Expo 2020 Dubai: ‘Als je daar niet bent, zal je gemist worden’
Expo 2020 Dubai opende vrijdag 1 oktober de deuren. Het is de eerste wereldtentoonstelling in de Arabische wereld. Achter de hoogstandjes en de spektakelstukken zal duchtig business worden bedreven. De groepsreizen van de werkgeversfederaties Unizo en Voka waren meteen volgeboekt.
“Voor onze groepsreis naar de expo van Dubai hadden we aanvankelijk gemikt op 50 deelnemers”, zegt Gwen Maenhout van de werkgeversorganisatie Unizo Oost-Vlaanderen. “Na amper enkele dagen was de reis volgeboekt. We breidden de capaciteit uit, maar de boekingen bleven binnenkomen. We hebben de teller moeten stopzetten. Op 170.”
Aan belangstelling van ondernemers voor de wereldtentoonstelling van Dubai is geen gebrek. Officieel heet die Expo 2020 Dubai, want door corona liep ze een jaar vertraging op. Allicht heeft dat uitstel de belangstelling nog aangewakkerd. Op de Olympische Spelen van Japan moesten bezoekers nog wegblijven, en dus wordt de Expo het eerste mondiale event waar ze opnieuw welkom zijn.
Tot eind maart zullen zowat 200 landen en tal van bedrijven en organisaties het beste van zichzelf tonen, elk in hun paviljoen, verspreid over een expoterrein van 483 hectare. Alleen al de paviljoenen maken de reis de moeite waard, zegt Patrick Vercauteren Drubbel, de commissaris-generaal van BelExpo, het federale orgaan dat instaat voor de Belgische deelname. “Elk land heeft zijn beste of beroemdste architect aangesproken. De Expo wordt een hoogtepunt van de wereldarchitectuur.” Het evenement is opgebouwd rond de thema’s duurzaamheid, mobiliteit en kansen, maar saai en belerend mag het niet worden. “De Expo is een soort pedagogisch pretpark”, zegt Vercauteren Drubbel. “In het Belgisch paviljoen bijvoorbeeld zal een interactieve digitale replica van Antwerpen en zijn verkeersstromen te zien zijn. Bezoekers zullen virtueel kunnen ingrijpen op de verkeersstromen in de stad, zodat ze spelenderwijs het effect van mobiliteitsmaatregelen leren kennen” (zie kader Expo Dubai, vijf belevenissen).
Zo veel ondernemers die elkaar op eenzelfde plek kunnen ontmoeten: dat was al een hele tijd geleden’
Beste land ter wereld
De Expo belooft nog andere hoogstandjes, maar vernuft en spektakel waren ook al op andere wereldtentoonstellingen te zien. De primeur zit elders: dit wordt de eerste wereldtentoonstelling in een Arabisch land. De setting is een olieafhankelijke Golfregio die nood heeft aan economische diversificatie. Voor ondernemers zijn er dus kansen. Wellicht is dat de voornaamste verklaring voor hun grote belangstelling.
De zakkende olieprijzen tijdens de coronacrisis deden de economie van de Golfstaten vorig jaar krimpen met bijna 5 procent. Intussen keerde de groei terug, met een voorspelde 2,2 procent voor 2021, maar hopelijk hebben de Golfstaten de les begrepen, schrijft de Wereldbank in een rapport. “In alle Golfstaten is de olieafhankelijkheid lager dan tien of twintig jaar geleden, maar er blijft nog veel werk.” Golfstaten als Koeweit en Qatar leven nog altijd voor zowat de helft van olie en gas. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE), waarvan het emiraat Dubai deel uitmaakt, behoort tot de betere leerlingen, met nog slechts 30 procent olieafhankelijkheid.
De VAE zien het groots. Dankzij het Centennial Plan moeten de VAE “het beste land ter wereld worden tegen 2071”, via excellent onderwijs, een gediversifieerde kenniseconomie en een ‘gelukkige samenleving’. In Dubai zelf is het olietijdperk al bijna vergeten. Met zijn wolkenkrabbers, palmvormige kunstmatige eilanden, zevensterrenhotels, marmeren shoppingcentra en groene golfterreinen in de woestijn heeft het emiraat zich op vastgoed en toerisme gegooid. Als draaischijf tussen Europa en Azië is Dubai ook een wereldhaven en een knooppunt van internationaal luchtverkeer.
