‘Wie gelooft die bankiers nog?’

Trends-redacteur Patrick Claerhout vraagt zich af waarom het telkens zo lang moet duren vooraleer malafide bankiers worden aangepakt.

Het Zwitserse gerecht heeft deze morgen huiszoekingen gedaan bij het Zwitserse filiaal van de Britse bank HSBC. Dit kadert in een strafrechtelijk onderzoek tegen de bank en haar leiding wegens het witwassen van geld. Het werd tijd dat het gerecht zich met dit dossier bezighield. Je vraagt je af waarom het telkens zo lang moet duren vooraleer malafide bankiers worden aangepakt.

De onthullingen die de voorbije weken in het SwissLeaks-dossier werden gepubliceerd, waren niet mals voor HSBC Private Bank in Zwitserland. Officieel was de bank bezig met vermogensbeheer, in de praktijk hielp de bank vooral klanten hun centen verborgen te houden voor de fiscus. De bank telde meer dan 3000 Belgische klanten. Hoewel ze geen licentie in ons land had, ronselde HSBC Zwitserland hier massaal particulieren die hun geld liever zwart hielden.

HSBC plaatste dit weekend paginagrote advertenties in meerdere kranten om zich te excuseren voor de bijstand die ze verleende bij het ontduiken van belastingen. Maar de bank maakte van de gelegenheid ook gebruik om te beklemtonen dat alle zaken die nu naar boven komen uit het verleden dateren, en niet meer representatief zijn voor de manier waarop HSBC vandaag zaken doet.

Telkens als bankiers iets mispeuterd hebben, blijkt het dus om zaken uit een ver verleden te gaan. Telkens luidt het: we hebben onze les geleerd. De praktijk blijkt anders te zijn. Toen BNP Paribas een boete kreeg wegens de financiering van misdadige regimes, bleek dat de bank daarmee jaren doorging, ook nadat de Amerikaanse autoriteiten hun onderzoek waren gestart. De Zwitserse bankwaakhond Finma had in 2011 nog zware kritiek op de interne controle bij HSBC Zwitserland, hoewel de bank naar eigen zeggen sinds 2008 ‘getransformeerd’ is. De Britse toezichthouder FCA opende eerder deze week een onderzoek naar de huidige praktijken bij HSBC.

De bedrijfscultuur van grote internationale financiële instellingen was er een van ongeremd winstbejag en fundamenteel misgedrag ten opzichte van de maatschappij. Tot de banken het tegendeel bewijzen, met daden en niet met woorden, blijft deze aanname ook anno 2015 onverkort geldig.