Professor Stefaan De Neve (UGent): ‘Stikstofprobleem? Betaal de boer beter’

Landbouw is een belangrijke bron van stikstofuitstoot. Wordt de boer gedwongen om die uitstoot te verlagen, dan kan hij minder produceren. In de huidige economische context is kleinschalige landbouw echter niet leefbaar, waarschuwt Stefaan De Neve, professor Bodemvruchtbaarheid aan de faculteit bio-ingenieurswetenschappen van de Universiteit Gent. “Vandaag kan een boer maar overleven door grootschalige productie. Wie het stikstofprobleem wil oplossen, moet het economische model ter discussie durven te stellen.”

Zal kleinschalige productie niet leiden tot duurdere voeding?

STEFAAN DE NEVE. “De boeren kloppen nu al ongelooflijk veel uren voor weinig geld. Als ze hun productie moeten afbouwen, dan kunnen ze alleen overleven met hogere prijzen. Maar dan worden ze weggeconcurreerd door hun goedkopere, grootschalige Europese collega’s. Wie een oplossing wil voor het Vlaamse stikstofprobleem, moet de gevolgen onder ogen willen zien. Betaal de boer beter, dan kan hij aan alle milieuverplichtingen voldoen.”

Het probleem ligt vooral bij de veestapel. Moet die afgebouwd worden?

DE NEVE. “Als niemand nog vlees zou eten, was het stikstofprobleem meteen opgelost. Maar welke politicus durft te wijzen naar de consument? Die wil vlees blijven eten, tegen zo laag mogelijke prijzen. Dat dwingt de boeren tot grootschaligheid. De burger heeft snel een oordeel klaar over de boeren, maar over zijn eigen consumptiegedrag heerst radiostilte.”

Feit blijft dat landbouw een veel grotere oorzaak is van schadelijke stikstofneerslag dan de industrie.

DE NEVE. “Landbouw is verantwoordelijk voor de grootste stikstofuitstoot, maar stikstof is stikstof. Afkomstig van de landbouw of van de industrie, het schadelijke effect voor de bodem is hetzelfde. Landbouw neemt echter een kleine helft van de Vlaamse landoppervlakte in, en loopt veel meer in de kijker van het grote publiek, en dus van de politiek. De lobbymacht van de Boerenbond is niet te onderschatten, maar de industriële lobbymacht is veel groter.”