Nog andere beurzen
Voor ondernemers blijft er dus veel te beleven in Dubai, zodat de Expo niet eens de voornaamste reden is waarom ook Voka Antwerpen er een groepsreis naartoe organiseert, aldus gedelegeerd bestuurder Luc Luwel. “Wij werken al 25 jaar samen met de machtige Kamer van Koophandel van Dubai. De deelnemers krijgen er briefings en ontmoeten lokale ondernemers. We trekken ook naar CEO’s van Vlaamse bedrijven in Dubai, die de mogelijkheden én de valkuilen zullen aanwijzen in het emiraat. Misschien levert de reis niet meteen contracten op, maar in elk geval contacten. Wie de Expo wil bezoeken, zal dat uiteraard kunnen. Daar kun je internationale contacten leggen. Maar dat zullen wij niet organiseren.”
Dat zal ook niet nodig zijn, aldus Vercauteren Drubbel. “Op de Expo staat een lange reeks seminars, conferenties en themaweken op stapel. Daar zullen ondernemers uit alle windstreken op afkomen, en dat is niet verwonderlijk voor het eerste grote wereldforum na de pandemie. Zo veel ondernemers die elkaar op eenzelfde plek kunnen ontmoeten: dat was al een hele tijd geleden. Belgische sectorfederaties blijven zich maar aanmelden voor groepsreizen. We tellen nu al meer dan 60 van die reizen. Dat zegt genoeg.”
Aan vergaderruimte is er geen gebrek op de Expo. Naast de hoogstandjes heeft elk paviljoen ook wel een businesscenter. Dat van het Belgische paviljoen telt 130 zitplaatsen. Vercauteren Drubbel raadt sectorfederaties ook aan de reis te combineren met een van de vele beurzen in Dubai, zoals de voeding- en drankenbeurs Gulfood, of de beurs voor medische technologie Arab Health. “Veel Belgische bedrijven nemen deel aan die beurzen omwille van de massa aan potentiële kopers. Het luchtvaartknooppunt Dubai is in nauwelijks enkele uren te bereiken vanuit India, Oost-Afrika en Centraal-Europa, en dan zwijg ik nog over de Golfstaten zelf.”
Paardenfokkerij
Voor de ondernemers is de Expo dus meer dan prestigieus toerisme. “Een bedrijf is geen vzw”, zegt Vercauteren Drubbel. “Een uitgave moet iets opbrengen, ook een reis naar Dubai.” De opbrengsten vallen lang niet altijd in harde centen uit te drukken. Vercauteren Drubbel verwijst daarvoor naar het Belgisch paviljoen, The Green Arch gedoopt en een opgemerkt ecologisch hoogstandje. “Het paviljoen is waarschijnlijk veel meer waard dan de 8 miljoen euro die de Belgische overheid ervoor heeft betaald. Dat bedrag omvat alle kosten: architecturaal ontwerp, bouw, binneninrichting, meubilair, bewaking, schoonmaak en demontage na de Expo. Er kwamen 93 Belgische leveranciers aan te pas. Daarvan leverden 43 ofwel gratis ofwel tegen sterk verminderde prijs, omdat zij het belang inzien van zo’n mondiaal event. Het paviljoen is een vitrine waar de hele wereld zal passeren.”
Vlaamse bedrijven leveren eendagskuikens aan Dubai, een miljoenenbusiness die veel minder in de kijker staat dan bijvoorbeeld de bouwwerken van Besix’
Het export- en investeringsagentschap Flanders Investment & Trade (FIT) coördineert de Vlaamse deelname aan de Expo. Van 23 tot 28 oktober houdt FIT een Vlaamse week, met seminars en workshops over onze innovaties in mobiliteit, gezondheid, voeding en nog meer. Het Vlaamse onderzoeksinstituut VITO zal er zijn jaarlijkse G-STIC-conferentie houden over technologische oplossingen voor duurzaamheid. Zelfs de Vlaamse expertise in de paardenfokkerij komt aan bod tijdens de Vlaamse week, wat ongetwijfeld goed zal vallen in de Arabische wereld. Volgens cijfers van FIT exporteerden de Vlaamse bedrijven vorig jaar voor 2,5 miljard euro goederen uit naar de VAE, waarmee het land tot de top twintig van de Vlaamse exportbestemmingen behoort.
