Stille fortuinen – Hoe rijk werden Paul Van Hool & co na de uitkoop uit het familiebedrijf in 1999?

Een kwarteeuw geleden stapten Paul Van Hool en zijn kinderen uit het inmiddels failliete familiale voertuigenconcern. De familietak liet zich uitkopen op een financieel hoogtepunt bij Van Hool. De uiteindelijke opbrengst bleek minder riant. Hoe verging het de familie sinds dat vertrek?

Half september 1999 nam Paul Van Hool ontslag als bestuurder van de nv Van Hool. Met het vertrek van de toen 66-jarige verkoopdirecteur voor bussen en touringcars verdween een van de steun­pilaren van het voertuigen­concern uit Koningshooikt. Paul Van Hool, die in 2015 op zijn 82ste overleed, was in 1954 een van de vijf oprichters van de voorloper van het bedrijf, officieel ‘Personenvennootschap met beperkte aansprakelijkheid Van Hool & Zonen’.

Zijn hele beroepsleven had Paul Van Hool in het familie­bedrijf gewerkt. Na zijn vertrek was hij niet langer operationeel actief, maar bekleedde hij nog wel diverse bestuurdersfuncties. Het afscheid ging gepaard met de uitkoop van zijn fami­liale tak bij het voertuigen­concern. Vijf broers en hun afstammelingen zetten de activiteiten voort, tot het faillissement op maandag 8 april.

Familiale spilholding

Eind 1991 had het echtpaar Paul Van Hool en Simonne Cornelis en hun zes kinderen de familiale spilholding nv Manasales opgericht. De eerste jaren tonen vrij bescheiden balanscijfers. De balans van het verlengde boekjaar 1998-1999 oogde plots heel anders. Het eigen vermogen zwol van geen 2 miljoen euro in het boekjaar voordien naar ruim 41 miljoen euro. De post geldbeleggingen en liquide middelen klokte opeens af op bijna 65,5 miljoen euro.

De familie had eind juni 1999, als voorbereiding van het afscheid bij Van Hool, haar belangen in diverse vennootschappen rond het voertuigenconcern in natura ingebracht in Manasales. Bij die operatie kreeg de individuele vennootschap nv Van Hool een waardering van bijna 500 miljoen euro. Dat lijkt achteraf een heel stevige prijs. Maar 1999 was een recordjaar voor het voertuigenbedrijf, met een nettowinst van 79,5 miljoen euro. De jaren nadien maakte de nv Van Hool nog altijd winst, maar in 2002 was de nettowinst bijvoorbeeld gedaald tot iets meer dan 4 miljoen euro.

Forse verliesjaren

De familiale aandeelhouders rond Paul Van Hool beleefden slechts één keer echt plezier aan de uitkoop: eind 2001 volgde een kapitaalvermindering van 13,6 miljoen euro bij Manasales. Dat bedrag werd in geld terugbetaald aan de aandeelhouders, hoofdzakelijk de zes kinderen van het echtpaar.

Voor dividenden was geen ruimte bij de familiale spilholding. Het laatste jaar dat een dividend werd uitgekeerd, was het verlengde boekjaar van juli 1998 tot eind 1999, het jaar van het afscheid van het voertuigenconcern. De jaren na de verkoop boekte Manasales forse verliezen, waardoor het eigen vermogen in het boekjaar 2002 tot eind juni 2003 zelfs negatief werd. In de zomer van 2004 volgde daarom een kapitaalverhoging met 6 miljoen euro. De familie wilde geen commentaar kwijt over de verliesjaren. In een bijzonder verslag van de raad van bestuur werd gewag gemaakt van het slechte beursklimaat.

Lees verder onder de balans

Doorstart als bedrijvendokter

Het faillissement van 8 april maakte emoties los. “Het faillissement maakt me intriest. Het is spijtig dat een erfgoed en een fantastisch merk verdwijnt”, zei Marc Van Hool een maand geleden in een interview met Trends. De derdegeneratietelg en zoon van Paul Van Hool kwam in dat gesprek ook terug op de uitkoop rond de eeuwwisseling. “Er was vooral onenigheid over deugdelijk bestuur. Wij wilden de operationele leiding door niet-familiale mensen. Wie succes wil, moet zich omringen met bekwame partners en medewerkers. En je moet anticiperen op veranderingen. Dat is vaak moeilijker in familiebedrijven. Ze houden te lang vast aan een bepaald stramien en een bepaalde methodiek.”

Marc Van Hool was zelf van 1991 tot 2001 actief in het familiebedrijf. Van Hool had een overname gedaan, LAG Bus in Bree, de voormalige busproducent Lambert en Arnold Geusens in Bree. “Die overname werd moeilijk ­verteerd. Ik vond zelf dat ik iets te vroeg naar het familie­bedrijf ging. Maar als je gevraagd wordt door de familie, doe je die stap. Ik heb er tot 2001 gewerkt. In mijn laatste functie als financieel verantwoordelijke, wat vandaag CFO wordt genoemd.”

