‘Een maatregel als nachtwerk voer je niet in een-twee-drie in’

Op zich is het een goed idee om de twee grootste terminals in de Antwerpse haven de klok rond open te houden, maar van overleg met alle betrokkenen is er helaas geen sprake, betreurt Jan Sannen, sectorverantwoordelijke vervoer over de weg bij ACV-Transcom.

Enkele havenbedrijven hebben beslist dat de twee grootste containerterminals aan de kaaien 1700 en 1742 op de Antwerpse Linkeroever in de haven van Antwerpen binnenkort ook ‘s nachts zullen open blijven. De terminals van DP World Antwerp Gateway en MSC PSA European Terminal behandelen samen meer dan 4.000 vrachtwagens per dag, waarvan de meeste tussen 11.00 en 19.00u. De terminals zijn bovendien dicht tussen 21.30u en 5.00u. Met de nachtelijke openingstijden wil men de files en wachttijden voor de transporteurs verminderen.

Op zich vinden wij dat een goed idee. Chauffeurs verliezen nu veel tijd doordat ze aan de terminal zelf moeten aanschuiven en op onze Vlaamse wegen in de file staan. En al te vaak moeten ze zich daardoor zodanig haasten dat hun rij- en rusttijden in het gedrang komen. Dat is niet goed, niet voor de chauffeurs zelf, maar evenmin voor de veiligheid van de andere weggebruikers.

Ruimere openingstijden van de containerterminals waardoor een deel van het transport kan gebeuren buiten de spitstijden kunnen een oplossing zijn.

Helaas hebben de havenbedrijven het nagelaten om de volledige logistieke keten te bekijken. Een container ophalen is immers niet enkel het werk van één vrachtwagenchauffeur. Dat begint bij havenarbeiders, die ook meer nachtwerk zullen moeten doen en hiervoor gecompenseerd moeten worden. De bediendes die de administratie van het transport regelen zowel bij het vertrek in de haven als bij de levering, magazijniers, etc. Bovendien vinden wij enkele intenties van bedrijven om mee te werken nogal mager.

Want het is natuurlijk zinloos om containers ‘s nachts af te halen als de chauffeur er nadien ergens aan de poort van een klant enkele uren moet staan wachten om te kunnen leveren. Het wordt dan zowel voor de havenbedrijven als de transporteurs een kostelijk affaire zonder enige meerwaarde.

Met andere woorden, met de snelheid waarmee de Haven van Antwerpen de maatregel nu wil invoeren – want die zou al van 22 maart in voege gaan – heeft momenteel écht niemand er voordeel aan.

We hebben in het verleden al een aantal pogingen gezien om het transport van containers vanuit de haven ook ‘s nachts mogelijk te maken. Binnen de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen, het Vlaams overleg- en adviesorgaan tussen werkgevers en werknemers over heel uiteenlopende thema’s, werden ook al gelijkaardige initiatieven genomen, maar die verzandden elke keer opnieuw in de weerstand bij de klanten om ruimere afhaal- en ontvangsturen te hanteren.

Ook nu lijkt er van overleg met alle betrokkenen geen sprake te zijn. De havenbedrijven willen de maatregel al vanaf 22 maart invoeren. Maar zowel wij als vakbonden, noch werkgevers van een aantal logistieke bedrijven waren op de hoogte. Nochtans zien we dat verschillende partijen vragende partij zijn voor een flexibeler systeem.

Evenmin lijkt er nagedacht over de gevolgen voor de vrachtwagenchauffeurs. Voor compensaties voor nachtwerk is momenteel binnen het verloningssysteem van chauffeurs zo goed als geen regeling voorzien. Bovendien zal men moeten bekijken hoe die in verhouding kunnen worden gebracht tot wat andere werknemers in de logistieke keten hiervoor krijgen.

Het gaat voor ons om meer dan financiële compensaties alleen. Nachtwerk in trouwens alle sectoren zet veel druk op het sociale leven en de gezondheid van werknemers. We maken ons zorgen over de rust van de – vaak buitenlandse – chauffeurs. Dat zij soms wekenlang de nachten doorbrengen in hun vrachtwagen ergens op een parking langs onze autostrades is niet abnormaal.

Maar wie nachtwerk doet, moet overdag kunnen rusten. Voor een chauffeur die bij klaarlichte dag aan de kant van de weg in een krappe truckcabine een poging moet doen om wat te slapen zal dat geen evidentie zijn.

Een maatregel als nachtwerk voer je niet in een-twee-drie in. Het is belangrijk om alle schakels in deze complexe logistieke keten te betrekken en samen te bekijken hoe elkeen, zowel bedrijven als werknemers, erbij gebaat zijn.

Zonder begeleidende maatregelen voor de chauffeurs dreigt alleen maar de flexibiliteitsvereiste ten aanzien van deze groep enorm te vergroten, wat voor ons onaanvaardbaar is.

Waarom gaan we niet eerst met alle partijen om de tafel zitten om alle aspecten, zowel economische, financiële als sociale, te bekijken en na zovele jaren met mislukte experimenten een goed en efficiënt systeem uit te denken, in het belang van heel onze sector?