Telenet is almaar minder onaantastbaar

Telenet leek tot voor kort wel een kasteel met een dubbele slotgracht. Zijn immens populaire kabelnetwerk en even populaire tv-decoder waren onoverkomelijke obstakels voor de concurrentie. De update over het eerste halfjaar van 2022 toont nog maar eens dat digitale televisie voor steeds minder mensen een noodzaak is, Netflix en andere streamingdiensten dempen verder die eerste gracht. Proximus probeert dan weer met een nieuw glasvezelnetwerk de tweede gracht te dempen.

Telenet-CEO John Porter had het donderdag bij de bekendmaking van de halfjaarresultaten over een ‘bescheiden rapport’. Het is een erkenning dat het niet lekker loopt bij Telenet. Zijn grote concurrent Proximus kondigt vrijdag ook betere cijfers aan, met onder meer een lichte omzetgroei. Bij Telenet is de omzet gestagneerd. In de tweede jaarhelft zal de omzet wel een duwtje in de rug krijgen door de prijsverhogingen die deze zomer zijn ingegaan.

De achteruitgang van het aantal klanten in vaste telefonie en digitale televisie lijkt daarentegen niet af te stoppen. Zo heeft Telenet sinds 2018 al 200.000 klanten minder die nog digitale televisie afnemen. Het afgelopen halfjaar had het 50.000 minder tv-abonnees in vergelijking met met de eerste jaarhelft van 2021. De afkalving van dat lucratieve segment stopt dus niet. Die zogenoemde kabelknippers nemen ook niet massaal een abonnement op Streamz. Dat is de streamingdienst die Telenet samen met vtm heeft opgezet als concurrent voor Netflix.

Het voornaamste lichtpunt is dat Telenet er wel in slaagt om meer gezinnen, vooral bestaande abonnees, te laten upgraden naar de One-formules die sterk inzetten op snel en ongelimiteerd surfen via de Telenet-aansluiting thuis of mobiel. Digitale tv, al dan niet met een decoder, is daar een extra optie.

Met zijn nieuwe formules wordt Telenet daardoor een stuk kwetsbaarder. Het bedrijf is groot geworden door zijn klanten massaal te laten overschakelen naar een gebundeld abonnement van digitale televisie, snel vast internet, vaste telefonie en later ook mobiele telefonie. Het heeft een marktaandeel van ongeveer 60 procent in Vlaanderen. Het vaste internet en digitale televisie waren daarbij de twee sterkste pijlers.

Enorm aanbod

Telenet heeft zijn meer dan anderhalf miljoen klanten mooi achter een dubbele gracht kunnen steken, maar die wordt nu gedempt. Een van die grachten is de sterke positie in digitale televisie. Pakweg tien jaar geleden kon Telenet in digitale televisie nog uitpakken met een groter en beter aanbod in betaaltelevisie dan zijn oude uitdager Proximus of de streamingpionier Netflix. Zijn decoder gaf bovendien een zeer comfortabele kijkervaring met het ongelimiteerd doorspoelen van reclame bij opgenomen programma’s als uithangbord. Om het businessmodel van de klassieke commerciële zenders te beschermen – Telenet bezit zelf de Play-zenders – moest het dit jaar de doorspoelfunctie een beetje beperken. Het compenseert dat met een royale gratis terugkijkfunctie, maar het verplichte reclameblokje bij uitgesteld kijken zorgt toch voor ontevredenheid bij klanten.

Belangrijker nog voor de afkalving van digitale televisie is het geëxplodeerde aanbod via streaming. De klassieke zenders hebben nu elk hun eigen online-tv-platform, gratis met reclame. Daarnaast zijn de betalende streamingdiensten niet meer op één hand te tellen. Wie zijn digitale televisie wil opzeggen heeft dus alternatieven, en het komt vaak ook wat goedkoper uit. Telenet heeft daar nog geen goed antwoord op, tenzij het Streamz echt kan doen groeien. Maar de marketinginspanningen en investeringen in extra exclusieve programma’s daarvoor zijn een groter risico. Het aanbod is al enorm, veel nieuwe prestigereeksen floppen ook. Een streamingabonnement opzeggen of verwisselen is een fluitje van een cent. De drempel om te vertrekken is dus lager voor klanten die geen klassieke televisie meer afnemen.

