‘Zal de volgende Britse regering de knop van de brexit omdraaien?’

“De opeenvolgende Tory-premiers hebben een zootje gemaakt van Make Brexit Work“, ziet Marc Buelens. “Er werkt juist niets.”

Spijt komt na de zonde. Op dit ogenblik betreuren de Britten hun beslissing op 23 juni 2016 om met een meerderheid van 51,9 procent van de stemmen de Europese Unie te verlaten. Ik woonde toen in Londen en had het ook niet zien aankomen, behalve die ene keer toen enkele honderden Britten in de Royal Albert Hall half hysterisch Land of Hope and Glory zongen en met Britse vlaggen zwaaiden.

De stemming was vooral gekant tegen de toenmalige premier David Cameron en zijn minister van Financiën George Osborne, die net geld had weggenomen bij de oudjes om het uit te delen aan de rijken. Cameron was ook veel te laat begonnen aan zijn campagne en had maandenlang het terrein braak laten liggen voor de leugens van Nigel Farage en zijn vriendjes.



Nu krijg je hetzelfde liedje. De anti-brexithouding is vooral een reactie tegen de Conservatieve Partij. De opeenvolgende Tory-premiers hebben een zootje gemaakt van Make Brexit Work. Er werkt juist niets. Er zijn duizenden extra ambtenaren aangeworven voor de douaneproblemen, want de Brusselse ambtenaren zijn nu vervangen door Britse. Het is ondertussen ook glashelder dat die zogenaamd overbodige Europese ambtenaren goed voorbereid waren op de onderhandelingen en de Britten erop los knoeiden. Voorbereiding is 80 procent van het succes, zeker bij zulke supercomplexe besprekingen. De Britten kwamen ook te zelfverzekerd aan de onderhandelingstafel. Ik heb nooit begrepen waarom bij die onderhandelingen het allerbelangrijkste voor de Britten, hun dienstensector, hun creatieve industrie, hun bank- en verzekeringswezen en hun eminente law firms, nauwelijks ter sprake kwam. De auto-industrie was superbelangrijk, al was dat vooral voor het verleden. De alarmbellen rinkelden niet toen bleek dat in de auto-industrie sommige onderdelen verschillende keren in diverse stadia over het Kanaal heen en weer reisden. Hoe zou men dat ooit geregeld krijgen? Een breekpunt zoals visvangst, aha. We spreken dan over 0,03 procent van de Britse economie. De haringvangst, dat begrepen de Britse onderhandelaars wel. Boten enteren zoals in de zeeslagen tegen de Hollanders.



Waarop haken de Britten nu af? Op concrete herkenbare zaken natuurlijk, niet op het relatieve aandeel van the creative industries versus visvangst. Artiesten die niet vlot kunnen optreden als ze op tournee gaan, de Belgische toeristen die een paspoort nodig hebben voor een weekendje Londen, waardoor ook scholen wegblijven. De ellenlange wachtrijen voor vrachtwagens in Dover. En uiteraard het leven dat duurder wordt. Niemand kan exact uitrekenen wat het aandeel van de brexit daarin is, maar dat heeft geen belang in een politieke hetze. En het bizarre fenomeen van take back control heeft ertoe geleid dat er arbeidskrachten worden gemist in de horeca, en dat de stroom illegale vluchtelingen eerder toe- dan afneemt. Wat hadden de Britten dan gedacht? Dat strengere paspoortcontrole de illegale vluchtelingen zou afschrikken? Identiteitskaarten zijn onbekend in het Verenigd Koninkrijk. Je duikt er probleemloos onder.



Zal de volgende regering – een Labour-regering? – de knop omdraaien? En vernederende onderhandelingen opstarten? Onder geen voorwaarden zullen ze ooit nog de oude privileges terugkrijgen. Dus zal men toch maar proberen Make Brexit Work waar te maken. De Europese Unie zal niet al te lastig doen, om enkele kleine dossiers zoals studentuitwisseling soepel aan te pakken. En misschien worden de Britten zo slim dat ze de toegang voor Europese scholieren op schoolreis versoepelen en Britse artiesten probleemloos kunnen optreden op Belgische bodem. En het Verenigd Koninkrijk zal door de klimaatcrisis andere katten te geselen krijgen dan wat Franse schepen te enteren. Exit brexit.