Het cAt-project in Dessel, dat bepaalde soorten nucleair afval moet opslaan, loopt vertraging op. De opstart van het project is momenteel voorzien voor 2021, twee jaar later dan aanvankelijk gepland.
Het cAt-project loopt vertraging op omdat de vergunningsaanvraag van kernafvalbeheerder NIRAS niet volledig was en er eerst 293 vragen van het FANC moeten worden opgelost, voor een vergunning kan worden afgeleverd. Die vergunning is er wellicht pas tegen eind 2017. De opstart van het project is momenteel voorzien voor 2021, twee jaar later dan aanvankelijk gepland. NIRAS vermeldt de vertraging in een recente nieuwsbrief.
De kernafvalbeheerder werkt samen met afvalverwerkingsdochter Belgoprocess aan een project om aan het Kempens Kanaal in Dessel aan de oppervlakte laag- en middelactief, kortlevend nucleair afval op te slaan.
Het afval wordt in betonnen kisten – monolieten – in twee hallen opgestapeld. Later kan het dak van elke hal, om het afval onder een heuvel met verschillende lagen af te schermen van de buitenwereld. Gedurende zo’n 300 jaar zal er inspectie plaatsvinden.
Onvolledig dossier
De vergunningsaanvraag van dit eerste grootschalige bergingsproject werd in januari 2013 ingediend. Het FANC verklaarde het dossier later echter onvolledig en stelde bijkomende vragen. Die moeten beantwoord worden voor het FANC het dossier kan voorleggen aan de Wetenschappelijke Raad voor Ioniserende Straling voor een eerste advies.
“Het gaat om een uiterst complex dossier met duizend bladzijden. Het is niet raar dat het meer tijd in beslag neemt dan we oorspronkelijk raamden”, zegt NIRAS-woordvoerster Evelyn Hooft. “In het beste scenario verwachten we tegen 2017 een vergunning, al hebben we die timing absoluut niet onder controle. De start van de exploitatie wordt nu geschat op 2021.”
Ondertussen staat het categorie A-afval opgeslagen in specifieke opslaggebouwen in Dessel. “Maar de opslagcapacitei raakt stilaan vol”, zegt Hooft. “We hebben nog wel wat ruimte voor een aantal jaren, maar mocht de vergunning langer dan vijf jaar uitblijven, dan komen er mogelijk problemen voor de opslag.”
Langdurige procedure
Bij het FANC bevestigt men de timing. “Na een eerste positief advies van de Wetenschappelijke Raad moeten er bij de gemeente Dessel en nabije gemeenten, de provincie, buurlanden en de Europese Commissies adviezen worden gevraagd, wat vermoedelijk een jaar in beslag neemt”, verklaart FANC-woordvoerster Nele Scheerlinck.
“Nadien moet de raad een tweede advies opstellen, en wordt een ontwerp van Koninklijk Besluit opgemaakt voor het verlenen van de vergunning. Dan is het aan de ministerraad om dat goed te keuren, wat – zonder vertraging – wellicht eind 2017 zal zijn.” Nadien volgt de bouwperiode, waarna de exploitatie, wellicht in 2021, kan beginnen.
Volgens het FANC is iets meer dan de helft van de vragen momenteel beantwoord. Van de geleverde antwoorden is de helft reeds goedgekeurd door het federale controleorgaan. De rest is nog in behandeling of is teruggestuurd naar NIRAS voor herwerking. De beheersinstantie engageert zich intussen om alle resterende openstaande vragen tegen einde juni te beantwoorden.
Risico-analyse ontbreekt
“Enkele van de belangrijkste knelpunten zijn het ontbreken van een risico-analyse voor de operationele fase en hoge concentratielimieten voor langlevende radio-isotopen”, klinkt het bij het FANC, dat in de vragen wel geen onoverkomelijke hindernissen voor het integrale cAt-project ziet.
Tegen 2070 is de installatie naar verwachting volledig gevuld en afgedekt. Omstreeks het jaar 2115 is ook de inspectieruimte definitief opgevuld. Tegen ruwweg 2370 loopt de controlefase van het project ten einde. De radioactiviteit is dan – met uitzondering van een klein deel langlevende radio-isotopen, die nog meer dan 1.000 jaar actief kunnen zijn – weg en het terrein is dan in principe gewoon toegankelijk. (Belga/NS)
