De jongste jaren was het een constante boodschap: een op de drie ziekenhuizen maakt verlies. Als straks de federale regering niet in bijkomende tegemoetkomingen voorziet, schrijft de hele sector de komende twee jaar rode cijfers.
Veel lijken ziekenhuizen daar bovendien niet aan te kunnen veranderen: ze moeten hun personeel meer betalen, terwijl de energiekosten met meer dan de helft toenemen en hun financiering via artsenhonoraria maar met vertraging stijgen.
De jaarlijkse doorlichting van Belfius leidt tot een weinig fraaie conclusie: wat ziekenhuizen ook proberen, het wordt de komende jaren slechter. Zit u echt in een catch 22?
MARGOT CLOET. “Dat is al een paar jaar zo. Daardoor zie je ook de investeringen afnemen. Innoveren is heel moeilijk, als er kosten bij komen die niet altijd vergoed worden, zoals uitgaven voor cyberveiligheid of de invoering van het elektronisch patiëntendossier. De financiering van de ziekenhuizen is zo scheefgegroeid, dat je niet anders kunt dan een beroep te doen op de afdrachten van de artsen. Alleen genereren we op die manier extra kosten voor de patiënten, terwijl die al een hoge eigen bijdrage moet betalen, vergeleken met andere Europese landen.”
Lees verder onder de video (reportage Kanaal Z)
Staan die afdrachten niet ter discussie in de hervorming van de ziekenhuisfinanciering, waaraan minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke werkt?
CLOET. “Ja. Er is op dit moment een stilstand van de supplementen. Die zijn afgetopt sinds vorig jaar. En dat geeft problemen. Wij zouden ook liever van die afdrachten af willen, zodat we minder financiële discussies hoeven te voeren met de artsen. Dan zouden we met het artsencorps aan de slag kunnen rond inhoudelijke thema’s. Alleen hebben we die afdrachten broodnodig, om de rekening rond te krijgen. Er is geen marge om daarin te knippen.”
Als de klassieke meerdaagse ziekenhuisopnames niet stijgen, dan zullen de ziekenhuizen toch nooit voldoende inkomsten genereren om de stijgende energiekosten en de hogere lonen op te vangen?
CLOET. “In het huidige systeem is dat inderdaad zo. Je moet presteren om voldoende inkomsten te genereren. Dat verhoogt de kans op overconsumptie, maar we kunnen niet zonder. De regering heeft nu wel in een injectie van 80 miljoen euro voorzien, om de stijgende energiekosten op te vangen, maar die is eenmalig. Als je de analyse van Belfius erbij neemt, dan hebben we die centen al uitgegeven.”
Zonder bijkomende steunmaatregelen gaan alle ziekenhuizen kopje-onder. Komen er faillissementen?
CLOET. “Ja. Ik sluit niet uit dat er de volgende jaren ziekenhuizen failliet gaan. En die dreiging is in Wallonië en Brussel nog acuter dan in Vlaanderen. Je ziet vaak dat ziekenhuizen in financiële problemen met een fusie proberen het tij te keren. Maar dat is een slechte reden voor een fusie. Zoiets zou veeleer een kwestie moeten zijn van een gelijklopende visie of geografisch zinvol moeten zijn.
“Fusies zijn ook geen wondermiddel. Je ziet ook in de netwerkvorming dat sommige partners tot een fusie wilden overgaan. Maar dat zijn niet altijd echte fusies. Er blijven deelentiteiten bestaan, bijvoorbeeld meerdere maternitieiten, omdat het ziekenhuis anders erkenningsnummers en de bijhorende financiering verliest. Het is dus inderdaad een catch 22.”
