Deze sectoren zagen de meeste starters en faillissementen in 2024

De vergrijzing van de bevolking weerspiegelt zich in de oprichting van nieuwe bedrijven in 2024. En productie heeft niet echt meer een plaats in onze economie. Dat zijn twee conclusies uit de jaarbalans van Trends Business Information.

Nu de rente langzaam begint te dalen, hebben bedrijven het erg moeilijk om hun marges op peil te houden. De alarmkreten nemen toe en de vertrouwensindexen stagneren onder nul. Maar de dynamiek van de economie hangt van veel factoren af. De animo om nieuwe bedrijven op te richten blijkt groot. Hoewel de cijfers nog niet gestabiliseerd zijn, waren er al 135.468 nieuwe bedrijven bij gekomen op 31 december 2024. Dat zijn er 4.573 meer dan in 2023 (+3,5%) en zelfs 1.339 meer dan in 2021, toen een nieuw record werd gevestigd. Achter de absolute aantallen geven de favoriete soorten activiteiten de richting aan die jonge ondernemers willen geven aan de economie van morgen. De tien populairste activiteiten zijn:

Er staan twee medische activiteiten in de top tien, die beide gestaag groeien. Diensten nemen het leeuwendeel voor hun rekening. De algemene bouw is nog altijd vertegenwoordigd, maar is gedaald tegenover de afgelopen drie jaar, tot onder de grens van 3.000.

Al moeten we voorzichtig zijn met die cijfers, want de toename komt vooral uit het Brussels Gewest, met een stijging van 3.395 eenheden (+23,64%). Buitenlandse bedrijven, die de laatste jaren in kleinere aantallen naar België kwamen, lijken terug te keren en vinden ons land nog altijd aantrekkelijk, met 9.366 (+33,53%) die dit jaar een nieuw avontuur in België begonnen. Anderzijds telt het Waals Gewest volgens de cijfers die nu beschikbaar zijn 526 starters minder dan in 2023 (-1,8%) en het Vlaams Gewest -1.574 (-2,02%). We eindigen misschien met een status quo in deze regio’s, maar niet veel meer.

Sluitingen

Naast die nieuwe bedrijven hebben 99.741 andere hun activiteiten gestaakt. Ook al zijn de cijfers niet definitief, we zullen het cijfer van 109.829 van 2023 niet halen. Ook hier is de aard van de betrokken activiteiten indicatief voor de moeilijkheden. De top tien van dit jaar is:

De sectoren horeca en bouw zijn het sterkst vertegenwoordigd. Dat is niet verwonderlijk, gezien het bijzonder ongunstige economische klimaat in 2024 voor die twee sectoren.

70 procent van degenen die stoppen met werken, zijn zelfstandigen. Dat is te verwachten, aangezien een zelfstandige die zijn activiteiten stopzet dat ook echt doet, terwijl een bedrijf kan worden overgedragen en verder kan gaan met nieuwe aandeelhouders. Anderzijds stijgt het percentage elk jaar een beetje met de pensionering van de babyboomers. Globaal gezien is Brussel het enige gewest dat nieuwe zelfstandigen bij krijgt (+2.246). Het Vlaams Gewest verloor er 4.749 en het Waals Gewest 2.004.

De meest spraakmakende indicator: faillissementen

In 2024 waren er 11.592 faillissementsuitspraken. 400 daarvan betroffen partners, die betrokken waren bij het faillissement van hun bedrijf. Het netto aantal bedrijfsfaillissementen bedroeg dus 11.192. Iets meer dan 46 procent van de faillissementen was het gevolg van een dagvaarding, iets minder dan de verwachte 50 procent. Het is ook 7 procent meer dan in 2023 en toont een echte verslechtering van de financiële gezondheid van onze bedrijven. Maar we hebben nog altijd niet het aantal vonnissen van 2019 bereikt, dat 11.908 bedroeg, inclusief partners. Over het geheel genomen, met 1.560.000 bedrijven die actief zijn in België, is het algemene faillissementspercentage een redelijke 0,72 procent.

2.302 faillissementen hadden betrekking op zelfstandige ondernemers. Hun insolventiepercentage blijft met 0,36 procent ver onder dat van rechtspersonen (0,96%). De tien meest getroffen sectoren zijn:

De meest getroffen sectoren zijn de klassieke horeca, de bouw en het transport. Die bereiken zorgwekkende insolventieniveaus, ver boven het nationale gemiddelde. Het is echter het vermelden waard dat het bruto aantal faillissementen in de restaurantsector aanzienlijk is gedaald (-7,56%), hoewel het faillissementspercentage zeer hoog blijft. Buiten de top tien telde de sector 143 faillissementen op iets meer dan 59.000 actieve bedrijven. Dat komt neer op een faillissementspercentage van slechts 0,25 procent. Maar de moeilijkheden om in die sector voldoende winstgevend te zijn, vormen geen aanmoediging voor nieuwe bedrijven, die zich tevredenstellen met het compenseren van de bedrijven die verdwenen zijn.

Het Vlaams Gewest noteerde een stijging van het aantal faillissementen (+6,3%) tot een recordaantal van 6.350 vonnissen. Brussel kende de grootste stijging (+14,55%). Met 17,55 procent van de vonnissen overtreft het gewest ruimschoots zijn natuurlijke aandeel van 12,7 procent van de actieve ondernemingen. Maar dit is slechts een inhaaleffect, aangezien er de afgelopen jaren te weinig faillissementen waren.

Naast faillissementen zullen er in 2024 ook 6.000 gerechtelijke ontbindingen zijn. Dit is minder dan het cijfer van 6.500 van vorig jaar, maar bevestigt de vastberadenheid van de rechtbanken om jacht te maken op spookbedrijven.

Conclusie

Het aantal faillissementen in het Vlaams Gewest stijgt en heeft een recordhoogte bereikt, maar aangezien de bedrijfspopulatie blijft groeien, blijven de verhoudingen binnen de perken. Uiteindelijk geven die cijfers nog geen reden tot ongerustheid. Aan de andere kant bevestigt onze economie haar tertiaire oriëntatie. Er zijn bijvoorbeeld geen tekenen van herindustrialisatie. De sector blijft stabiel, met 59.300 actieve bedrijven. De vergrijzing van onze bevolking weerspiegelt zich in de oprichting van nieuwe bedrijven. Productie heeft niet echt meer een plaats in onze economie. Het gevaar bestaat dat we eindigen met een economie die geen bruto rijkdom meer creëert, maar gewoon het geld recycleert dat vorige generaties hebben gecreëerd.