Frank De Palmenaer (CEO ABO Group): ‘De bodem is de basis voor onze gezondheid’

Frank De Palmenaer heeft reden tot feesten. Zijn 25 jaar oude bodemonderzoeksbedrijf ABO Group boekt recordcijfers, deed een vierde overname in vier maanden en trekt binnenkort naar de beurs in Parijs. Maar hij waarschuwt ook: “We ontdekken nu pas de vervuiling van de plasticrevolutie.”

Plichtsgetrouw laat Frank De Palmenaer (65) zich elke week testen op corona, voor hij naar Frankrijk vertrekt. Dat land is veruit de grootste van de drie thuismarkten – België, Frankrijk en Nederland – van ABO Group, de specialist in bodemonderzoek en geotechniek die hij 25 jaar geleden uit de grond stampte. Meer dan de helft van de omzet zal dit jaar uit Frankrijk komen. De nieuwste toevoeging aan het ABO-universum is Seged, een bedrijf in Saint-Maximin in Zuidoost-Frankrijk. De 25 werknemers halen een omzet van 1,75 miljoen euro uit ecologische studies. Het is de vierde overname van ABO in vier maanden, maar de overname van Seged is wel nog onder voorbehoud van goede afloop van de due diligence.

Vanaf begin mei heeft De Palmenaer nog een extra reden om de Thalys te nemen, want zijn bedrijf, dat al in Brussel op de beurs noteert, krijgt dan een tweede beursnotering in Parijs. “Onze koers is sinds begin vorig jaar met 150 procent gestegen, maar in België worden kleine aandelen niet eens in de beursoverzichten vermeld. In Frankrijk zijn kleine beleggers meer geïnteresseerd in kleine en middelgrote bedrijven op de beurs, en zijn gespecialiseerde banken en communicatiebureaus daarmee bezig”, zegt De Palmenaer. “Bovendien wordt in Parijs gefocust op ESG-bedrijven. Dat staat voor environmental, social en governance. Daar passen wij perfect in. Wij helpen mee de problemen op te lossen die de klimaatverandering veroorzaakt.”

Lees verder onder de video

Met die tweede notering is het werk niet af. De groep wil tegen eind 2025 haar omzet verdubbelen tot 100 miljoen euro. Tegelijk vereenvoudigt ze haar organisatie. Er blijven nog twee takken over: bodem en milieu, waar de vroegere divisie asbest en energie voortaan deel van uitmaakt, en geotechniek. “Het maakt de cirkel rond”, vindt De Palmenaer. “De bodem is de basis van onze natuurlijke leefomgeving en onze gezondheid.”

Vanuit het Gentse Maaltecenter, een voormalige legerkazerne die hij ombouwde tot een van de eerste bedrijvencentra in ons land, begon De Palmenaer een kwarteeuw geleden met ABO, bijna gelijktijdig met de invoering van het Vlaamse Bodemdecreet. Dat bond de strijd aan tegen de vervuiling van de industriële revoluties van pakweg 1850 tot 1960: minerale oliën, zware metalen en asbest. “OVAM, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, hoopt die historische vervuiling weggewerkt te hebben tegen 2036. In het huidige tempo lukt dat niet voor 2050. Bovendien komen we steeds meer de vervuiling van de plasticrevolutie van na de Tweede Wereldoorlog tegen. Het gaat om 2000 tot 6000 stoffen die onder de noemer PFAS (poly- en perfluoroalkylstoffen, nvdr) worden gecatalogeerd. Die zijn niet afbreekbaar. Ze worden opgeslagen in ons lichaam. We merken meer en meer dat die kankerverwekkend zijn.”

Om wat voor stoffen gaat het?

FRANK DE PALMENAER. “Het zijn stoffen die zorgen dat producten water-, vet- en vuilafstotend, hittebestendig en brandwerend zijn. Je ziet ze niet, maar ze zijn overal: in voedselverpakkingen, waterafstotende kledij, anti-aanbaklagen van pannen, maar ook in verf, lippenstift, zonnecrème en tandpasta. Ik vermoed dat er processen zullen starten tegen de producenten, zoals vroeger tegen de tabaks- en asbestproducenten. In de Verenigde Staten worden er al verscheidene gevoerd, onder meer tegen Dupont de Nemours.

“De regelgeving over de sanering van PFAS komt pas op gang. In Europa is Nederland de voorloper. In Vlaanderen werkt OVAM aan een richtlijn. Maar we hebben nog maar weinig toxicologische kennis over hun verspreiding, en het is momenteel heel moeilijk er iets anders mee te doen dan ze te verbranden tegen 1500 graden. Een onderzoek naar PFAS doet de analysekosten soms vervijfvoudigen en maakt het totaalproject 20 tot 30 procent duurder. Al blijft dat projectgebonden: in stedelijke gebieden zijn de PFAS-concentraties doorgaans hoger.”