De inhaalrace van Proximus

Die andere verdedigingsgordel van Telenet is het vaste internet. Telenet heeft met kabelaansluitingen een superieur netwerk. Proximus kan daar met zijn koperen telefoonaansluiting niet aan tippen. Maar daar verliest Telenet zijn voorsprong omdat Proximus, onder meer via een joint ventures, versneld glasvezelaansluitingen wil uitrollen in België die supersnel internet mogelijk maken. In theorie kan het al meer dan 1 miljoen woningen aansluiten op glasvezel; een kleine 200.000 zijn ondertussen al effectief fiberklant. Telenet kan zijn netwerk via de klassieke kabelaansluitingen, na investeringen, nog een tijd laten concurreren met een netwerk dat volledig uit glasvezel bestaat.

Het kan ook nog enkele jaren uitpakken met het feit dat Telenet het enige netwerk heeft dat overal in Vlaanderen supersnel internet aankan. Maar door de glasvezelsprint van Proximus moet het ook versneld zijn netwerk volledig ‘verglazen’. Het wil daarvoor ook een joint venture oprichten, met de netbeheerder Fluxys. Het is een opmerkelijke constructie.

Maar zelfs als het Proximus kan afhouden, heeft Telenet nog een probleem. Het afgetekende verschil in snelheid en surfcomfort ten opzichte van Proximus of andere uitdagers die via de telefoonlijn werkten, zal grotendeels verdwijnen. Het zal in vast internet ook lucratieve extra’s zoals een snelheidsboost of ongelimiteerd dataverbruik meer de standaard moeten laten worden. Daar is het nu al mee bezig in zijn nieuwe formules. Het is bovendien ook niet zo dat de combinatie van ongelimiteerd vast en mobiel internet een nieuw uniek voordeel is. Vaak is het voor klanten goedkoper om vast internet en een mobiel abonnement apart te nemen. Bij de alternatieve spelers zoals Hey! of Mobile Vikings zijn er ook mobiele abonnementen die misschien niet ongelimiteerd zijn, maar wel genoeg data aanbieden voor een doorsnee datavreter, tegen een lagere prijs.

Praktische bezwaren

De drempels om te vertrekken zijn lager geworden en zullen nog lager worden. Telenet is natuurlijk niet kansloos. Het is nog altijd de uitgesproken marktleider in Vlaanderen. Het heeft nog altijd een sterk aanbod en voorlopig nog het beste netwerk. In het verleden heeft het bovendien bewezen dat het met sterke marketingacties nieuwe segmenten kan veroveren. Maar als marktleider zal Telenet het meeste de impact voelen van onvoorspelbare factoren in het gedrag van hun klanten, zoals:

– Hoe zwaar gaan gezinnen willen besparen op hun telecomuitgaven in tijden van zeer hoge inflatie? In tegenstelling tot in de financiële crisis zijn er nu meer mogelijkheden om te besparen en tegelijk het verlies van het vertrouwde aanbod te compenseren.

– Hoeveel tv-klanten zullen toch nog digitale televisie blijven afnemen omdat ze de opnames van hun decoder niet willen verliezen?

– Hoeveel Telenet-klanten gaan er tegen opzien om een glasvezelaansluiting van de concurrentie te laten installeren als ze proberen over te stappen? Daar komt meestal wat boorwerk en een heel klein beetje administratie bij.

Zolang zulke praktische bezwaren genoeg doorwegen om een overstap naar de concurrentie te blokkeren, heeft Telenet nog een beetje gemoedsrust. Al is er bij die klanten die blijven zweren bij een Telenet-aansluiting wel nog altijd het gevaar dat ze overstappen naar het goedkopere aanbod van Orange. Dat opereert al op het vaste netwerk van Telenet.

Telenet zal zich harder moeten inspannen om klanten te behouden, of toch genoeg te laten afnemen. En de inspanningen worden nog lastiger om nieuwe te winnen. De resultaten van donderdag onderstreepten nog eens die boodschap.