Eventsector dreigt te kapseizen: ‘Onze klanten zitten in overlevingsmodus’

Naast de horeca en de luchtvaart is ook de evenementenbranche een van de sectoren die het zwaarst getroffen zijn door de coronacrisis. De sector werd als een van de eerste geraakt door de maatregelen van de overheden en zal na de crisis pas als een van de laatste weer kunnen opstarten.

De coronacrisis heeft de branche van de bedrijfsevenementen, vakbeurzen, seminaries en congressen tot stilstand gebracht. De beurshallen en eventlocaties blijven zeker tot eind april leeg. Of er in mei of juni evenementen doorgaan, lijkt zeer twijfelachtig.

Easyfairs België heeft al zijn vakbeurzen en evenementen van maart en april geschrapt, afgelast of uitgesteld naar een latere datum. “Het gaat om zes grote evenementen, die in totaal meer dan 145.000 bezoekers op de been brengen”, zegt woordvoerder Olivier Lechien. Hij heeft het over het Aziatische popcultuurfestival Made in Asia, de bouwbeurs Bois&Habitat in Namen, de Europese kunstbeurs Art Brussels, de industriële vakbeurzen Pumps & Valves en Maintenance en de vakbeurs voor de zorgsector Health&Care.

“We stellen alles in het werk om evenementen te verplaatsen naar een later tijdstip, zodat de impact van de crisis tijdelijk en beperkt blijft”, stelt Dirk Van Roy, de CEO van Easyfairs België. De eventlocaties die Easyfairs uitbaat (Flanders Expo in Gent, Namur Expo, Antwerp Expo en de Nekkerhal in Mechelen) stelt het bedrijf intussen gratis ter beschikking van de overheden, om de coronacrisis te bezweren. “Wij denken aan de opslag van medisch materiaal, de triage van patiënten of extra ziekenhuiscapaciteit. Antwerp Expo heeft de Vlaamse Beroepsvereniging Zelfstandige Verpleegkundigen vorige week nog gebruikt om mondmaskers te verdelen aan de Antwerpse leden van de vereniging”, legt Olivier Lechien uit.

Door de storm

Ook bij Brussels Expo is het schuiven met de kalender. De Heizelpaleizen staan leeg en de helft van het personeel is tijdelijk werkloos. “Alles is gestopt, terwijl maart normaal dé beursmaand is”, zegt Geert Maes, de general manager fairs & events van Brussels Expo. “We hadden in maart twaalf beurzen, goed voor ruim 200.000 bezoekers. Batibouw is de laatste beurs die is doorgegaan. We hebben nog een paar beurzen in mei en een aantal die naar juni zijn verschoven. Als ook die niet doorgaan, wordt het nog zwaarder.”

Het boekjaar van Brussels Expo loopt eind juni ten einde. “We waren op weg naar een fantastisch jaar. Er verschuift nu veel naar het najaar, maar die maanden zitten al goed vol. Het is het puzzelen tot en met, en wie zegt dat al die exposanten in het najaar wel zullen komen? Zeker voor internationale evenementen, waarvoor mensen moeten worden ingevlogen, zijn er nog veel vraagtekens”, stelt Geert Maes.

Hij hoopt dat de evenementenbusiness zal opleven na de zomer, maar maakt zich zorgen over de impact op de lange termijn. “Onze sector moet het hebben van de face to face contacten. Het is maar de vraag of exposanten en bezoekers voldoende vertrouwen zullen hebben in de sanitaire veiligheid van beurzen, eens het sociale leven weer op gang komt. Er komen andere tijden aan, dat is zeker. De vraag is: hoe anders wordt het?”

Bij de organisatoren van de Biënnale Interieur is de verkoop van expositieruimte stilgevallen. Interieur vindt normaliter van 22 tot 26 oktober plaats in Kortrijk Xpo. “Onze exposanten zijn nu niet bezig met een beurs”, duidt Jo Libeer, de CEO van de Internationale Biënnale Interieur. “Bedrijven zitten in overlevingsmodus. Nogal wat van onze klanten zitten in Italië, en dan weet je het wel. We moeten nu niet te veel aan onze eigen commerce denken, terwijl bedrijven bezig zijn met overleven. Ondernemers focussen nu op hoe ze hun bedrijf door de storm zullen loodsen.” Volgens Jo Libeer is de uitdaging nu om van de 27ste editie van Interieur een moment van hoop te maken. “We kunnen dat, we gaan dit overleven. Dat zal de boodschap zijn.”

Leven na de dood

Deze diepe crisis zou de rol van beurzen in de economische wereld weleens kunnen veranderen. Het is al enkele jaren duidelijk dat het internet de informerende rol van een beurs heeft overgenomen. “Wil je commercieel succesvol zijn, dan moet je beurs meer doen dan vraag en aanbod bijeenbrengen. Je moet toegevoegde waarde brengen en inzetten op beleving”, denkt Libeer. “Enkel de marktleiders leken aan die fenomenen te ontsnappen. De hele wereld vloog naar die beurzen. Ik denk dat dat zal veranderen. We zullen evolueren naar meer kleinschalige initiatieven. De beurzen van de toekomst zullen nabij en compact zijn.”

