Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft een saneringsovereenkomst gesloten met 3M Belgium. Het chemiebedrijf zal in totaal 571 miljoen euro betalen om de vervuiling door zijn fabriek in Zwijndrecht op te ruimen.
Belangrijk voor Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA), die het akkoord woensdagmiddag voorstelde, is dat de overeenkomst ‘open end’ is en dat de regering geen afstand van geding doet. Dat betekent dat ze later meer geld van het Amerikaanse bedrijf kan eisen als dat nodig zou blijken.
Dat zal wel enkel kunnen voor kosten in verband met vervuiling en gezondheidsschade. De overeenkomst biedt 3M immers wel zekerheid dat de Vlaamse overheid geen extra geld kan eisen voor kosten van bijvoorbeeld preventieve gezondheidsonderzoeken of wateronderhoud van de Schelde.
3M had al 115 miljoen euro uitgetrokken voor investeringen in milieutechnologie op de site in Zwijndrecht, en 5 miljoen euro steun beloofd aan lokale landbouwers die schade hebben geleden door de beperkingen die met de verontreiniging gepaard gingen.
Het bedrijf belooft daarnaast 250 miljoen euro te betalen voor dringende saneringen, inclusief de 150 miljoen euro die in maart al was aangekondigd. Het geld zal onder meer dienen om de grond in de woonwijken in de buurt te saneren. ‘3M erkent zijn saneringsaansprakelijkheid en saneringsplicht’, aldus Demir.
De Vlaamse regering krijgt een schadevergoeding van 100 miljoen euro. Ze kan dat geld naar eigen goeddunken gebruiken in verschillende beleidsdomeinen met betrekking tot de PFAS-problematiek rond de fabriek.
Nog eens 100 miljoen euro gaat naar Lantis, de beheerder van het Oosterweelproject. De PFOS-vervuiling werd ontdekt tijdens die werken. De helft komt in de vorm van een financiële schadevergoeding en daarnaast zal 3M diensten leveren zoals een tussentijdse opslagplaats op zijn site, duidt Demir.
Tot slot zal 3M afzien van het recht op zowat 1,3 miljoen euro aan overheidssubsidies.
Het bedrijf belooft transparantie. ‘Dat is vaak aan bod gekomen in gesprekken met de milieuorganisaties’, zei Demir. Bewoners van Zwijndrecht zullen informatie krijgen die door de Vlaamse administratie is goedgekeurd. Bovendien komen er minstens elk kwartaal publieke bijeenkomsten over het verloop van de sanering.
Het akkoord maakt volgens Demir een einde aan twee procedures van het bedrijf tegen de overheid. Een aantal productieprocessen in de fabriek blijven stilliggen en 3M laat zijn verzet daartegen vallen, zegt ze. Ook een beroep tegen strengere lozingsnormen trekken de Amerikanen in. Nu wil Demir dat de ‘schop in de grond gaat’. Demir hoopt dat de saneringswerken in het najaar kunnen starten.
