Ergotrics ontwikkelde een technologie om patiënten te draaien

Patiënten manueel draaien en positioneren voor een operatie is zwaar. Ergotrics uit Turnhout ontwikkelde een innovatieve technologie die perslucht gebruikt om patiënten te draaien.

Patiënten draaien is een zware klus voor zorgmedewerkers. Het hoeft niet te verwonderen dat 46 procent van de verpleegkundigen klachten heeft in de onderrug en de schouders. In sommige afdelingen loopt dat percentage zelfs op tot meer dan 60 procent. Ergotrics heeft daar wat op gevonden. Het jonge bedrijf uit Turnhout ontwikkelde een innovatieve technologie die perslucht gebruikt om patiënten te draaien. Oprichter Paul Depauw werkt sinds 2003 als neurochirurg in ziekenhuizen. De moeilijkheden die hij in de operatiekamer ondervond om patiënten in de juiste houding te positioneren, deden hem nadenken over een alternatieve, niet-manuele techniek. Zijn inspiratie haalde hij uit de bouw en de industrie. Depauw patenteerde zijn eerste idee in 2014. Zijn eerste prototype, dat hij tijdens de weekends en vakanties had gebouwd, was in 2018 klaar.

Voor de productie en de lancering van zijn innovatie nam hij Inge Bruynooghe in de arm. Haar expertise – ze had een internationale carrière opgebouwd bij de elektronicagigant Philips – bracht Ergotrics in een stroomversnelling. Zo sloot ze samenwerkingsakkoorden met de productiepartners Sioen, Vinya en A-kwadraat, en zorgde ze er mee voor dat de benodigde medische kwaliteitscertificaten werden behaald.

Vloek en zegen

Eind 2019 bracht Ergotrics een eerste persluchtoplossing voor de neurochirurgie op de markt. Niet lang daarna zette het coronavirus de hele zorgsector op zijn kop. Alle niet-dringende medische zorg werd plots uitgesteld. De verdere lancering van het product werd in 2020 noodgedwongen stopgezet. Maar Ergotrics bleef niet bij de pakken zitten. “Gebaseerd op dezelfde knowhow bedachten we meteen een oplossing voor het positioneren van beademde patiënten op de dienst intensieve zorg”, zegt CEO Inge Bruynooghe. “Door die omschakeling heeft Ergotrics de coronaperiode overleefd. Sindsdien is ons gamma permanent gegroeid, op basis van vragen en ideeën van verpleegkundigen. We ontwikkelen ook hulpmiddelen die in de reguliere zorg bruikbaar zijn.”

Ergotrics heeft een wereldwijde patentbescherming. Twee patenten zijn goedgekeurd in Europa en de Verenigde Staten. Een derde kreeg groen licht in Europa en is ook ingediend in Amerika. De patenten zijn eveneens neergelegd in China en India. De concurrentie is volgens Inge Bruynooghe erg beperkt. “Er bestaan wel gesofisticeerde bedden, operatietafels en tilliften, maar die zijn duur en gecompliceerd. Er zijn ook schuimkussens op de markt, maar die zijn niet hygiënisch en minder controleerbaar.”

Voor zorgverlener en patiënt

De oplossingen van Ergotrics maken een wezenlijk verschil in het operatiekwartier. Volgens een studie van UZ Gent en hr-dienstenverlener Liantis vermindert de fysieke belasting aanzienlijk als zorgmedewerkers perslucht en opblaasbare kussens gebruiken in plaats van manuele arbeid om patiënten te positioneren.

“De verbeterde ergonomie spaart het al zo schaarse zorgpersoneel, waardoor het risico op uitval of vertrek kleiner wordt”, stelt Inge Bruynooghe. “En dankzij onze innovatie kunnen ziekenhuizen met minder personeel betere zorg verlenen aan hun patiënten. Een juiste positionering is cruciaal voor een optimale ingreep. Ze leidt ook tot minder bloedverlies tijdens de operatie. Dat is niet onbelangrijk, zeker als je weet dat er alleen al in Europa en de Verenigde Staten jaarlijks ruim 3,8 miljoen mensen liggend op hun buik geopereerd worden.”

Maar ook buiten de operatiezaal zijn er tal van voordelen. Positioneringstherapie is de beste praktijk om complicaties te voorkomen die gepaard gaan met langdurige bedrust op de intensieve zorg. Studies tonen aan dat het regelmatig roteren van immobiele patiënten voordelen oplevert voor hun huidconditie, cardiovasculaire status en oxygenatie” (de voorziening met zuurstof, nvdr).

“Dankzij Morphemat, een flexibele mat met twee luchtcompartimenten die afzonderlijk worden opgeblazen, is het herpositioneren van patiënten om de twee uur niet langer een ergonomische uitdaging voor het verplegend personeel. Onlangs is die innovatie nog bekroond met de Henry Van de Velde Gold Business Innovation Award.”

Angst voor rechtszaken

De oplossingen van Ergotrics worden al verkocht in bijna vijftien landen. “Maar het zijn nicheproducten die enkel kunnen worden gebruikt in ziekenhuizen waar perslucht aanwezig is”, zegt Inge Bruynooghe. “We richten ons op de West-Europese en de Noord-Amerikaanse markt, omdat daar meer aandacht is voor ergonomie en het tekort aan zorgpersoneel er groter is. De focus ligt op landen met veel rugoperaties en zwaarlijvige patiënten. We zetten onze eerste stappen op de Amerikaanse markt, waar er meer regelgeving bestaat rond ergonomie in de zorg. Ook de budgetten zijn daar groot, uit angst voor rechtszaken.”

De lokale en internationale groei van Ergotrics wordt mee ondersteund door extern kapitaal. Inge Bruynooghe: “Onze opstart in 2018 werd gefinancierd door drie kleine investeringsrondes. Eind juni 2022 kwam ook de Limburgse investeringsmaatschappij LRM over de brug met een converteerbare lening van 400.000 euro.” Winst maakt Ergotrics nog niet – “we zijn nog volop aan het investeren in onze groei”. Momenteel heeft de start-up zes medewerkers, van wie één in de Verenigde Staten.

“Voor onze internationalisering werken we samen met incubators zoals EIT Health en MedScaler. Die laatste zal ons helpen bij de lancering op de Noord-Amerikaanse markt. Zonder de steun van incubators, businessangels en financiers hadden we het nooit gehaald”, zegt Inge Bruynooghe. “De ontwikkeling van medische hulpmiddelen is een dure zaak vanwege de strenge regulering en de dure patenten.”