Zaventem verliest belangrijke groeimotor

De Afrikaanse luchtvaartmaatschappij Ethiopian Airlines ruilt Zaventem voor de luchthaven van Maastricht. De luchthaven van Brussel verliest “honderden” banen, laat CEO Arnaud Feist via een tweet weten.

Maastricht schiet de hoofdvogel af in een conflict dat vooral werd uitgevochten tussen de luchthavens van Zaventem en Luik.

Ethiopian Airlines verzorgt vanuit Zaventem vrachtvluchten naar Dubai, Hongkong en Sjanghai. Tot voor de zomer ging het om vluchten met een tussenstop in Addis Abeba. In de hoofdstad van Ethiopië is het centrale knooppunt van de Afrikaanse luchtvaartmaatschappij gevestigd.

Maar vanaf de zomer gingen die vluchten _ vijf per week _ rechtstreeks, via het stelsel van chartervluchten. Ethiopian Airlines had immers geen rechtstreekse vliegrechten voor vracht tussen de hoofdstad van Ethiopië en die bestemmingen. De luchthaven van Zaventem vond dat ze daarmee een gouden zaak deed: Ethiopian deed die vracht in opdracht van DHL Global Forwarding. Het was vracht die in Duitsland en Nederland werd opgehaald. Die werd vervolgens via Zaventem weggevlogen. Arnaud Feist, gedelegeerd bestuurder van de luchthavenuitbater Brussels Airport Company, zag al 50.000 ton vracht (liefst een tiende van het in Zaventem vervoerde jaarvolume) en 400 banen.

Luikse lobby

Maar in volle zomer volgde een lobby-offensief vanuit de luchthaven van Luik. Daar is TNT de belangrijkste vrachtmaatschappij. Die vliegt naar dezelfde bestemmingen, en die blijken zeer lucratief. Ook Luik schermde met 400 banen, maar dan potentieel verloren banen, indien Ethiopian Airlines vanuit Zaventem zijn rechtstreekse chartervluchten zou doen. Klopt niet, vond Feist, want Zaventem haalde extra vrachttrafiek vanuit Duitsland en Nederland.

Vanaf de zomer verlengde de federale minister van Verkeer Jacqueline Galant (MR) telkens voor één maand de trafiekrechten voor Ethiopian Airlines vanuit Zaventem. Maar achter de schermen ontwikkelde zich een enorme Luikse lobby, volgens diverse artikels in de Franstalige media. Met als resultaat dat Ethiopian Airlines Zaventem voor bekeken houdt, en de vracht vanaf november vanuit Maastricht laat vliegen.

Het kabinet van minister Galant benadrukt vooral dat het dossier bijzonder ingewikkeld is. Volgens woordvoerder Jasper Pillen praat de minister “al enkele maanden” met Ethiopian Airlines. “Spijtig genoeg nam Ethiopian nu deze beslissing, vooraleer de minister een uitspraak kon doen. Maar de gesprekken lopen door, onder meer voor de vraag naar vliegrechten voor november. Er was hierover nog overleg tussen de kabinetten onderling gepland. In dit dossier mogen we bovendien niet vergeten dat we in een niet-regulier kader werken. De toewijzing van vluchten is hierdoor beperkt in de tijd. Men moet begrijpen dat zo’n beslissing moeilijk is in deze juridisch onzekere context”.

‘Heel spijtig’

Arnaud Feist, CEO van Brussels Airport, drukte deze namiddag zijn ongenoegen uit via een tweet. “We betreuren dat een belangrijke vrachtmaatschappij, Ethiopian Airlines, Brussels Airport verlaat voor Maastricht. België verliest honderden banen.”

In een gesprek met Trends noemt Feist de verhuis “een spijtige zaak. We verliezen een belangrijke economische activiteit. Het gaat niet om concurrentie tussen Brussel en Luik, maar tussen Nederland en België. Tot vorig jaar deed Ethiopian Airlines de vrachtvluchten vanuit Amsterdam, wij konden ze naar Zaventem halen. Nu gaan ze terug naar Nederland.”

Vanuit Zaventem behoudt Ethiopian Airlines enkel zijn passagiersvlucht, naar Addis Abeba. “De vracht zijn we kwijt, 50.000 ton per jaar, en met vier tot zes vluchten per week. Het potentieel is zelfs nog groter, want in Maastricht krijgt Ethiopian Airlines vliegrechten voor negen vluchten per week. Die vliegrechten heeft Ethiopian Airlines in enkele dagen gekregen, en dat meteen voor een periode van zes maanden. In Zaventem werden de vliegrechten telkens voor slechts één maand gegeven. In oktober zelfs maar voor de helft van de vluchten. Op die manier kan je niet stabiel een business uitbouwen. Op zeer korte termijn zie ik de luchtvaartmaatschappij niet terugkomen”, besluit Feist zuchtend.

‘Politiek onhaalbaar’

“Onze eis was dat Ethiopian Airlines vliegrechten kreeg voor een periode van minstens zes maanden. We wilden dat de luchtvaartmaatschappij rechtstreeks kon vliegen naar Dubai, Hongkong en Sjanghai, en geen beperkingen zou hebben in het aantal wekelijkse vluchten. Dit kon dus niet vanuit België, wel vanuit Maastricht”, duidt Peter Karreman, vicepresident starbroker EMEA bij DHL Global Forwarding. “We zijn Brussels Airport en het ministerie van Mobiliteit dankbaar voor hun inspanningen, want ze wilden deze vluchten echt wel in België houden. Maar dat was blijkbaar politiek niet haalbaar als gevolg van het verzet van met name TNT Airways.”