Luc Bertrand (voorzitter AvH) pleit voor een federale kieskring: ‘België is een fantastisch land, maar we weten dat niet meer’
Hij heeft al wat meegemaakt, Luc Bertrand, na ruim dertig jaar aan de top van de investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren. Maar hij is lang nog niet moegestreden. Nu de verkiezingen naderen, wil de éminence grise weleens zijn ongezouten mening kwijt. “In België beslissen de partijvoorzitters wat ze met mijn stem gaan doen. Ik vind dat geen democratie.”
Toen Luc Bertrand in 1990 aan het hoofd van de investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren kwam, schommelde de aandelenkoers rond 10 euro. Toen hij in 2016 afzwaaide als CEO, was de koers geklommen tot 120 euro. Een groot succes dus, al is de nochtans minzame Bertrand niet tevreden. De beurskoers – vandaag zowat 160 euro – zou een stuk hoger mogen zijn, vindt Bertrand, die intussen is doorgeschoven naar de functie van voorzitter. Er zitten goudhaantjes in de portefeuille van Ackermans & van Haaren. DEME, van oorsprong een baggerbedrijf, is uitgegroeid tot een mondiale topper in de bouw van windturbineparken op zee. Bank van Breda en Bank Delen beheren samen 69 miljard euro van klanten – een record. Maar al dat moois heeft de belegger nog niet opgemerkt, aldus Bertrand (zie ook kader ‘De belegger ziet ons nog niet goed’) “Op de beurs noteren wij tegen een totale waarde van iets meer dan 5 miljard euro. Dat is een beetje onzin. In werkelijkheid is Ackermans & van Haaren veel meer waard.”
Maar Bertrand is er de man niet naar om te mopperen. Hij heeft al zoveel zien gebeuren, ook in eigen huis. Het kabelbedrijf Telenet werd in 1996 letterlijk in zijn kantoor opgericht. “Ik zie ze nog rond de tafel zitten, de bazen van de grote mediabedrijven en van het investeringsfonds Gimv, samen met toenmalig Vlaams minister-president Luc Van den Brande. Later is Telenet groot geworden onder CEO Duco Sickinghe, maar toen had Ackermans & van Haaren zijn participatie al verkocht. Telenet had een nieuwe pijler kunnen worden onder Ackermans & van Haaren, maar dat hebben we dus gemist. Spijtig.”
‘We hebben technologisch onderzoek van wereldniveau, maar veel grote bedrijven heeft die kennis tot nu niet voortgebracht’
Chinese concurrentie
Vandaag zou ons land een nieuw, groot investeringsproject als Telenet goed kunnen gebruiken, volgens Bertrand. “We hebben technologisch onderzoek van wereldniveau – denk aan het Leuvense imec in halfgeleidertechnologie of aan het Gentse VIB in biotechnologie – maar veel grote bedrijven heeft die kennis tot nu niet voortgebracht. We hebben wel kleppers als de halfgeleiderproducent Melexis en het biotechbedrijf argenx. Maar hopelijk volgen er andere.”
Excuses hebben we niet, aldus Bertrand. “België beschikt over voldoende kapitaal om te investeren. En er zijn genoeg bekwame Belgische topmanagers. Maar zij zijn vaak elders in de wereld aan het werk, waar ze geld verdienen voor anderen. Het is tijd dat ze hier geld komen verdienen voor ons.”
We hebben kennis, kapitaal en topmanagers: mag dat volstaan, of horen daar ook overheidssubsidies bij? Wrijft Bertrand zich als investeerder in de handen bij de huidige subsidiewedloop tussen landen? “Ik ga niet klagen”, zegt Bertrand. “Want de klanten van DEME, met name de Amerikaanse energieproducenten, krijgen subsidies voor de aanleg van windturbineparken dankzij de Inflation Reduction Act. Vijftien jaar geleden is DEME begonnen met windparken op zee, toen de olieprijs amper 15 dollar per vat bedroeg. Ik was bang dat die projecten nooit rendabel zouden worden. Maar dankzij overheidssteun is het ons gelukt en hebben we een nieuwe economische sector tot bloei gebracht. Subsidies kunnen voor mij, maar ze moeten zin hebben.”
