Stille Fortuinen – Familie Dossche uit Deinze: ‘Onze ambitie is Europees marktleider worden’

De Dossches uit Deinze zijn een van de talloze discrete Vlaamse gefortuneerde families. De vierdegeneratietelg Kristof Dossche timmert volop aan het Europese marktleiderschap in de bloemmolenindustrie na de overname van Mühle Rüningen, een Duits familiebedrijf dat al bestaat sinds 1312.

Eind oktober 1998 werd de familiebreuk officieel. Na een jarenlang conflict, hakten de nazaten van de broers van de tweede generatie, Daniël en Irené Dossche, de knoop door. De tak rond Irené Dossche koos voor een dure uitkoop van de tak rond Daniël. De Groep Dossche was toen een voederconglomeraat met kippenkwekerijen, bloemmolens, bakkerijen, veevoeder en restaurants. Nog jarenlang zou de Groep Dossche met die uitkoop worstelen.

De nazaten van Irené Dossche, Jacques en Anne Dossche, bleven niet bij de pakken zitten. Decennialang was Jacques Dossche de grote roerganger geweest. Hij was onder meer de motor achter de diversificatie richting de restaurantketen Colmar. Zijn zus Anne nam na de uitkoop die activiteit op zich. De familie haalde ook ondernemerstalent in huis door huwelijken. Jacques trouwde met Colette Bostoen, een telg van de familie achter de gelijknamige bouwonderneming. Haar broer, Francis Bostoen, de oprichter van het bedrijf, is de echtgenoot van Marie-Ange Dossche, de zus van Jacques en Anne.

Het familiale vermogen is vandaag vooral ondergebracht in de holding nv Dossche Invest (zie balanscijfers). Eind 2023 was dat goed voor een totaal van ruim 333 miljoen euro. De twee roergangers zijn vandaag de vierdegeneratietelgen Kristof Dossche (50) en zijn broer, Frank Dossche (36). Frank is een zoon uit het tweede huwelijk van Jacques Dossche, met Catherine Van Steenberge.

Discretie is het leidmotief van de familie. “We zouden bij voorkeur niet in de pers willen komen met de familie. We rekenen hiervoor op uw begrip”, reageerde Kristof Dossche via e-mail op de vraag voor een gesprek met Trends.

Marktleider in bloem

In oktober 2017 maakte Trends een portret van Kristof Dossche, de CEO van Dossche Mills, de bloemmolendivisie van de groep, naar aanleiding van een belangrijke overname in Nederland. Ook toen was discretie troef. “Wij zijn een discrete familie. We komen niet graag in de media”, meldde Kristof Dossche. “Mijn levensdoel was werken in het familiebedrijf. Ik kreeg het ondernemerschap met de paplepel mee. Vader sprak thuis altijd enthousiast over het bedrijf.” Bloem maken noemde hij “een passioneel beroep. Wij produceren meer dan driehonderd soorten bloem. Dat is zeer complex.”

Eddy de Mûelenaere, voormalig gedelegeerd bestuurder van de zuivelproducent Milcobel, was van 2016 tot 2022 onafhankelijk bestuurder bij Dossche Invest. “Het is een familie van rasechte ondernemers. Ook vader Jacques Dossche. De familie stond heel erg open voor externe bestuurders. Het bedrijf is daardoor professioneler en sterker geworden. De familie had voordien misschien te veel vertrouwen in managers die het niet waarmaakten, en eigenlijk zelfs de kunde niet hadden. Kristof kent de sector heel goed en heeft er een sterk netwerk uitgebouwd. Hij is zeer gedreven om te groeien, al ging hij daarin soms te snel. De organisatie en de medewerkers konden niet altijd volgen. Kristof heeft daaraan gewerkt en de voorbije jaren heel goed gereageerd op de marktevoluties.”

Dossche Invest kan nog altijd belangrijke bestuurders lokken. De raad van bestuur telt zeven leden, van wie vier uit de familie. Daarnaast zijn er drie onafhankelijke bestuurders. Onder hen is Dirk Lannoo, voormalig topman van Katoen Natie en een vertrouweling van eigenaar Fernand Huts, de Trends Manager van het Jaar 1987. Een andere onafhankelijke bestuurder is Yves Willems, de CEO Noord-Amerika van de kalkwereldleider Carmeuse. De voorzitter van de raad van bestuur is Rik Jacob, voormalig CEO van het voedingsbedrijf Ardo.

