Bij vijf van de zestien eersteklasseclubs namen bedrijfsleiders de toutwjes in handen. Nu maar hopen dat de nieuwe zakelijkheid het wel wint van de emotie.
“Over tien jaar is het Belgisch voetbal belangrijker in Europa dan het nu is,” zegt Patrick De Cuyper, de nieuwe CEO van Zulte Waregem. Ten bewijze: de intrede van een pak bedrijfsleiders in het voetbal: Bart Verhaeghe (Uplace) bij Club Brugge; De Cuyper (Enfinity) bij Zulte-Waregem; Jan Callewaert (Option) bij OHL; Patrick Vanoppen (Vivimmo, Vivinvest) bij Beerschot AC; en ten slotte Roland Duchâtelet (o.a. Melexis) die STVV inruilde voor Standard Luik.
Financieel gezond
De aantrekkingskracht van het voetbal heeft verschillende oorzaken. De Belgische eersteklassers zijn doorgaans gezonde bedrijven. De Jupiler League komt in Europese financiële onderzoeken steevast naar voren als een van de betere. Door de invoering van het licentiesysteem is er boekhoudkundig grotendeels orde op zaken gesteld. Ter vergelijking, de Nederlandse Koninklijke Voetbalbond maakte enkele weken geleden bekend dat amper twee clubs uit de eredivisie financieel gezond zijn.
Bovendien lijkt de financiële stabiliteit ook de komende jaren verzekerd. Met dank aan de tv-rechten. Om ons nationale voetbal op de kabel te mogen brengen, werd een recordbedrag van 55 miljoen euro neergeteld.
Ten slotte helpt ook de overheid een handje. Het parlement besliste dat voortaan voor spelers onder de 26 jaar 80 procent minder bedrijfsvoorheffing moet worden betaald. Voor spelers ouder dan 26 moet dat geld verplicht in de jeugd geïnvesteerd worden, maar dan nog daalt de bruto loonmassa voor de voetbalbedrijven aanzienlijk.
Geen garantie op succes
Toch zijn bedrijfsleiders beleefd uitgedrukt niet altijd een garantie op succes in het voetbal. Veel van die bedrijfsleiders opereerden als mecenassen, voor wie voetbal een dure hobby was.
Daarom steken de meeste van de nieuwe voetbalondernemers veel tijd in een professionele uitbouw van de club, met een degelijke raad van bestuur en een directiecomité dat het operationele beheert.
Al blijven er verschillen. Terwijl een bedrijf zich relatief incognito kan ontwikkelen, heb je bij een voetbalclub voortdurend supporters en de media die op je vingers kijken. In het voetbal begin je ook elk seizoen weer met nul punten, terwijl je in de zakenwereld opbouwend kunt werken.
In de bedrijfswereld wordt een strategische beslissing doorgaans gebaseerd op businessplannen en studies. Terwijl bij voetbal veel emotie komt kijken. Die zorgt ervoor dat er soms irrationele risico’s worden genomen om Europees voetbal te halen of de degradatie te vermijden.
Vooral dat laatste bezorgt menige voetbalbons kopzorgen. Want op Lommel, Waasland-Beveren en kampioen Oud-Heverlee Leuven na, boekten alle ploegen in die in 2009-’10 in tweede speelden, verlies. Guido De Croock, voorzitter van de Nationale Voetballiga, de koepel boven de tweedeklassers, is formeel. “Als het voetballandschap niet drastisch verandert, zijn we ten dode opgeschreven.”
Afhankelijk van tv-gelden
Toch moet het net de bedoeling zijn minder afhankelijk te zijn van tv-gelden, vindt Decuyper. “Dat was bijvoorbeeld het probleem in Nederland. Tweede- en derdeklassers moeten hun structuur aanpassen, zorgen voor recurrente inkomsten. Bij voetbalclubs gaat veel aandacht naar het sportieve, maar in de eerste plaats moet eigenlijk de structuur staan, zodat een club kan groeien. Waarom wil ik dat Zulte-Waregem groeit? Juist om de risico’s te spreiden, en minder afhankelijk te zijn van het tv-geld.”
Luc Huysmans