Heeft het ook zin dat de overheid 5 procent koopt in het materiaaltechnologiebedrijf Umicore? Is het de taak van de overheid om privébedrijven te verankeren? “De laatste dertig jaar zijn veel mooie bedrijven uit België vertrokken, of ten onder gegaan aan de gesubsidieerde Chinese concurrentie. Als je die economische verliezen bijeentelt, is het om te huilen. De overheid mag onze bedrijven beschermen.”
‘Een meerwaardebelasting zou de economie immobiliseren. Ik wil mijn meerwaarde houden, want ik gebruik ze om te herinvesteren en banen te creëren’
Federale kieskring
Nochtans gaat de overheid het best kieskeurig met haar centen om. Staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand, de dochter van Luc Bertrand, zei vorige maand in Trends dat de volgende Belgische regering voor een begrotingsinspanning van 32 miljard euro staat. Om een begrotingscatastrofe te vermijden willen enkele partijen nieuwe vermogensbelastingen invoeren, zoals een meerwaardebelasting op aandelen. Dat zou een dikke streep trekken door de rekening van investeringsmaatschappijen als Ackermans & van Haaren. “In België betalen we al meer dan genoeg belastingen, ook op kapitaal”, zegt Luc Bertrand. “Ik wil mijn meerwaarde houden, want ik gebruik ze om te herinvesteren en banen te creëren. Een meerwaardebelasting zou de economie immobiliseren.” Besparingen moeten komen van meer efficiëntie bij de overheid, volgens Bertrand. “We behoren tot de zwaarst belaste landen ter wereld. Toch hoor ik nagenoeg elk overheidsdepartement klagen over een gebrek aan middelen. Hoe kan dat?”
De oefening in efficiëntie kan beginnen bij onze ingewikkelde en zware staatsstructuur. “Wij zijn een uniek land waar een bevolkingsgroep – de Vlamingen – haar meerderheid voor een stuk heeft opgeofferd voor het idee van democratie en evenwicht. Wij zijn een land van evenwichten, met als gevolg allerlei grendels en verschillende regeringen. Dat kost heel veel geld. En dat is vandaag onbeheersbaar.”
Een goede remedie is volgens Bertrand een federale kieskring voor federale bevoegdheden. Nu kunnen we enkel kiezen voor politici uit onze eigen provincie. Volgens Bertrand moeten we kunnen kiezen voor politici uit heel België, ook uit Wallonië en Brussel. Want ook daar zijn competente politici te vinden. “Politici als N-VA-voorzitter Bart De Wever, PS-voorzitter Paul Magnette en andere zwaargewichten zouden in een federale kieskring gemakkelijk 1 miljoen stemmen kunnen bijeenbrengen”, zegt Bertrand. “Nu moet ik echter kiezen voor mensen die omzeggens in mijn dorp wonen. Die versnippering van stemmen komt de partijvoorzitters goed uit. In België beslissen zij wat ze met mijn stem gaan doen. Ik vind dat geen democratie.”
Een federale kieskring zal ook een rem zetten op de eeuwige Belgische compromissen. “Een democratie moet kunnen beslissen, en vandaag hebben wij een probleem”, aldus Bertrand. “België is een fantastisch land, maar we weten dat niet meer.”
Bekijk ook de Trends Talk met Luc Bertrand:
‘De belegger ziet ons nog niet goed’
Tenzij uw onderneming Nvidia heet, valt het voor beursgenoteerde bedrijven niet mee om de aandacht van de belegger te trekken. Dat moet ook Ackermans & van Haaren ondervinden. Luc Bertrand geeft een voorbeeld: “Toen wij in 2022 ons meerderheidsbelang in de rusthuizengroep Anima Care verkochten met een meerwaarde van 237 miljoen euro, verroerde onze beurskoers geen vin.” Een koersopstootje had anders wel gemogen. De meerwaarde was goed voor zowat 5 procent van het toenmalige eigen vermogen van Ackermans & van Haren.
De belegger panikeert wel bij kleine accidentjes. Ackermans & van Haaren heeft een minderheidsbelang in Medikabazaar, een Indiase leverancier van medische apparatuur. Toen daar onregelmatigheden in de boekhouding aan het licht kwamen, dook de koers van Ackermans & van Haaren tot 10 procent lager. “En zeggen dat Medikabazaar nog geen 0,5 procent van onze eigen vermogen uitmaakt”, zegt Bertrand. “De belegger ziet ons nog niet goed. Maar dat komt wel.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier