Mijn IT-ontwikkelaars willen graag zo flexibel mogelijk werken. Dat betekent een avondje doorwerken tijdens het weekend of op een feestdag werken als ze daar zin in hebben. Dat kost veel geld en de arbeidswetgeving heeft strikte regels. Hoe kan ik mijn werknemers zo flexibel mogelijk laten werken binnen de grenzen van de wetgeving?
De arbeidswetgeving is inderdaad strikt over de arbeidsduur. Zo mogen werknemers meer dan 8 uur per dag en 38 uur per week werken. Overwerk, voor zover toegelaten, geeft recht op overloon en inhaalrust. Behoudens uitzonderingen mag elke werkperiode niet korter zijn dan 3 uren. Werknemers kunnen slechts werken tussen 6 en 20 uur, tenzij nachtarbeid is toegelaten. Er is ook, op enkele uitzonderingen na, een verbod op arbeid op zon- en feestdagen.
Eerst moet u nagaan of die regels van toepassing zijn op de IT-ontwikkelaars. Voor bepaalde werknemers, onder meer werknemers met een leidinggevende functie of een vertrouwenspost, gelden bepaalde regels niet. Gelden de regels wel, dan zijn er voor bedrijven die behoefte hebben aan meer flexibiliteit mogelijkheden om af te wijken van de strikte arbeidsduurregels. Eerst moet u nagaan of er op sector- of bedrijfsniveau afwijkingen bestaan. In bepaalde sectoren is bijvoorbeeld arbeid op zon- en feestdagen onder voorwaarden toegelaten.
Is niets dergelijks voorzien, dan kunt u opteren voor de invoering in uw bedrijf van de kleine of de grote flexibiliteit. Kleine flexibiliteit maakt het mogelijk de arbeidstijd aan te passen aan de noden van uw bedrijf door over te stappen van het normale uurrooster naar een alternatief piek- of dalrooster. De afwijking naar boven of onder bedraagt maximaal 2 uur per dag en 5 uur per week (met een maximum van 9 uur per dag en 45 uur per week). Invoering is vrij eenvoudig via een ondernemings-cao of een wijziging van uw arbeidsreglement.
Grote flexibiliteit zorgt voor nog meer soepelheid. Onder dat regime kunnen werknemers, onder bepaalde voorwaarden, tot maximaal 12 uur per dag werken en werken op zon- en feestdagen. De invoering is omslachtiger en tijdrovender. Onderhandelingen met de vakbondsafvaardiging of de werknemers zijn onvermijdelijk.
De federale regering heeft plannen om de arbeidsduur verder te flexibiliseren en afstand te nemen van de klassieke 38-urige werkweek. De arbeidsduur zou voortaan op jaarbasis bekeken worden zodat er meer dan 38 uur per week gewerkt kan worden op drukke momenten en minder dan 38 uur per week op rustige momenten.
Evelien Jamaels, advocaat Orde van Vlaamse Balies