Ook Stefaan Decroos, de CEO van de producent van modulaire systemen voor standenbouw, evenementen en displays beMatrix, gelooft in de combinatie van offline- en onlinecommunicatie. “De technologie waarmee je een stand virtueel kan bezoeken en chatten met de mensen van het bedrijf, bestaat al. Misschien komt die omnichannelbenadering nu wel in een stroomversnelling”, zegt hij.

De impact van de coronacrisis op het Roeselaarse maakbedrijf is enorm. De productie ligt stil, de sector ligt plat. “We zijn nu klanten aan het bellen met de vraag of we de bestelde goederen nog moeten leveren en of ze zullen betalen. Het is een zeer vreemde situatie. Wat zijn nu vooral bezig met onze cash beheren, aankopen opschorten en investeringen uitstellen. De projecten op lange termijn, zoals R&D-ontwikkelingen en een nieuw ERP-systeem blijven lopen. Er is nog leven na de dood”, zegt Decroos.

Hij onderhandelde bij de banken twee kwartalen uitstel van betaling voor de aflossing van de leningen. “We waren altijd al een financieel gezond bedrijf. Zo kunnen we het jaar overbruggen en hopelijk staan we in 2021 weer op eigen benen”, verwacht Stefaan Decroos. In de tweede jaarhelft ziet hij de beurzenbusiness weer op gang komen. “Maar ik verwacht lagere budgetten, kleinere beurzen. De beurzen zullen terugkomen, want mensen willen elkaar zien, maar het zal geen big bang zijn. Je hebt exposanten nodig om een beurs te organiseren en de meeste bedrijven zullen getroffen zijn. En er moeten bezoekers komen. In hoeverre zijn we straks nog bereid met duizend mensen in een gang te staan aanschuiven voor een beurs? Ik weet het niet. Dit zal sowieso lang nazinderen. Misschien duurt het wel een jaar vooraleer we weer in een normaal tempo zitten”, verwacht Decroos.

Gigantisch sneeuwbaleffect

Typisch voor de evenementenbranche is het gigantische sneeuwbaleffect. “Wij zijn een zeer piramidale sector”, zegt Bruno Schaubroeck, de woordvoerder van de coronataskforce die de eventsector heeft opgericht. Ze is opgericht door de vier vakorganisaties van de arbeidsintensieve eventsector: ACC (de eventkantoren), BECAS (de eventcateraars), BESA (de eventleveranciers) en Febelux (de beursorganisatoren en -locaties). Intussen hebben ook meer dan 360 zomerfestivals zich achter het initiatief geschaard.

“Als een evenement geannuleerd wordt, is dat niet een streep door de rekening van het evenementenbureau”, gaat Schaubroeck verder. “De locatie wordt geannuleerd, het cateringbedrijf, de bedrijven die instaan voor licht en geluid, elke schakel wordt getroffen.”

En dat gaat ver. Voor een bedrijfsevenement tel je al snel een twintigtal onderaannemers: de cameraploeg voor het draaien van de aftermovie, het hostessenbureau, verhuurbedrijven, bloemisten, presentatoren, muzikanten, dj’s, schoonmakers, security, standenbouwers, fotografen, technici, enzovoort. Het VBO schat de schade voor de evenementensector bij zes weken sluiting op bijna 400 miljoen euro.

“Wij zijn voor velen een onzichtbare sector, in tegenstelling tot de horeca en cultuur. We organiseren geen concerten maar bedrijfsevents, personeelsfeesten, roadshows, productlanceringen, enzovoort. Meer dan 77.000 evenementen per jaar in België. Wij vertegenwoordigen meer dan 3200 bedrijven met bijna 80.000 banen en meer dan 3000 freelancers. Onze sector draait jaarlijks ongeveer 1,5 miljard euro omzet”, doceert Bruno Schaubroeck.

De evenementenbedrijven vrezen vooral de gevolgen van de lange gedwongen stilstand. “In 48 uur is onze activiteit naar nul gezakt. We zijn als een van de eerste sectoren getroffen en we zullen een van de laatste zijn om weer op te starten. Op het moment dat de gezondheidscrisis voorbij is en de overheden weer het groene licht geven, zullen de de cafés en de restaurants snel vollopen, maar onze sector heeft twee tot drie maanden nodig om weer op te starten”, weet Bruno Schaubroeck. “We liggen zeker zes maanden stil. Als de coronamaatregelen eind juni worden opgeheven, dan starten de bedrijfsevents weer op in september, in het beste geval.”

De sector lobbyt dan ook bij de overheden voor een pakket steunmaatregelen om de specifieke noden van de evenementenbranche te lenigen. Zo willen de getroffen bedrijven, inclusief de betrokken freelancers en zelfstandigen, aanspraak kunnen maken op de hinderpremie die de Vlaamse regering heeft goedgekeurd voor onder andere horecabedrijven die verplicht moesten sluiten. “We hebben ook voorstellen op lange termijn. Bedrijfsevenementen zijn niet voor 100 procent fiscaal aftrekbaar. Wij denken dat het een goede maatregel zou zijn om evenementen die bedrijven organiseren in 2020 of in 2021, volledig fiscaal aftrekbaar te maken. Zo krijgen bedrijven een fiscale incentive om events te organiseren”, duidt Schaubroeck. De sector rekent op steunmaatregelen om de economische impact van de coronacrisis in te dijken. “Anders dreigen veel spelers over de kop te gaan.”