Marc Van Hool werd nadien de wellicht bekendste telg van de tak rond Paul Van Hool. Hij is medeoprichter en partner van het investeringsfonds CIM Capital. Marc Van Hool kreeg de bijnaam ‘bedrijvendokter’, want CIM Capital koopt bedrijven in moeilijkheden en brengt die weer op koers. De bekendste investeringen zijn die in de winkelketens Veritas (naai- en ­breigerief) en Neckermann ­(reiskantoren). Beide draaien vandaag beter dan initieel begroot. In maart deed CIM Capital een mislukt bod op de afdeling industriële voertuigen van het failliete Van Hool.

De villa van de stamvader

Ook zijn vier broers en zijn zus Kristine waren actief in het familiebedrijf. Kristine werd in 1985 juridisch adviseur bij het familiebedrijf, na haar studie rechten aan de universiteit van Antwerpen en Leuven. Sinds haar vertrek in 1999 is zij de CEO van de familiale spilholding Manasales. Bovendien is ze actief in vastgoed, onder meer als bestuurder van de nv Immo Hof Van Lachenen, samen met haar vijf broers. In die vennootschap steekt het familiale kasteeldomein Hof Van Lachenen aan de Mechelsesteenweg in Lier, initieel de woonst van stamvader ­Bernard Van Hool.

Het kasteeldomein van ruim 4 hectare aan de oever van de Nete staat in de inventaris van Vlaanderen Onroerend Erfgoed. Immoscoop kleeft op het domein met twee villa’s en een riante gietijzeren ingangspoort een prijskaartje van 3,95 miljoen euro. “Een historische en charismatische plek”, definieert de vastgoedmakelaar het landgoed, dat sinds enkele jaren te koop staat.

Kristine Van Hool heeft nog meer vastgoedmandaten, onder meer in vennootschappen van haar voormalige echtgenoot Dirk Cavens en haar twee kinderen. En als ondervoorzitter van de vzw Forward Haiti wil ze “bijdragen tot financiële en morele steun aan de tehuizen van dakloze kinderen en wees­kinderen in Port au Prince, Haïti”.

Concurrent van Van Hool

De twee broers Dirk en Wim Van Hool bleven actief in de voertuigenindustrie. Dirk was van 1988 tot 1999 commercieel manager bij Van Hool. Na zijn vertrek werkte hij onder meer voor het Duitse Kässbohrer Fahrzeugwerke, een Europese reus in opleggers voor vrachtwagens. Sinds 2020 is Dirk Van Hool eigenaar van TrailerSolutions, een verkoper van onder meer vrachtwagens.

Het oudste kind, Wim Van Hool, kwam in het verleden ook geregeld in het nieuws, vooral als gedelegeerd bestuurder van de vennootschap nv Temsa Europe, een functie die hij bekleedde van 2006 tot 2013. De Turkse bussenbouwer wilde vanuit ­België onder meer Van Hool beconcurreren. De balanscijfers tonen in de jaren vaak grote omzetten, en afwisselend bedrijfswinsten en -verliezen. Eind 2013 verliet Wim Van Hool Temsa. In een gesprek met Trends in de zomer van 2015 meldde hij als beweegreden dat het bedrijf de focus steeds meer naar Turkije verschoof.

Toch reed Wim Van Hool nog voor rekening van de Turken, maar sinds zijn vertrek deed hij dat met zijn eigen vennootschap, de bv DV Bus & Coach. Via dat bedrijf werd Wim Van Hool de verdeler van bussen en touringcars van Temsa en het Spaanse Irizar. Eind oktober vorig jaar ging de vennootschap in vereffening. De balans van het laatste boekjaar 2022 sleepte een overgedragen verlies van 1,5 miljoen euro mee. De pandemie gaf de genadeslag. “De vennootschap heeft heel erg geleden onder de coronacrisis. De toeristische sector werd volledig lamgelegd”, meldde het verslag van de raad van bestuur bij de balans van het boekjaar 2020. “De klanten moesten ofwel het bedrijf volledig sluiten of zich beperken tot ondersteunende trajecten voor openbaar vervoer en een minimum aan schoolvervoer. Dat heeft geleid tot een bijna nulverkoop van nieuwe touringcars en een omzetdaling.” Een herstel kwam niet meer op gang.

De ingenieur en de tuinman

Ingenieur Erik Van Hool werkte van 1986 tot 1999 als productiemanager bij het familiebedrijf. Sindsdien is hij de CEO van de nv Metal Finishing Industries (MFI) in Paal. Dat bedrijf was in de jaren negentig een bijna volle dochter van de familiale spilholding Manasales, maar nadien verwierf Erik Van Hool 82 procent van de aandelen. MFI is een specialist in oppervlaktebehandeling van aluminium en staal, onder meer om roestvorming tegen te gaan. Vorige maand werd MFI overgenomen door Specialty Paints & Coatings, een bedrijvengroep in dezelfde activiteit. Erik Van Hool en zijn zoon Louis werden bij die verkoop minderheidsaandeelhouder van de grotere groep en blijven operationeel aan het roer bij MFI.

De benjamin van de familie is Luk Van Hool. De inwoner van Koningshooikt koos voor een totaal andere richting. Hij leidt al twee decennia de nv Smout, een kleine en gezonde onderneming in tuinarchitectuur en -onderhoud, met 16 werknemers. De naam ­verwijst naar een van de oprichters, Willy Smout.