Er wacht de chemiesector een uitdagend jaar met plastic-puinhoop en Roundup-rechtszaken

De chemiesector zal in 2019 de goede vibes van 2018 achter zich laten. De cyclus is over zijn top en grote uitdagingen dienen zich aan.

De chemie- en kunststoffensector kende een voorspoedig 2018 met sterke cijfers voor productie, export, investeringen en tewerkstelling. De sector verkeert in blakende gezondheid, wat zich in ons land vertaald heeft in een rist mega-investeringen in het Antwerpse havengebied, het onbetwiste zenuwcentrum van de Belgische chemie. De lokale en internationale chemiespelers voelen zich hier zowaar gewaardeerd en geliefd – het is ooit anders geweest – als gevolg van een faciliterend vergunningenbeleid en een betere dialoog met de overheid over de voor de Antwerpse chemiecluster cruciale infrastructuur.

Tot daar het goede nieuws. In 2019 zal namelijk blijken dat de chemiesector in Europa over de top van de cyclus is gegaan. Toenemende onzekerheid als gevolg van de brexit, en de Amerikaanse president Donald Trump en diens kwalijke gewoonte voortdurend brandjes te stoken in handels- en politieke relaties, komen bovenop de zwakkere economische groei in West-Europa en een lagere vraag uit de autosector, en dan vooral uit China.

In eigen land wegen behalve de toenemende mobiliteitsellende ook de politieke onzekerheid en de aanzwellende twijfels over de bevoorradingszekerheid van energie. Die zaken hypothekeren mogelijk nieuwe investeringen. Bovendien zit de chemiesector opgescheept met een knoert van een imagoprobleem. De plasticvervuiling van onze waterlopen, zeeën en oceanen is voor de publieke opinie des duivels en heeft ondertussen geleid tot een Europees verbod op het gebruik van plastic voor eenmalig gebruik. De sector hoopt dat het bij die ene bittere pil blijft, maar beseft dat de druk enkel zal toenemen. Op het jaarlijkse congres van de Europese chemie, in oktober in Amsterdam, was de plastic-puinhoop in zee dan ook het hoofdthema. Van chemiebedrijven wordt verwacht dat ze zelf harder werken om plastic uit zee te houden en maximaal te recycleren. Circulaire economie is de nieuwe dada.

Wespennest

Maar de plastic afvalnachtmerrie zal in 2019 niet het enige heikele thema zijn. De chemiespelers, en bij uitbreiding de landbouwindustrie, volgen met argusogen de heisa over glyfosaat, het onkruidbestrijdingsmiddel dat het vermaledijde Monsanto maakt onder de merknaam Roundup. Bayer kon Monsanto de voorbije lente na heel wat moeite en veel toegevingen overnemen, maar is met die overname regelrecht in een wespennest gestapt. Horden gebruikers van Roundup, die stellen ziek te zijn geworden na intensief gebruik van het product, maken zich op om torenhoge schadevergoedingen te eisen. Of Bayer met Monsanto, waarvan het de naam intussen al heeft uitgegomd, een lelijke kat in een zak heeft gekocht, zal in 2019 blijken.

En tot slot: voor een goed feestje zijn wij altijd te vinden. Als de hele chemiesector daar in 2019 niet voor zal en kan zorgen, kunnen we ongetwijfeld rekenen op onze nationale verantwoordelijken. De sectorfederatie essenscia, die tot in 2007 nog bekend stond onder de naam Fedichem, blaast in 2019 namelijk honderd kaarsjes uit.