Offical supplier
“Sinds de edities van Sjanghai in 2010 en Milaan in 2015 zijn de wereldtentoonstellingen uitgegroeid tot volwaardige businessevents”, zegt Claire Tillekaerts, de CEO van FIT. “Of onze export naar China en Italië steeg na de Vlaamse deelname aan die wereldexpo’s, valt moeilijk te becijferen. Maar FIT registreerde wel een toegenomen interesse voor beide markten. Marktdiversificatie is een must voor de Vlaamse exporteurs, en een wereldtentoonstelling is daarvoor een uitgelezen kans. Uiteraard is het ook een kwestie van prestige en publiciteit. Een aantal sponsors en toeleveranciers aan de Belgische paviljoenen in Sjanghai en Milaan hebben het label ‘official supplier of the Belgian Pavilion’ later uitgespeeld op vakbeurzen en handelsmissies.”
Marktdiversificatie is een must voor de Vlaamse exporteurs, en een wereldtentoonstelling is daarvoor een uitgelezen kans’ Claire Tillekaerts, Flanders Investment & Trade
Ook al draait een wereldexpo om prestige, een land kan er moeilijk wegblijven. De baten zijn niet meteen tastbaar, maar zijn daarom niet minder reëel. “Je moet je tonen aan de wereld,” vat Luwel samen. “Een wereldexpo is een investering die je niet strikt boekhoudkundig mag bekijken. Als je daar niet bent, zal je gemist worden.”
Expo Dubai, vijf belevenissen
1. Computer schrijft poëzie
De Britten zijn goed in artificiële intelligentie, en dat tonen ze ook op de Expo 2020 Dubai. Op de façade van het Britse paviljoen zal poëzie te lezen zijn, geschreven door een algoritme. Bezoekers kunnen woorden ingeven waarmee het algoritme aan het werk gaat. Het algoritme heeft zichzelf leren dichten aan de hand van vijftienduizend gedichten van honderd Britse dichters, goed voor een half miljoen lijnen poëzie. Gedurende een halfjaar werkten specialisten in artificiële intelligentie samen met poëziedeskundigen om de geproduceerde tekst te analyseren en het algoritme te verfijnen.
2. Sluit eens een straat af
Een goed mobiliteitsbeleid kan veel files oplossen, zo zal het Belgische paviljoen laten zien. Op de vloer zal een virtuele kopie van de stad Antwerpen worden geprojecteerd, compleet met verkeersstromen en de daarmee verbonden luchtkwaliteit. Dankzij software van het Leuvense onderzoekscentrum imec kunt u zich uitleven als mobiliteitsplanner. Met een iPad kunt u bijvoorbeeld een straat afsluiten, en meteen het effect zien op het verkeer en de luchtkwaliteit. Met wat geluk lost u het Antwerpse fileprobleem op.
En voor wie het zich zou afvragen: er is wel degelijk een chocoladewinkel in het Belgisch paviljoen, en ook onze bieren zijn present.
3. Beelden in 360 graden
Op de Al Wasl Plaza, in het hartje van het expoterrein, kunnen bezoekers zich vergapen aan laserbeelden op een reusachtig projectiescherm in de vorm van een halve bol. Het scherm is 67 meter hoog en heeft een diameter van 130 meter. Er kwam gps-technologie aan te pas om het gevaarte van 830 ton perfect in elkaar te zetten. De foutenmarge was niet groter dan 3 millimeter. De laserbeelden worden afgeschoten door 252 projectoren en zijn zichtbaar zowel aan de binnenkant als aan de buitenkant van de enorme halve bol.
