De oorlog in Oekraïne zorgt niet alleen voor veel menselijk leed, maar heeft ook allerlei economische en financiële gevolgen. Die kunnen misschien een invloed hebben op uw betalingen.
De Russische agressie in Oekraïne wordt bestraft met een resem internationale sancties. De eerste beperkende maatregelen van de Europese Unie dateren evenwel al van maart 2014. Die werden toen ingevoerd als reactie op de annexatie van de Krim. Sindsdien werden ze systematisch verlengd, maar sinds de uitbraak van de echte oorlog in Oekraïne werden ze al aangevuld met vier concrete sanctiepakketten. Een vijfde pakket volgt wellicht eerstdaags. Een chronologisch overzicht van alle restricties vindt u hier.
Een van de maatregelen die Europa nam, is de uitsluiting van een aantal banken uit het financiële berichtenverkeersysteem Swift. Op 2 maart gebeurde dat voor zeven Russische instellingen, en op 9 maart volgde een uitbreiding voor drie Wit-Russische banken en hun dochterondernemingen. Sommige banken werden evenwel niet afgesloten, waaronder de Sberbank en de Gazprombank. Dat zijn niet toevallig belangrijke tussenschakels voor de betalingen van de olie die en het gas dat Europa nog steeds aankoopt vanuit Rusland.
Concrete gevolgen
Wat als u familieleden, vrienden, werknemers of onderaannemers in Rusland of Wit-Rusland hebt? “Betalingsverkeer van of naar Belgische rekeningen via de gesanctioneerde banken is voor onbepaalde tijd onmogelijk”, klinkt het bij de koepelorganisatie Febelfin. “Transacties via een bank die niet onderhevig is aan de sancties kunnen in principe nog wél, maar vergen mogelijk maatwerk. Particulieren en ondernemers doen er goed aan hun gewenste betalingen af te stemmen met hun Belgische bank.”
“Zolang de betrokken bank niet op de sanctielijst staat en dus niet uitgesloten is van het Swift-systeem, kan er nog altijd betaald worden van en naar Rusland”, bevestigt de woordvoerder van Flanders Investment & Trade. “Wel stellen we vast dat Belgische banken en correspondentbanken vaak wat nerveus reageren op zulke transacties, en soms moeilijk doen. Bovendien is het wachten op welke verdere impact een vijfde sanctiepakket van de Europese Unie zal hebben op het betaalverkeer.”
“Rusland legt overigens ook zélf beperkingen op aan het betaalverkeer naar het buitenland. Maar indien je als Belgische ondernemer zaken doet met een Russische importeur, dan kunnen de betalingen in het kader van een commercieel contract in principe gewoon doorgaan. Dat geldt ook voor Russische exporteurs, maar zij worden wel verplicht om een groot deel van de ontvangen valuta om te wisselen naar roebels.”
Visa en Mastercard
Om extra druk op de ketel te zetten, beslisten ook de betalingsnetwerken Visa en Mastercard om hun activiteiten in Rusland volledig te staken. Betaalkaarten van deze twee merken, die werden uitgegeven door een Belgische bank, kunnen daar dus momenteel niet gebruikt worden. “Als Belgische kaarthouder in Rusland kan je dus geen aankopen doen in fysieke winkels of geld afhalen aan lokale automaten”, waarschuwt Febelfin. “Deze betaalkaarten worden overigens ook niet meer aanvaard in Russische webshops.”
Ook wie een Visa- of Mastercard-betaalkaart heeft die uitgegeven werd door een Russische bank, wordt getroffen door de sancties. Hebt u bijvoorbeeld Russische familieleden of collega’s over de vloer, dan kunnen zij hun kaart hier niet gebruiken om aankopen te doen of om geld af te halen.
