Stijn Fockedey
De waarschuwing uit de Denderstreek
Er is geen enkel excuus meer. De onderhandelaars voor de federale formatie kunnen eindelijk vol gas geven. Een dreigend persbericht van de kredietbeoordelaar Moody’s over onze overheidsfinanciën geeft extra urgentie. Een mens vraagt zich af hoeveel waarschuwingen er nog moeten komen. België moet zijn financiën dringend opkuisen, want we spelen met vuur. De winnaars van de verkiezingen op 13 juni zijn nog altijd het best geplaatst voor die rotklus. De gemeenteraadsverkiezingen hebben de machtsverhoudingen slechts een beetje veranderd sinds de federale en Vlaamse verkiezingen in juni. Cd&v krabbelt een beetje recht, Georges-Louis Bouchez en Conner Rousseau krijgen een kleine realitycheck over hun populariteit. Er is slechts één baas en dat is Bart De Wever. Hij krijgt de bevestiging waar hij op hoopte. De Antwerpenaren geven hem meer dan een derde mandaat als burgemeester. De Wever krijgt de impliciete goedkeuring om federaal zijn verantwoordelijkheid te nemen.
De uitdaging is immens groot voor De Wever en de andere partijvoorzitters van de potentiële Arizona-coalitie. Naast het gat in de begroting is er de kloof met de burger. De fors lagere opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen ligt misschien in lijn met wat in de buurlanden gebeurt, maar de middelvinger naar de politieke elite moet tot een fors gewetensonderzoek leiden. Zeker omdat zij die wel gingen stemmen, zorgden voor een forse groei van radicale en polariserende partijen zoals PVDA en Vlaams Belang. De volstrekte meerderheid van Vlaams Belang-burgemeester Guy D’haeseleer in Ninove wordt een ongezien politiek experiment.
Het succes van Vlaams Belang in de Denderstreek heeft ongetwijfeld enkele lokale oorzaken, maar het is ook een waarschuwing voor het Vlaamse en federale niveau. De nieuwe Vlaamse regering en de toekomstige federale regering willen de kloof met de burger dichten met beter bestuur. Werken moet beter beloond worden en daarvoor moet de overheid efficiënter gerund worden en moeten bedrijven meer kunnen groeien. Het ongenoegen in de Denderstreek toont hoe hoog de burger de lat legt. De regio heeft bijna dezelfde hoge werkzaamheidsgraad als de rest van Vlaanderen. Er is geen gebrek aan goede banen, dankzij onder meer een sterke voedingsindustrie. De gemiddelde inkomens zijn er wel wat lager, de wegen en de bedrijventerreinen slibben dicht en betaalbare woningen zijn een probleem. Die uitdagingen verschillen niet veel van die in de rest van Vlaanderen.
De oplossingen zijn echter aartsmoeilijk. Hogere nettolonen zijn in tijden van grote overheidstekorten enkel mogelijk door een taxshift en besparingen in de sociale zekerheid. Het gebrek aan ruimte maakt de uitbreiding van de wegeninfrastructuur en bedrijventerreinen zeer moeilijk. En iedereen is voor meer betaalbare woningen, tot er een groot woonproject naast de deur verrijst. Politiek blijft de stiel van de minst slechte oplossing te kiezen. Het is de vraag of dat het ongenoegen zal wegnemen.
Onderzoek toont aan dat de economisch positieve effecten van migratie ongelijk verdeeld zijn. Vooral de rijkere en hoogopgeleide middenklasse profiteert van migratie.
De waarschuwing uit de Denderstreek gaat natuurlijk ook over migratie. Politici kunnen de frustratie daarover moeilijk milderen, al was het maar omdat we de vergrijzing enkel kunnen opvangen met meer migratie. In de aanloop van de verkiezingen in juni ging Trends uitgebreid in op migratie. We citeerden wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat de economisch positieve effecten van migratie ongelijk verdeeld zijn. Vooral de rijkere en hoogopgeleide middenklasse profiteert van migratie. Ook de lagere middenklasse gaat er globaal op vooruit, maar een stuk minder en ze ervaart ook meer concurrentie voor jobs of huisvesting.
Het ongenoegen in de Denderstreek is ondanks de sterke arbeidsmarkt wel degelijk gebaseerd op een lastige economische realiteit. Daar bestaan geen gemakkelijke oplossingen voor.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier