Digitalisering drijft banken nog meer uit elkaar

De digitale revolutie zal de financiële sector in 2019 grondig dooreenschudden. De afstand tussen voorlopers en volgers dreigt almaar groter te worden.

Als de problematische IT-migratie bij Argenta ons één ding leerde, dan wel dat bankklanten steeds afhankelijker worden van online en mobiel bankieren. Dankzij de smartphone hebben ze hun bank op elk moment op zak. Dat leidt tot een ander gebruik. Dagelijks de stand van de rekening controleren wordt een gewoonte, zoals het bekijken van de weersvoorspellingen. Betalingen worden meteen uitgevoerd, en niet langer één of twee keer per maand.

Bovendien duikt begin volgend jaar een nieuwe bankdienst in België op: de instantbetalingen. Die dienst maakt het mogelijk onmiddellijk te betalen met een overschrijving. Het geld staat in enkele seconden op de rekening van de ontvanger, zelfs als de betaling ‘s nachts, op feestdagen of tijdens het weekend gebeurt.

De digitale microbe is ook overgeslagen op de verzekeringsbranche. Uit onderzoek van KBC blijkt dat een op de zes Belgen al eens online een schadeverzekering heeft afgesloten of een schade-aangifte heeft gedaan. Het gebruiksgemak en de tijdswinst overtuigen almaar meer klanten. Tussenpersonen blijven belangrijk, maar de fysieke verplaatsingen naar een kantoor zijn een minpunt geworden.

Voor banken en verzekeraars betekent dat alles dat de banken en de verzekeraars hun digitale kanalen gevoelig moeten versterken en uitbouwen. Dat vergt zware investeringen in IT-infrastructuur en -systemen. Niet alle financiële instellingen hebben daarvoor de middelen en de mensen. De grootbanken lopen al een tijdje voorop in dat proces. De afstand met de volgers, de kleine en middelgrote banken, dreigt groter te worden.

Hoge kosten

Want de omgevingsfactoren blijven moeilijk voor financiële instellingen. De groei van de Europese economie vertraagt, waardoor de rente volgend jaar laag blijft. Een toename van de rente-inkomsten zit er in die omstandigheden niet in. Daardoor zullen de banken blijven kampen met margedruk en een zwakke rendabiliteit. Substantieel de kosten verlagen wordt eveneens moeilijk. Ze zullen voort snoeien in het aantal kantoren en werknemers. Maar daar tegenover staan stijgende kosten voor IT, digitalisering en regulering. In België blijven de banktaksen hoog.

Als de inkomsten stagneren en de kosten toenemen, is schaalgrootte een belangrijke operationele troef. Voor een grote Europese consolidatie moet niet gevreesd worden, daarvoor zijn veel Europese banken er nog te belabberd aan toe. Maar in België zijn de lokale bank-verzekeraars als KBC en Belfius gezond en voldoende gekapitaliseerd om zich aan overnames te wagen.

Bovendien kan de graad van digitalisering in 2019 uitgroeien tot een competitief voordeel, dat de klantenvoorkeur en de marktposities beïnvloedt en de grote van de kleine jongens scheidt. Als de digitalisering van de volgers achterblijvers maakt, zullen de kandidaat-overnemers op hun Belgische thuismarkt ook overnameprooien weten te vinden.