‘Een steenrijk land als België mag niet falen in dé kerntaak van de overheid: het garanderen van de veiligheid’

De aanslag in Brussel is de zoveelste wake-upcall dat België een volledige hervorming en opwaardering van zijn veiligheidsapparaat nodig heeft.

Hoe is de aanslag van maandagavond in Brussel kunnen gebeuren? Wat waren de motieven? Hoe raakt een uitgewezen en geradicaliseerde man aan een oorlogswapen? De definitieve antwoorden zullen wellicht lang op zich laten wachten en onbevredigend zijn. Een ‘lone wolf’ is nu eenmaal zeer moeilijk tegen te houden, als hij al niet wordt aangestuurd door een terreurcel in het buitenland.

Nog terwijl de dader maandagnacht voortvluchtig was, waren sommige politici al bezig met zich politiek te profileren. Dat is niet hoopgevend.

De enige manier waarop deze aanslag politiek gerecupereerd mag worden, is door eindelijk werk te maken van een volledige hervorming en opwaardering van ons veiligheidsapparaat. Natuurlijk is het helemaal niet zeker of met een meer slagvaardige justitie en veiligheidsapparaat deze aanslag was vermeden. Maar we hadden de mensen op het terrein op zijn minst een betere kans kunnen geven.

Ook zonder deze terreuraanslag kon het zo al niet meer verder. De lijst van pijnpunten is te lang. Nog geen maand geleden trok men in Brussel aan de alarmbel omdat er geen tijd meer is om de kleinere misdrijven te onderzoeken. We worden al jaren opgeschrikt door granaataanslagen en andere afrekeningen in het drugsmilieu. De onveiligheid rond de Brusselse stations is een andere smet op het blazoen, net als de daklozenproblematiek zelf.

Een steenrijk land, waar de overheid meer dan 50 procent van het bbp voor zichzelf houdt, mag niet tolereren dat het zo faalt in dé kerntaak van de overheid: het garanderen van de veiligheid.

In deze en de voorbije regeerperiode zijn al stappen gezet om justitie slagvaardiger te maken, om meer te investeren in digitalisering, in meer blauw op straat ook. Maar de harde realiteit is, dat het niet genoeg is. De risico’s voor onze openbare veiligheid zijn ook toegenomen en misschien zelfs sterker gegroeid, zeker de drugscriminaliteit.

Een bijkomend probleem is dat het geld op is. De jongste aanslag zuigt alle aandacht op, maar mag ons niet doen vergeten dat België een van de zwaarste begrotingstekorten in de Europese Unie heeft. Wie 27,5 miljard euro in het rood gaat, heeft geen marge om nog zwaar te investeren. Daarom is een grote hervorming de enige uitweg. De vele Brusselse politiezones zijn al jaren het symbool voor de inefficiënte werking van ons veiligheidsapparaat. Het is aan experts om te oordelen of een fusie een deel van de oplossing is, maar het principe moet zijn dat we ons geen taboes meer kunnen permitteren.

We wisten al lang dat 2024 geen verlammend verkiezingsjaar mag worden voor de beleidsmakers. Er waren er al voldoende uitdagingen, maar nu is de inzet nog groter geworden. Wanneer verkeersboetes innen nog wel lukt, maar criminaliteit onbestraft blijft of een terrorist door de mazen van het net glipt, dan worden de angst en de frustratie onder de bevolking alleen maar groter.