonlijk zijn de Torfs’en geëngageerd. Wouter Torfs is vandaag voorzitter van het Centrum Algemeen Welzijnswerk, Conix’ ouders werkten in het verleden voor Artsen Zonder Grenzen, en zelf zette ze na haar studie politieke wetenschappen haar eigen eerste stappen binnen Torfs als duurzaamheidscoördinator.

Conix: “Ik geloof niet in die uitspraak van ‘een druppel op een hete plaat’: alles wat je doet, kan een impact hebben, hoe klein ook. En dat geldt voor iedereen, niet alleen voor politici of bedrijfsleiders. Ook door van mijn kinderen mooie, sterke mensen te willen maken, geloof ik dat ik impact kan hebben. Een leerkracht heeft impact op zijn leerlingen. En door de kansen die ik heb gekregen, probeer ik vandaag impact te hebben door een mooi Belgisch, lokaal verankerd familiebedrijf te zijn dat iets teruggeeft aan de maatschappij, dat een voorbeeld is van hoe rendabiliteit en duurzaamheid kunnen samengaan. Je moet voor jezelf uitmaken welke impact jij wilt hebben, ook al is het maar een druppel.”

“Ik heb het geluk, en dat is ook iets wat ik van mijn ouders heb gekregen, om op een heel gelukkige, positieve manier in het leven te staan. Ik probeer het aan mijn kinderen door te geven: positief en licht in het leven staan, is krachtig en geeft dankbaarheid voor alles wat je krijgt. En dan is er de diepere kant van geluk: zingeving, een goed gevoel hebben bij de keuzes die je maakt. Voor mij is dat: een goede moeder zijn, een sterke vrouw en partner zijn, mijn medewerkers graag zien, gewoon oprecht content zijn.”

​Eindeloos vertrouwen

Willen leren en willen luisteren zijn primordiaal in Conix’ visie, of het nu om leven of werken gaat – als die twee al te onderscheiden zijn. “Ook dat kreeg ik van mijn ouders mee”, zegt ze. “Vanaf het begin zeiden ze: zorg dat de mensen om je heen je een spiegel voorhouden. Mijn grootste angst was dan ook dat ik minder feedback zou krijgen wanneer ik zou doorgroeien in de organisatie, dat zou de grootste valkuil zijn.” Vandaag gaat ze er bij familie en collega’s vaak bewust naar op zoek, naar die feedback. “Misschien zal ik bepaalde fouten nog maken, maar dan ben ik me er alleszins van bewust. Door zo zelf het voorbeeld te geven, geloof ik dat je een meer open cultuur creëert waarin mensen dingen durven te zeggen. Maar bon, dat is niet iets dat je op een twee drie opbouwt. Dat is een werk van lange adem en vele voorgangers geweest.”

Onder andere haar oom dus. “Het voornaamste wat ik van zijn leiderschapsstijl heb geleerd, is eindeloos vertrouwen geven. Niet vertrekken van het principe dat je vertrouwen ‘moet verdienen’, maar geloven in een basisvertrouwen en dan maximale kansen geven. Als leider is het je taak anderen te ondersteunen en te coachen. Voor mij is dat een fantastisch leiderschapsprincipe, al mag je niet onderschatten dat veel authenticiteit, kwetsbaarheid en verbinding voor de dag brengen, de lat ook erg hoog legt voor de anderen. Maar liever zo werken dan met een strakke hiërarchische structuur.”

Al moet haar toch iets van het hart. “Ik vind het belangrijk om te benoemen dat ik omringd ben door een managementteam dat als een tweede familie voor me is. Dat zij zoveel minder in de kijker staan omdat alle aandacht naar ‘de CEO’ gaat, is heel spijtig, want we zijn complementair en nemen we beslissingen in vertrouwen en met onderling overleg.” We zeiden het al, menselijk leiderschap dus.

Voor iemand die groot werd in een schoenenimperium, spreekt Conix opvallend weinig over het product. Geen brogue, sneaker of slingback pump komt tijdens het interview aan bod. Heel even ja, wanneer ernaar gevraagd wordt, spreekt ze over haar zilveren cowboylaarsjes – trouwens van vorig seizoen, geïnteresseerden zijn te laat.

“In alle eerlijkheid, ik heb eigenlijk niet zoveel met schoenen”, geeft ze toe. “Wel met mensen. En door zelf in de winkel te hebben gewerkt, weet ik wat schoenen met mensen kunnen doen: hoe ze je gelukkig kunnen maken en het gevoel geven sterk in je schoenen te staan, de wereld aan je voeten te hebben. Misschien is dat mijn parellel wel met Wouter: eerder dan met schoenen, ben ik bezig met het hele plaatje eromheen.”

door Natalie Helsen BEELD Charite Smet

Meer lezen

Design

Design

Binnenkijken bij Morten Grubak (Zalando) en Paloma Rose: ‘Hij wil dat alles er harmonieus uitziet, ik wil het explosief, bijna lelijk’

Design

Design

Multi-talent Carl Cash: ‘Dankzij de merken waarmee ik samenwerk, begon ik na te denken over het ethische aspect van mode’

Mode

Mode

Make-up Maestro Peter Philips: “‘Commercieel’ is vaak een vies woord. Ik vind het net fijn om producten te maken die mensen gebruiken”