Voor familiebedrijven met vijftig of meer werknemers staan in 2020 sociale verkiezingen op het programma. Voor de sociale partners vormt het een vierjaarlijks hoogtepunt, maar ook voor de ondernemers is het een gebeurtenis met de nodige uitdagingen. Dat geldt vast en zeker ook voor familiale kmo’s die na een mooie groei in de voorbije jaren de drempel van vijftig werknemers hebben overschreden. Voor hen zijn de sociale verkiezingen een nieuwigheid en dat brengt enkele extra aandachtspunten mee.
Ten eerste is het belangrijk dat je als familiebedrijf de koe bij de horens durft te vatten. Doe niet alsof je neus bloedt, de vakbonden en de overheid houden ook de telling van het aantal werknemers bij. Start tijdig met de voorbereidingen en volg de voorgeschreven procedure nauwgezet op. Waar nodig kan software helpen om de formele procedure met strakke deadlines goed op te volgen. Als familiale ondernemer geef je meteen ook een duidelijk en positief signaal.
Heb je tijdens die voorbereiding al in de gaten dat het vakbondsgevoel niet echt leeft in je onderneming en de kans klein is dat zich medewerkers kandidaat zullen stellen? Dan nog is het aan te raden de nodige voorbereidingen te treffen en pas te stoppen wanneer zich effectief geen kandidaten melden.
Omgekeerd, als je weet dat zich sowieso kandidaten zullen aandienen, dan kan je als ondernemer anticiperen. Het kan geen kwaad om alvast na te denken over de samenstelling van een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk en/of een Ondernemingsraad. Zie je werknemersvertegenwoordigers met wie het positief samenwerken zou kunnen zijn? Een goed gesprek vooraf kan zeer nuttig zijn. Constructieve krachten in het comité of de raad zijn altijd een meerwaarde.
Start tijdig met de voorbereidingen van sociale verkiezingen en volg de voorgeschreven procedure nauwgezet op
Dezelfde oefening kan je ook aan werkgeverskant maken. Zet personen van wie je aanvoelt dat ze de onderneming en de familie goed kunnen vertegenwoordigen, tijdig op de lijst van het leidinggevende personeel. Familieleden kunnen daarbij aan werkgeverskant zeker een troef zijn. Zij brengen de historiek van de onderneming mee aan tafel en kunnen een grote impact hebben. Hoe zeldzaam ook, in principe kan de familie zelfs plaatsnemen aan werknemerszijde, als een onderneming operationele telgen telt die daarvoor in aanmerking komen, gedragen en verkozen worden.
Naast het tijdig starten van de voorbereidingen, kan ook een moderne aanpak helpen bij het creëren van een goede eerste indruk op de sociale partners. Denk maar aan een IT- of technologiegericht bedrijf dat de stap zet naar elektronisch stemmen. Werknemers hoeven niet naar het stembureau, waardoor je toont dat je meegaat met de tijd en de sociale relaties serieus neemt door te investeren in een toekomstgerichte aanpak.
Maar ook wie de sociale verkiezingen in het klassieke stemhokje organiseert, kan het verschil maken met een correcte aanpak, waarbij de vakbonden betrokken worden. Kleine ingrepen zoals het voorzien in koffiekoeken op de dag van de verkiezingen getuigen evenzeer van de nodige goede wil.
Tot slot is het belangrijk na de verkiezingen de focus te behouden. Start het orgaan ook effectief op en doe dat binnen de vereiste tijdslimieten. Laat er geen maanden over gaan, maar geef ook op dat moment het juiste constructieve signaal.