4. David in 3D
Ook een monumentale David, het overbekende beeldhouwwerk van het renaissancegenie Michelangelo, is te bewonderen op de Expo Dubai, of althans: een 3D-geprinte replica in het Italiaanse paviljoen. Er was 40 uur nodig om het oorspronkelijke beeld in Florence te scannen. Vervolgens was het vergeefs zoeken naar een 3D-printer die groot genoeg was om het ruim 5 meter hoge beeld in één stuk te reproduceren. Daarom werd de replica in veertien apart geprinte stukken onderverdeeld en daarna geassembleerd. Om het originele beeld in marmer zo goed mogelijk te benaderen, werkten kunstrestaurateurs de replica af met marmerstof.
5. Robot maakt uw koffie
Robots die een maaltijd bereiden, ze bestaan al. In Expo Dubai kunt u ze aan het werk zien. Dat belooft toch Talabat, een onlinemaaltijdbezorger die actief is in het Midden-Oosten en zijn diensten ook op de Expo zal aanbieden. Talabat heeft daartoe een zogenoemde cloud kitchen opgetrokken, een paviljoen waar de bestelde maaltijden bereid worden en vervolgens geleverd op het expoterrein. Wie niet wil wachten op de levering, kan ook terecht in het paviljoen zelf.
Daar is ook een ‘robotic barista’ ter beschikking voor wie na de maaltijd een koffie wil. Wie liever een ijsje verkiest, kan die laten samenstellen door een ‘robotic ice-cream confectioner.’
‘Hier moet je eerst vrienden worden om zaken te doen’
‘Droomstad.’ ‘Las Vegas zonder casino’s.’ ‘Toeristenparadijs.’ Het zijn enkele van de etiketten die Dubai opgeplakt krijgt. “Die etiketten kloppen ergens wel, maar achter die façade zit een uitgekiende diversificatiestrategie”, zegt Kris Put, vertegenwoordiger in de Verenigde Arabische Emiraten van het export- en investeringsagentschap Flanders Investment & Trade (FIT). “Er is weinig olie. Daarom mikte Dubai op vastgoed, logistiek, retail en toerisme. Die sectoren kregen harde klappen in de coronacrisis, maar staan nu opnieuw recht. Intussen gaat de diversificatie onverminderd voort. Sinds de invoering van de verplichte ziekteverzekering duiken hier bijvoorbeeld veel bedrijven in de medische technologie op. De economie van Dubai wordt volwassen. Hier gebeurt echt wel meer dan wolkenkrabbers neerpoten.”
Dat hebben de Vlaamse bedrijven intussen begrepen. “Ze zijn hier in allerlei sectoren actief,” zegt Put. “Ze helpen met de uitbouw van de onlineverkoop, zoals Deliverect, of leveren diepvriesgroenten, zoals Greenyard. Vlaamse bedrijven leveren zelfs eendagskuikens aan Dubai, een miljoenenbusiness die veel minder in de kijker staat dan bijvoorbeeld de bouwwerken van Besix.”
Put moest al vaak horen dat de economie van Dubai als een kaartenhuisje in elkaar zal storten. Het wil maar niet gebeuren, en dat ligt ook aan goed beleid. Dubai zit al aan zijn zevende masterplan. Tegen 2040 moet Dubai ‘de beste stad ter wereld worden om te werken en te leven’. Het plan bevat de gebruikelijke investeringen in toerisme, maar gaat ook over gezondheidszorg en onderwijs, natuurreservaten en openbaar vervoer. De helft van de inwoners krijgt een bushalte op 800 meter van de deur. “Mijn ervaring leert dat Dubai zelden zijn doelstellingen mist”, aldus Put.
Hoe zit het met het ondernemingsklimaat? Moeten ondernemers de juiste connecties hebben om zaken te doen? “Ja en neen”, zegt Put. “Hier draait het om persoonlijke contacten. Mailen of telefoneren zal niet meteen getekende contracten opleveren. En voor contact met een overheidsinstantie ga je het best gewoon even langs – de thee staat snel klaar. Hier moet je eerst vrienden worden om zaken te doen.”
2,5 miljard aan goederen exporteerden Vlaamse bedrijven vorig jaar naar de Verenigde Arabische Emiraten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier