Hannes Anaf, Vlaams Parlementslid voor Vooruit, reageert in deze gastopinie op de column van professor Marc De Vos. “Verbieden dat geld bedoeld voor zorg voor iets anders wordt gebruikt dan goede zorg, is vanzelfsprekend.”
Wie pleit voor meer vrij ondernemerschap en minder overheidsinterventie in de zorg, zoals Marc De Vos bij Trends, heeft de laatste vijftien jaar toch echt niet goed opgelet. Het is net door de liberalisering van de zorg dat we vandaag dik in de shit zitten. Het winstbejag van cowboys in de sector maakt dat de harde realiteit vandaag is dat ouderen (en hun kinderen) zich blauw betalen aan een rusthuis, en daar niet altijd de beste zorg voor terug krijgen.
Hoe dat zo kunnen komen is? Na de bankencrisis werd de ouderenzorg voor het bedrijfsleven opeens een zeer interessante sector: met de vergrijzing kwam ook een zekere return on investment. Je hebt immers decennialang zekerheid van vraag. En met overheden die massaal moesten besparen om de banken overeind te houden, was je ook vrij zeker dat er een gat was voor ondernemers om in te springen.
‘De fall-out van een nieuwe beleggingsbubbel’
Op zich was dat nog niet eens zo fout. Wie goede en kwalitatieve zorg wil bieden, is wat mij betreft welkom in de sector. Maar vijftien jaar later zien we hetzelfde gebeuren als in de bankencrisis, en is het opnieuw de overheid die de fall-out van een nieuwe beleggingsbubbel moet opkuisen.
Bijna alle grote commerciële zorgbedrijven zitten immers in de problemen door overgewaardeerd vastgoed. In Frankrijk moest president Emmanuel Macron Orpea redden. Clariane zal de Belgische voorzieningen van Korian waarschijnlijk verkopen om zijn schulden af te lossen. En Colisée laat individuele zorgvoorzieningen van Armonea via beleggingen borg staan voor een onhoudbaar model. Opnieuw draait de samenleving op voor de winsthonger van een aantal. Maar over de zorgcontinuïteit van onze ouderen, daar hoor ik niemand iets over zeggen.
Een fundamenteler probleem is ook dat, zodra de overheid zich zelfs maar een klein beetje terugtrekt uit een sector, rechtse partijen die tendens tot privatisering willen versterken en liever investeren in culinaire belevingscentra dan in nieuwe rusthuisbedden. Het ene is leuk en lekker. Het andere is volgens hen dan blijkbaar voor has-beens in hun laatste levensfase.
Dat we in Vlaanderen voor ongeziene uitdagingen staan in de jeugdhulp, in de zorg voor personen met een handicap en in de ouderenzorg, is precies omdat er de laatste vijftien jaar veel te weinig gebeurd is.
Wat winnen we in godsnaam bij een model waarbij subsidies en premies die voor de zorg bedoeld zijn, verdwijnen in de zakken van (vaak buitenlandse) aandeelhouders?
De keuze waar we voor staan is duidelijk: of je doet wat de rechtse partijen en de consultants van deze wereld willen, waar het Orpea-model de norm wordt en je 5.000 euro per maand betaalt voor een minimumzorgpakket, omdat volgens hen daar de vraag en het aanbod elkaar vinden.
Of je werkt vanuit een algemeen belang, waar we als samenleving de efficiëntie zoeken, kwaliteit nastreven en investeren in zorg voor elkeen in plaats van enkel nog voor wie het kan betalen. Het voorstel tot een winstverbod, of correcter, een voorstel om te verbieden dat geld bedoeld voor de zorg voor iets anders wordt gebruikt dan goede zorg, nieuwe zorginfrastructuur of innovatieve investeringen in de zorg is daar vanzelfsprekend.
Dat dit een bepaalde marge vereist om structureel gezond te blijven is ook logisch. Dat zal iedere sociale ondernemer bevestigen. Maar wat winnen we in godsnaam bij een model waarbij subsidies en premies die voor de zorg bedoeld zijn, verdwijnen in de zakken van (vaak buitenlandse) aandeelhouders? In andere sectoren zou de rechterzijde dan terecht roepen om audits.
We staan met de vergrijzing voor een enorme uitdaging. Er zal veel extra zorg nodig zijn. Dus elke eurocent publieke middelen moet doelmatig zijn.
We staan met de vergrijzing voor een enorme uitdaging. Er zal veel extra zorg nodig zijn. Dus elke eurocent publieke middelen moet doelmatig zijn. En ja, daar moeten we streng op toezien. Dat zijn we aan onze ouderen verplicht.
Dat zijn we vooral ook aan onze kinderen verplicht. Want het zijn zij die de factuur gepresenteerd zullen krijgen voor een weifelende Vlaamse overheid, die enkel tot de volgende verkiezingen kijkt en ons niet heeft voorbereid op de al zo lang aangekondigde vergrijzing.
Lees hier ook de opinie van Marc De Vos:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier