Vliegen binnen Europa? Check de veiligheidsmaatregelen van vliegmaatschappijen en luchthavens

We mogen weer vliegen binnen Europa. Voor mensen die al voor de uitbraak van het coronavirus een vlucht geboekt hadden, is het misschien ook wel ‘van moeten’. Als de luchtvaartmaatschappij de vlucht kan laten doorgaan, is er geen reden voor terugbetaling.

Enkele weken geleden zei de epidemioloog Pierre Van Damme van de Universiteit Antwerpen in het VRT-programma Terzake dat vliegen op een veilige manier zou kunnen, maar dat daarvoor wel Europese afspraken nodig waren. “Als iedereen tijdens de vlucht een mondmasker draagt, dan beschermt iedereen iedereen.”

Professor Erika Vlieghe, hoofd van de dienst infectieziekten van het UZA en voorzitter van de expertengroep die advies geeft over de exit uit de lockdown in België (GEES), in België, zegt in Knack dat ze het niet verstandig vindt deze zomer al op vliegvakantie te gaan. Vele uren zonder respect voor de afstandsregels op een vliegtuig is volgens Vlieghe nog iets anders dan met de trein naar het werk pendelen. Ze wijst er ook op dat voor het vertrek en na de landing nog verschillende contacten tussen de passagiers mogelijk zijn, bij de check-in of bij het ophalen van de bagage bijvoorbeeld.

Voor mensen die al een half jaar of een jaar geleden een reis hadden geboekt, ontstaat een dilemma. Door het openen van de landsgrenzen wordt een al langer geplande vliegreis weer mogelijk. Die mensen kunnen geen voucher of terugbetaling voor hun reis eisen. Als zij niet vertrekken, riskeren ze hun geld volledig kwijt te zijn. Ze kunnen enkel nog proberen te onderhandelen met de reisorganisator of de luchtvaartmaatschappij, om een deel van hun inleg te recupereren.

Veiligheidsmaatregelen

Om de keuze te maken, is het cruciaal te weten welke veiligheidsmaatregelen op de vliegtuigen en op de luchthaven genomen worden. De lucht in een vliegtuig wordt om de twee à drie minuten ververst. Verse lucht wordt van buiten via de motoren naar de cabine gezogen, maar er wordt ook lucht uit de cabine gerecycleerd. Die ‘vuile’ lucht gaat door een HEPA-filter, die de meeste virusdeeltjes tegenhoudt. Die luchtverversing is het belangrijkste argument om vliegen met volle vliegtuigen weer toe te laten, maar het systeem is niet sluitend. Bovendien is het ook niet uitgesloten dat het virus via oppervlaktes wordt overgedragen. Bijkomende veiligheidsmaatregelen zijn dus niet overbodig.

“De Belgische overheid heeft samen met de Belgische luchtvaartsector (de luchthavens en de luchtvaartmaatschappijen) protocollen opgesteld voor een veilige heropstart. Op de luchthavens is het dragen van mondmaskers verplicht, de afstandsregels moeten zo veel mogelijk worden gerespecteerd en de luchthavenuitbaters moeten voldoende schoonmaken en ontsmetten. De vliegmaatschappijen moeten ervoor zorgen dat mensen elkaar niet hoeven te kruisen op het vliegtuig, door ze bijvoorbeeld vooraan te laten instappen en achteraan te laten uitstappen als dat mogelijk is. Op de vlucht moet iedereen die ouder is dan twaalf jaar in principe een masker dragen, maar de maatschappijen kunnen daarvan afwijken”, zegt Thomas De Spiegelaere, de woordvoerder van de federale overheidsdienst Mobiliteit. Op de luchthavens van Zaventem en Charleroi staat ook een temperatuurscanner, om passagiers met symptomen te detecteren. Het is uiteraard niet de bedoeling dat u ziek gaat vliegen.

Charter

Die afspraken zijn gemaakt met de Belgische maatschappijen, maar er vliegen natuurlijk ook veel buitenlandse maatschappijen op de andere Belgische luchthavens. De Spiegelaere wijst er ook op dat luchtvaart een internationaal gegeven is en dat er zo veel mogelijk harmonisering in de regels moet zijn. De Europese luchtvaartorganisatie EASA heeft een charter opgesteld. De maatschappijen die dat charter ondertekenen, engageren zich om minstens de Europese protocollen voor een veilige heropstart te volgen. De Belgische protocollen zijn gebaseerd op de Europese. Zo moeten de passagiers mondmaskers dragen aan boord van het vliegtuig. Ze mogen ook niet langer dan dertig minuten in een stilstaand vliegtuig zonder luchtcirculatie gehouden worden, en ze moeten zo veel mogelijk in hun stoel blijven zitten.

“De lidstaten van de Europese Unie mogen ook monitoren bij de maatschappijen die het charter hebben ondertekend”, voegt De Spiegelaere eraan toe. Bij de ondertekenaars van het charter vinden we bijvoorbeeld TUI Airlines Belgium en easyjet, maar niet Brussels Airlines. “Wij hebben het Europese charter niet ondertekend, omdat we deel uitmaken van een grote, internationale groep. Maar we hebben onze maatregelen er wel op gebaseerd”, reageert woordvoerder Wencke Lemmes-Pireaux. “We komen niet rond met catering. In de plaats van eten en drinken delen we middelen uit om de handen te wassen en ontsmettende doekjes. We boarden in fases. En zo zijn er nog wel wat maatregelen.”

Ze voegt eraan toe dat de lucht in de cabine van een vliegtuig dezelfde kwaliteit heeft als in het operatiekwartier van een ziekenhuis. Wie in een ziekenhuis terechtkomt, ondergaat standaard een covid-19-test. En dat is nog wel een verschil met een vliegtuig, waar passagiers van elkaar niet weten of ze besmet zijn of niet. Wie wil vliegen, doet er deze zomer goed aan zich op de luchthaven en op het vliegtuig te gedragen alsof elke passagier besmet kan zijn. En om niet voor onaangename verrassingen te staan, kijkt u het best goed na welke regels van toepassing zijn op de betrokken luchthavens bij het vertrek en de aankomst, en welke veiligheidsmaatregelen van toepassing zijn de maatschappij of maatschappijen waarmee u vliegt. In sommige landen of bij sommige maatschappijen is een mondmasker bijvoorbeeld al verplicht vanaf zes jaar.

De Spieghelaere vertelt dat er de voorbije weken heel hard gewerkt is in de sector. “Iedereen doet er alles aan om de veiligheid van de passagiers te garanderen. Elke maatschappij is er zich ook van bewust dat ze goed moet communiceren met hun passagiers. Vliegmaatschappijen die in het verleden onbetrouwbaar bleken, staan op de zwarte lijst van de Europese Commissie. De maatschappijen hebben er alle belang bij dat ze de verspreiding van het virus op vliegtuigen vermijden, want dan kunnen ze blijven vliegen.”