PFAS zijn niet de enige nieuwe vervuilers.

DE PALMENAER. “Er is ook chroom-6, het vroegere crealine. Dat is een antiroestmiddel. Het zit in de zwarte teer onderaan verlichtingspalen, maar ook op schepen, en in Nederland op vuurtorens. Het is enorm toxisch. Je kunt het wel inspuiten met een stof, waardoor het wordt omgezet in chroom-3. Dat is veel minder toxisch.

“Daarnaast is er nog het stikstofprobleem, waarvan we het einde nog niet hebben gezien. Stikstof is op zich niet toxisch. Alleen komt het vrij bij zowat elke activiteit: van de landbouw, de woning- en de wegenbouw, de industrie tot de luchtvaart. Te veel stikstof is nefast voor ecosystemen. In Nederland heeft dat geleid tot het stilleggen van 18.000 bouwwerven. De kans lijkt me reëel dat we na de ecologische voetafdruk voortaan ook de stikstofafdruk zullen moeten berekenen, en dat het een standaardonderdeel van milieuvergunningen wordt.

“Heel veel producten die we vroeger gebruikten voor hun goede eigenschappen, blijken nu schadelijk voor de mens en het milieu: sommige pesticiden, farmaproducten, hormoonverstoorders, vlamvertragers. We zitten nog maar in de bewustwordingsfase. Dat probleem oplossen zal miljarden euro’s kosten. Wellicht zullen we alle historische verontreinigingen nog eens opnieuw moeten onderzoeken.

“25 jaar geleden was milieu het hot item. Nadien werd dat energie, en nu duurzaamheid en verantwoord ondernemen. Ondertussen groeit de bewustwording rond de aarde en de bodem. Die is de basis van onze gezondheid. Voor ons is de bodem onderzoeken en oplossingen bedenken dé groeimotor. Door de PFAS-onderzoeken is onze bodemdivisie in Nederland met meer dan 30 procent gegroeid in het coronajaar 2020.”

Hoe belangrijk is geotechniek?

DE PALMENAER. “We merken daar een sterke impact van de klimaatverandering. Die veroorzaakt schade door droogte en overstromingen. In Nederland staan 2,1 miljoen gebouwen in de Randstad, die voor 1960 zijn gebouwd op houten palen. Veel van die funderingen komen bloot te liggen doordat het grondwaterpeil zakt. Daardoor worden die aangetast door zuurstof en schimmels, en beginnen muren weg te zakken. Daarom moeten woningen in Nederland nu een geotechnisch stabiliteitslabel hebben, dat aantoont dat de funderingen sterk genoeg zijn.

“In Frankrijk veroorzaken vooral overstromingen schade: wegen worden weggespoeld, bruggen worden soms met een halve meter verschoven, stuwmeren bevatten te veel of te weinig water. In België hebben we die problemen minder, maar verwachten we meer vraag naar waterstudies, om zowel de droogte als waterschaarste tegen te gaan bij grote investeringsprojecten.”

Met Seged doet u een vierde overname in vier maanden. Blijft die snelle groei behapbaar?

De PALMENAER. “Door de jaren hebben we een duidelijke filosofie ontwikkeld over hoe we een overname doen, en daar houden we ons aan. Er is wel een sneeuwbaleffect. Vroeger moesten we op zoek naar overnames. Nu willen bedrijfsleiders zelf op gesprek komen. Enkelen van hen liepen al met plannen rond om te stoppen, en die zijn door corona versneld. Anderen willen verkopen, op voorwaarde dat ze zelf actief kunnen blijven. Dat is prima, want wij krijgen een kruisbestuiving van onze activiteiten met hun bedrijf, en een sterke persoonlijkheid die het kan leiden. Een ingenieursstudiebureau blijft een speciaal vak, dat sterk afhangt van mensen.”

U trekt naar de beurs van Parijs, terwijl andere kmo’s eerder een beursexit overwegen.

DE PALMENAER. “Wij niet. Een beursgang betekent verder professionaliseren. Dat is niet gemakkelijk. Het kost geld en er zijn vooral veel verplichtingen. Maar onze aanwezigheid op de beurs bezorgde ons ook naamsbekendheid. Het helpt bij overnames, omdat we deels in ABO-aandelen kunnen betalen. Bovenal geeft het continuïteit en maakt het je aantrekkelijk voor werknemers. Een verschil met andere bedrijven is dat wij nooit naar de beurs zijn gegaan om geld op te halen. Wij betalen onze overnames met eigen middelen.”