‘Hoe Wallonië Zalando had kunnen binnenloodsen’

Het nieuws kwam niet zacht aan voor de Waalse economie: de onlineverkoopgigant Zalando geeft de voorkeur aan Nederland boven België om er zijn logistieke centrum te vestigen. Daarmee ziet België 1500 banen aan zijn neus voorbijgaan. “België heeft geen langetermijnvisie. En snel reageren, daar zijn we ook niet zo goed in”, reageert Jérôme Gobbesso, de CEO van Newpharma, de grootste onlineapotheek van België en Frankrijk.

Ik kan begrijpen dat buitenlandse investeerders aarzelen om met België in zee te gaan. Het bestuur van ons land maakt al snel een complexe indruk, met alle federale, gewestelijke, gemeenschaps- en provinciale instanties, en niet te vergeten de gemeenten en de gerechtelijke arrondissementen.

Dat zijn veel mensen om rond de tafel te krijgen, en vooral om het met elkaar eens te worden. Bovendien hebben wij de reputatie een verdeelde staat te zijn, met de Vlamingen aan de ene en de Franstaligen aan de andere kant.

Zowat overal in Europa is het historische record van België, dat 541 dagen zonder regering bleef, in de herinnering gebleven. In de praktijk is alles uiteraard niet zo somber: er is heel wat in beweging, en het gaat zelfs de goede kant uit. De afgeschilderde moeilijkheden zijn dus in zekere zin valse problemen, maar van buitenaf gezien hebben ze niettemin een afschrikkend effect op potentiële investeerders.

Een bezwaar dat ongetwijfeld meer gerechtvaardigd is, is dat België geen langetermijnvisie heeft. Als een investeerder zich engageert, doet hij dat voor jaren. Hij wil niet aan boord gaan met partners van wie het land om de zoveel tijd zijn wet- en regelgeving wijzigt. Snel reageren, daar zijn we ook niet zo goed in. In Nederland is het net het tegenovergestelde: de assertiviteit van onze Nederlandse buren heeft ongetwijfeld in hun voordeel gespeeld toen Zalando alles aan het afwegen was.

Toch kan ons land opmerkelijk veel toegevoegde waarde bieden. Het ligt centraal in Europa, met alle interacties en interculturele rijkdom van dien. Het ontbreekt België ook niet aan commerciële aantrekkingskracht met:

– een sterk logistiek potentieel dankzij een uitgebreid netwerk van wegen, spoorwegen, waterwegen en luchthavens, op het kruispunt van Nederland, Frankrijk en Duitsland;

– aanzienlijke opslagruimte, waarbij de Belgische overheid haar verantwoordelijkheid neemt door terreinen ter beschikking te stellen, in tegenstelling tot onze noorderburen;

– gekwalificeerd meertalig personeel. Frankrijk en Nederland kunnen beslist niet op dezelfde talenkennis bogen. Hetzelfde geldt voor de stabiliteit van het arbeidspotentieel: Nederlandse arbeidskrachten zijn onstandvastig, de onze zijn stabieler. Dat is ook een garantie voor het behoud van expertise en knowhow.

Om België van zijn negatieve imago af te helpen, moeten we in de eerste plaats paal en perk stellen aan onze restrictieve denkwijze en de ander durven aanspreken. Dat is precies wat Newpharma heeft gedaan, toen het met de vakbonden moest onderhandelen over weekendwerk en werken op feestdagen. Het volstond om de gefundeerdheid van onze plannen aan te tonen, en we hadden de steun van de mensen op het terrein.

Na amper een week was ons voorstel aanvaard. Uiteraard worden de werknemers daar extra voor betaald, dat is normaal. Die consequenties moet je als werkgever accepteren. De overheid heeft trouwens zopas een lastenvermindering toegekend voor weekend- en nachtwerk. Alweer een stap voorwaarts, waarvoor dank.

We kunnen ons maar beter richten tot degenen die iets te zeggen hebben. Het is tijd dat zij zich de juiste vragen stellen – vragen waarover andere landen zich eveneens buigen, gelijktijdig met ons. Anders zullen we niet langer kunnen concurreren en laten we kansen liggen. Zoals we ook de boot hebben gemist met Zalando, met alle denkbare gevolgen voor de economie. We moeten de discussie opvoeren, en niet alleen tot aan de volgende verkiezingen.

Het is belangrijk als één natie naar buiten te treden, met één stem. We moeten ook stoppen om met twee tongen te spreken: de ene keer gaat alles goed, de andere keer gaat er niets meer. Je zou potentiële investeerders met minder afschrikken. De basis van onze natie en ons ondernemerschap zit goed – we moeten er gewoon verder op bouwen.

Niet zozeer de systemen doen ertoe, maar wel de individuen: mannen en vrouwen van goede wil die bereid zijn samen met en voor ons land succesverhalen te schrijven. België heeft alle troeven in handen om krachten te bundelen en waarde en groei te genereren, met partnerschappen die zich openstellen voor de wereld.

En of het mogelijk is! Een tiental jaar geleden vestigde zich immers een andere reus in Wallonië: Google.