VBO-conjunctuurbarometer: rendabiliteit bedrijven stabiliseert, investeringen hinken achter.

De competitiviteitsmaatregelen van de regering beginnen effect te hebben, leert een bevraging van het VBO bij zijn sectoren. De rendabiliteit van de bedrijven stabiliseert en er zijn licht positieve signalen over de tewerkstelling. Enig minpunt: de investeringen blijven ondermaats.

Twee keer per jaar ondervraagt het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) zijn sectorfederaties om de economische temperatuur te meten. Op basis van dit onderzoek en van een analyse van de nationale en mondiale sociaaleconomische context, wordt een balans opgemaakt van de Belgische situatie.

Uit de enquête blijkt dat de economische situatie in de voorbije maanden is verbeterd. Voor de komende maanden heerst heel wat onzekerheid, maar het herstel lijkt niet fundamenteel aangetast, aldus de werkgeversorganisatie.

Het VBO schat de groei in 2015 op 1,3 procent en verwacht een groei van 1,5 procent in 2016, op voorwaarde dat de economische toestand in China en Azië stabiliseert en dat het vertrouwen in Europa niet langdurig wordt aangetast door de terroristische aanslagen in Parijs.

Ondanks die relatief bescheiden groeicijfers merkt het VBO toch enkele positieve signalen, een gevolg van de concurrentiebevorderende maatregelen van de regering (indexsprong, loonkostenverlagingen,…). Een aantal federaties geeft aan dat ze de eerste effecten van de loonmatiging beginnen te voelen. Dat heeft het mogelijk gemaakt de rendabiliteit enigszins op te krikken. Op wat langere termijn bekeken, blijft die echter relatief laag: meer dan de helft van de ondervraagden zegt dat de rendabiliteit nog altijd beneden het langetermijngemiddelde ligt. Voor het komende halfjaar worden geen verdere verbeteringen verwacht. Er is dus sprake van een stabilisatie. 68 procent van de sectoren verwacht een status quo van de rendabiliteit. 26 procent voorspelt een daling.

De motor van de diensten

Positieve signalen komen er van de jobmarkt. Zo is de werkgelegenheid in de marktsector sinds begin dit jaar met meer dan 10.000 jobs gestegen. En er is ook een lichte stijging van het aantal sectoren dat de komende zes maanden een toename van de jobcreatie verwacht (16% tegen 12% bij de vorige enquête). Het percentage sectoren dat een daling van de werkgelegenheid verwacht daalt dan weer van 56 procent naar 47 procent. Het lijkt erop dat de werkgelegenheid in de industrie nog nauwelijks afbrokkelt, terwijl de dienstensectoren (o.a. uitzendsector, handel en professionele diensten aan bedrijven) hun rol van werkgelegenheidsmotor behouden en zelfs nog versterken.

“Sommige industriële sectoren die de jongste jaren zwaar te lijden hebben gehad van de crisis en van meerdere herstructureringen, melden dat de achteruitgang van de werkgelegenheid aan vermindert. Voorlopig is er wel nog een lichte afname omdat de rendabiliteit nog altijd precair is ondanks de recente gunstige beleidsmaatregelen. Niettemin hebben de ondernemingen de tijd van zware herstructureringen achter zich gelaten. De werkgelegenheid in de industrie gaat stilaan in de richting van een stabilisatie”, staat te lezen in de VBO-conjunctuuranalyse.

Investeringen blijven problematisch

Wat wel reden tot bezorgdheid is, zijn de bedrijfsinvesteringen die ter plaatse blijven trappelen. 16 procent van de VBO-sectoren verwacht een toename, 21 procent een daling en 63 procent een status quo. Het VBO stelt dat het “voor een duurzaam investeringsherstel allicht wachten is tot de wereldwijde conjunctuur wat opklaart, de binnenlandse vraag in de eurozone zich bevestigt en de rendabiliteit van de ondernemingen terugkeert naar een meer normaal peil.”