‘Wat vrouwen zélf kunnen doen om de verandering door te zetten’

Op Internationale Vrouwendag stellen we ons de vraag waarom het aantal vrouwen in topfuncties nog altijd zo’n uitdaging blijft. Ann Cattelain, Daphné Debaenst, Liesbeth De Ridder, Veronique Elskens en Gaëlle Helsmoortel willen niet de discussie over quota voeren, maar wel over hoe vrouwen zélf de verandering kunnen doorzetten. “In onze personal branding hebben we nog grote stappen te zetten.”

In debatten over genderevenwicht gaat de discussie al snel over quota. Wie naar de cijfers kijkt, kan niet anders dan vaststellen dat ze werken. Een positieve zaak, maar het blijft een instrument dat van bovenaf opgelegd wordt. Dus focussen we op wat we zélf in handen hebben. Hoe kunnen vrouwen mee de verandering helpen te realiseren?

De culturele veranderingen in onze samenleving geven de jongere generaties vrouwen alvast iets wat vroegere generaties (veel) minder hadden: het uitgangspunt dat mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn. Stereotypen, zoals “vrouwen zijn meer geïnteresseerd in leidinggevende functies waarin soft skills primeren”, zullen daardoor langzaamaan verdwijnen. Dat bewustzijn zal in de komende jaren een belangrijke drijfveer zijn om steeds meer vrouwen te laten doorstromen naar topfuncties.

We moeten ons de vraag stellen wat we anders of beter kunnen doen om ook ‘vanzelf’ in beeld te komen en hoe we elkaar daarin kunnen aanmoedigen wanneer het tijd is om leidinggevende posities in te vullen. Er moet een belangrijke inhaalbeweging komen ten opzichte van onze mannelijke collega’s. Want hoe we het ook draaien of keren: onbekend blijft onbemind. Wie niet zichtbaar is, grijpt veelal naast topfuncties.

Onze personal branding moet dus veel beter. Door meer en beter in de kijker te zetten wat je verwezenlijkt, waar je voor staat en waar je meerwaarde brengt. Durf uit te pakken met knappe realisaties. Zichtbaar zijn in je bedrijf is cruciaal, maar ook buiten de muren van je onderneming mag (of moet) je aan je eigen merk werken. Ondanks onze kwaliteiten, ondanks het feit dat we prima resultaten behalen en ondanks het feit dat we keihard werken, geloven we zelf vaak niet dat wij de beste kandidaat voor een topjob zijn. Laat dat impostersyndroom maar achterwege.

‘Het is hoopvol dat de jongere generaties vrouwen niet meer vertrekken met de achterstand die vrouwen nog niet zo heel lang geleden wél hadden’

Netwerken op de juiste plaatsen, via de juiste platformen en op de juiste momenten loont, zelfs al hebben wij, vrouwen, misschien minder de intentie om daarin te investeren, om efficiëntieredenen. Dat vraagt erom dat we onze prioriteiten herzien. Bovendien zien we in die netwerken heel vaak dezelfde mannen terug, wat zorgt voor een genderecho en een gebrek aan representatie. Er is dus zeker nood en ruimte om ook daar aan onze zichtbaarheid te werken.

Alleen, vrouwen die meer zichtbaar zijn – en al helemaal als ze daar zelf voor kiezen – blijven in vergelijking met mannen nog altijd meer vatbaar voor kritiek, voor opmerkingen of vooroordelen. Opmerkingen die vaak niks met de inhoud te maken hebben, maar met bijvoorbeeld uiterlijke kenmerken of karakteristieken. Meestal onbewust, maar het gebeurt, meer dan bij mannen. Dus vrouwen moeten zich daar beter tegen wapenen. We mogen ons er niet door laten afschrikken.

Daarom is het ook aan onze bedrijven om de transitie te helpen maken. Dat kan soms een stukje aanpassing van de bedrijfscultuur vragen. De interne communicatie kan er bewust voor kiezen op continue basis meer vrouwelijke rolmodellen in de kijker te zetten. Hr kan werken met vrouwelijke talenten en instroomtrajecten opzetten. Breng (vrouwelijk) talent duidelijk in kaart en neem de nodige maatregelen om die interne mobiliteit te stimuleren. Op die manier kom je tot een omgeving die vrouwelijke ambitie en initiatief aanmoedigt en waarin vrouwelijk potentieel zich ten volle kan ontplooien.

“If not me, who, and if not now, when?”, vroeg actrice Emma Watson zich tien jaar geleden al af in een speech over gendergelijkheid voor de Verenigde Naties. De oneliner is vandaag meer dan ooit van toepassing voor vrouwen die ambitie hebben om te groeien in hun carrière.

De samenleving – en stilaan ook het bedrijfsleven – is op een punt waarop diversiteit en dus ook genderevenwicht bovenaan op de agenda staan. Het is hoopvol dat de jongere generaties vrouwen niet meer vertrekken met de achterstand die vrouwen nog niet zo heel lang geleden wél hadden.