Dossche Mills ziet het groots. “Onze ambitie is Europees marktleider worden”, staat op de website. Met vijf maalderijen in de Benelux is het bedrijf al een van de grootste spelers in Europa. Jaarlijks vermaalt de groep 1 miljoen ton tarwe uit Duitsland en Frankrijk, vooral voor klanten in de Benelux en Noord-Frankrijk. De bakkerijgrondstoffen gaan naar warme en industriële bakkers en de banket- en voedingsmiddelenindustrie. Het heel rendabele filiaal nv Flinn verkoopt bijvoorbeeld bloem voor speciale toepassingen zoals paneerlagen voor vis of schnitzels.

In een zeldzaam interview met De Tijd verduidelijkte Kristof Dossche in november vorig jaar waarom groeien belangrijk is. Bloem is een stabiele markt in Europa. Groei moet dus vooral van overnames komen. Europa telt ruim tweeduizend maalderijen, bijna allemaal familiebedrijven. Zij missen schaalgrootte in een kapitaalintensieve industrie en zijn bijna allemaal verlieslatend. Voor veel van die families is een verkoop een grote stap. Dossche Mills slaagde er onlangs wel in het Duitse Mühle Rüningen over te nemen. Dat familiebedrijf uit Braunschweig in Nedersaksen werd opgericht in 1312.

Solvay en Harvard

De familiale spilholding Dossche Invest is meer dan bloem alleen. Broer Frank Dossche leidt de afdeling diepvriesbakkerijen en tortilla’s. De handelsingenieur en econoom die studeerde aan Solvay Business School en Harvard toont met de vennootschap Gourmand Pastries dat groeien in de bakkerijwereld nog altijd kan. Het bedrijf uit Moeskroen bakt volgens zijn website 4,5 miljoen croissants en koffiekoeken per dag. Gourmand Pastries, dat mooi rendabel is, draaide vorig jaar een omzet van 124 miljoen euro, weliswaar deels gedreven door de fors hogere grondstofkosten. Opmerkelijk is dat ruim 90 procent van de omzet van de export komt. Gourmand Pastries heeft verkoopfilialen in onder meer Italië, Kroatië en de Verenigde Staten.

Frank Dossche leidt ook Mexma Food, een producent van tarwetortilla’s in het Nederlandse Kerkrade. Voormalig onafhankelijk bestuurder Eddy de Mûelenaere: “Ook Frank is intelligent en goed in management en organisatie. Hij heeft de situatie bij Gourmand gestabiliseerd. Bij Mexma Food heeft hij de groei die op de markt wel verwacht werd, maar vóór zijn aanstelling niet werd gehaald, ruim overschreden.”

​Deugdelijk bestuur

De derdegeneratietelg Anne Dossche is de eigenaar van de wellicht bekendste activiteit van de Oost-Vlaamse familie: de restaurantketen Colmar in België en Crocodile in Frankrijk. Colmar kwam al in de jaren zeventig in handen van de familie, als diversificatie. Jacques Dossche stond jarenlang aan het roer van de keten. Twee zonen van Anne Dossche werken in de onderneming. Devigné Van den Weghe is operationeel directeur van de restaurantketen, zijn broer David Van den Weghe is aankoopdirecteur.

Ook voor de nv Colmar is deugdelijk bestuur belangrijk. Anne Dossche en haar twee zonen zijn bestuurders van de consoliderende holding boven de restaurantketen, met naast hen drie onafhankelijke bestuurders. Tot hen behoort Inge Plochaet, die ook bestuurder is bij onder meer de bottelaar Konings en het beursgenoteerde voedingsbedrijf What’s Cooking, en voordien jarenlang actief was bij AB InBev. In de winter van vorig jaar werd ook Dries Colpaert, de ex-topman van de grootgrutter Colruyt, onafhankelijk bestuurder. Een verrassende naam bij de restaurantketen is die van Jean-Paul Van Avermaet. De voormalige CEO van bpost werd in februari de nieuwe CEO van Colmar.

De onderneming heeft het niet onder de markt. Het jongste winstjaar was 2019. Covid en de verplichte sluiting van de restaurants deed de omzet terugvallen met 57 procent. In het boekjaar 2023 werd nog altijd verlies gemaakt, want de stijgende kosten van voeding en personeel konden niet volledig worden doorgerekend, meldde het jaarverslag van de raad van bestuur bij de jongste balanscijfers. Ook het aantal werknemers in België daalde fors, van 236 in 2019 naar 123 vorig jaar. Dat hangt deels samen met de verkoop van de afdeling Fast Moving Concepten in april 2022, die ruim een vijfde van de omzet in het laatje bracht. Dat waren winkelconcepten in stations en winkelcentra, met onder meer Fritkot, Java Coffee House en Smoothiebar.

In België heeft Colmar volgens de website zes restaurants met een buffetformule à volonté. In Frankrijk telt de keten Crocodile zestien restaurants, ingericht in treinwagons en ook met een buffetformule.