De onwaarschijnlijke rugwind voor de regering-De Wever

Het zou het te ver gaan te zeggen dat De Wever in zeer ondankbare omstandigheden moet starten, zegt hoofdredacteur Stijn Fockedey.

Het premierschap lijkt een vergiftigd geschenk voor Bart De Wever. Op Sophie Wilmès na heeft geen enkele Belgische premier de voorbije twintig jaar een kanseliersbonus opgestreken bij de volgende verkiezingen. Het is zelfs al van Guy Verhofstadt geleden dat een premier nog voor een tweede termijn kon gaan. Als de machtigste politicus van België zet De Wever zijn populariteit en zijn macht op het spel. Zeker omdat hij de redder van het koninkrijk België moet zijn, terwijl hij een partij leidt die streeft naar een Vlaamse republiek.

Geen excuses meer

Maar het is van moeten voor De Wever. De voorbije legislatuur heeft de limieten getoond van het blokkeringsfederalisme: zich barricaderen in de Vlaamse regering en zeggen dat België niet meer werkt. Het Vlaamse zelfbewustzijn liep dubbele schade op. De coronacrisis toonde aan dat, als het echt om de knikkers gaat, het Vlaamse niveau slechts een tweederangsrol speelt.

Bovendien kreeg de reputatie van N-VA als bestuurspartij een knauw. Het pfas-schandaal, de stikstofcrisis, de algemene Vlaamse regeldrift en de fors gegroeide Vlaamse schuldenberg waren niet de schuld van ‘de sossen’. Met die slogan kon N-VA de eerste jaren dat de partij aan de macht was in Vlaanderen nog wegkomen. Ondertussen zit ze al meer dan twintig jaar onafgebroken in de Vlaamse regering en zijn er geen excuses meer.

Een beetje geluk voor De Wever

Op federaal niveau zal De Wever wel nog een tijd zijn voorganger Alexander De Croo met de vinger kunnen wijzen. De Vivaldi-regering liet een puinhoop van een begroting achter en verzwaarde de pensioenfactuur. Maar zeggen dat De Wever in ondankbare omstandigheden moet starten, zou te ver gaan. Ergens is het een cadeau in deze tijden premier te zijn. Er kunnen eindelijk dingen veranderen, omdat het gewoonweg moet.

Tegelijk staat het mes niet volledig op de keel. We hebben enorm veel geluk dat de Franse begroting een nog groter zorgenkind is en we ons daarachter kunnen verschuilen. De Europese Commissie wil geen schulden- en bankencrisis uitlokken, en is noodgedwongen minder streng voor België en Frankrijk. De Wever heeft nog op andere gebieden geluk. De Croo heeft de kernuitstap teruggedraaid. Dat is een extra troef om het industriële weefsel te versterken. Met een beetje geluk profiteren we ook van een Duits plan om de industrie aan te wakkeren.

Ondernemen

Tot slot moeten we het nog hebben over die meerwaardebelasting op beleggingen en aandelen in bedrijven. Er zijn veel argumenten om daar gefrustreerd over te zijn. Naast de complexiteit en de juridische onzekerheid die ze ongetwijfeld meebrengt, voelt ze ook echt onrechtvaardig aan. Kapitaal wordt al zwaar belast in België en het gebrek aan een meerwaardebelasting was een van de weinige voordelen. De opbrengsten zullen wellicht niet opwegen tegen de perverse neveneffecten. Hoeveel kleine beleggers zullen er straks de brui aan geven en zich volledig op vastgoed gooien? Of nog erger, het geld weer op een spaarboekje laten rusten? De meerwaardebelasting is een stap terug in het streven om de Belg meer te doen ondernemen, meer te doen investeren in Belgische bedrijven en een evenwichtigere vermogensplanning aan te moedigen.

Net voor de bekendmaking van het regeerakkoord sprak ik met een bevriende ondernemer. Hij heeft een diensten-kmo die werkt voor de Europese industrie. Door de fors gestegen loonkosten en de moeilijke conjunctuur heeft hij een lastig jaar achter de rug. Hij is niet alleen, zien we in de analyses van Trends Business Information. De meeste ondernemers, die omschreven worden als “de sterke schouders in de samenleving”, hebben nu enorm veel stress en kopzorgen. De meerwaardebelasting is voor die ploeterende ondernemers een gebrek aan waardering. We kunnen maar hopen dat de regering-De Wever op andere gebieden haar belofte voor een beter ondernemersklimaat nakomt.