U kunt niet alleen ondernemen in combinatie met een werknemersstatuut. U kunt ook ondernemen vanuit een werknemersstatuut. Dat kan bijvoorbeeld bij de coöperatie Smart.
Voor een werknemer die wil ondernemen, kan het als een grote stap voelen om uit de beschermde omgeving van de werkgever te stappen en een vennootschap op te richten. Maar ondernemen is ook mogelijk vanuit een werknemersstatuut, bijvoorbeeld bij de coöperatie Smart.
Voor ons, een werknemer en een zelfstandige die samen een zaak willen uitbouwen, klinkt dat als een geruststellend kader. Er zijn nog zulke initiatieven, zoals Starterslabo waar werklozen en zieken met behoud van hun uitkering hun ondernemersidee kunnen uittesten, of Amplo waarmee freelancers via een uitzendkantoor voor opdrachtgevers kunnen werken. Smart zit enigszins anders in elkaar.
De coöperatie Smart kan een tijdelijke of een permanente oplossing zijn voor ondernemers die bijvoorbeeld tegen de administratieve rompslomp opkijken. “Smart is een gedeelde onderneming. Je moet je dat voorstellen als één grote onderneming, waarbinnen kleine ondernemingen actief zijn die autonoom en zelfstandig hun eigen activiteiten uitbouwen. Wij noemen dat productie-eenheden”, zegt woordvoerder Claudia Nibelle.
Circa 50 procent van de loontrekkende ondernemers bij Smart zijn vrouwen, terwijl slechts 36 procent van de zelfstandige ondernemers in België een vrouw is. Er werken 2.300 voltijdse equivalenten bij Smart.
Heel wat mensen beginnen te ondernemen als werknemer. Lees in dit artikel alles wat u moet weten over starten als zelfstandige in bijberoep.
Idee uittesten of volwassen businessmodel
Smart is 25 jaar geleden ontstaan als een kleine vzw die kunstenaars een kader wilde bieden. “Het is niet te doen voor kunstenaars om voor elk werk dat ze verkopen een factuur uit te schrijven”, zegt Claudia Nibelle. “Beetje bij beetje is Smart opengesteld voor andere beroepen. Vandaag is in principe iedereen welkom: het maakt niet uit of je je ondernemersidee nog uittest of een volwassen businessmodel hebt.”
Het grote voordeel is dat een deel van de risico’s bij Smart liggen. “Smart doet in feite jouw boekhouding: de coöperatie verstuurt jouw facturen naar jouw klanten en ook de aanmaningen als ze niet betalen. Als jouw klant niet betaalt, hoef jij je daar geen zorgen over te maken. Smart betaalt jou binnen de zeven dagen”, stelt Claudia Nibelle.
De loontrekkende ondernemer moet er wel zelf voor zorgen dat er geld binnenkomt, waarvan een loon kan worden uitbetaald. Als u voldoende geld binnenkrijgt van vaste klanten, kunt u zelfs een voltijds contract krijgen bij Smart. Dat kan bijvoorbeeld nuttig zijn bij de aanvraag van een hypothecaire lening.
Het hybride model combineert het beste van twee werelden, vindt Claudia Nibelle: “Je behoudt het werknemersstatuut. De coöperatie betaalt socialezekerheidsbijdragen voor jou als werknemer. Maar je kunt materiaal kopen, met de recuperatie van de btw. Je kunt onkosten of auteursrechten aangeven. Je kunt bepalen welk deel van de inkomsten je voor de cashflow reserveert en welk deel voor loon.”
Geen schulden opstapelen
“Je kunt niet failliet gaan”, vervolgt Claudia Nibelle. “Het is niet mogelijk schulden op te stapelen. Je moet voldoende cashflow hebben voor je investeringen. Je krijgt toegang tot allerlei tools, goedkope opleidingen, het volledige bestand van 30.000 klanten van Smart en 80 adviesverleners, die je kunnen vertellen of je marktconforme prijzen aanrekent en wanneer je je prijzen moet optrekken.”
In ruil voor de dienstverlening houdt Smart een bijdrage van 6 à 8 procent op elke factuur in. Daarnaast gaat 6,5 procent van de omzet, exclusief btw, van elke productie-eenheid naar Smart. In totaal geven de loontrekkende ondernemers dus ongeveer 14 procent van hun opbrengsten af. Wie geen werk heeft, betaalt geen bijdragen. Maar u moet wel elk jaar een coöperatief aandeel van 30 euro kopen om van de diensten van Smart gebruik te kunnen maken.
Claudia Nibelle: “Er zijn een aantal gereguleerde beroepen uitgesloten, zoals advocaten en artsen. Van onze verzekering mogen we maar een beperkt aantal ondernemers met specifieke, hoge beroepsrisico aannemen. Verder is iedereen welkom.”
Lees ook:
‘Mannen maken statements, vrouwen stellen vragen’: tien lessen voor kleine en grote ondernemers van Véronique Bockstal en Vera Smets.