De Raad van State schorst GRUP voor uitbreiding Essers

De Raad van State schorst het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) voor de uitbreiding van het transportbedrijf H. Essers in Genk. De uitbreiding van het bedrijf is omstreden omdat er bos voor gekapt moet worden.

Volgens de Raad van State wordt in de ruimtelijke plannen onvoldoende rekening gehouden met de impact van de eerdere uitbreiding van het bedrijf en met eerder gemaakte afspraken rond natuurbescherming. De uitspraak betekent meteen dat Essers de geplande logistieke hal (minstens voorlopig) niet kan bouwen.

Transportbedrijf Essers wil 72.000 vierkante meter aan bedrijfsgebouwen bijbouwen naast de bestaande infrastructuur op het bedrijventerrein Genk-Noord. Maar het dossiers is erg omstreden, omdat voor de uitbreiding zo’n 12 hectare bos moet verdwijnen.

Onlangs heeft Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) de milieuvergunning voor de uitbreiding bevestigd. Maar de natuurverenigingen waren eerder al naar de Raad van State gestapt tegen het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan dat de regering in maart 2016 had vastgelegd. Dat rechtscollege geeft de natuurorganisaties nu gelijk en schorst meteen het GRUP. Het volgt daarmee ook het advies van de auditeur van eind mei. Die had toen ook al een negatief advies afgeleverd.

De Raad van State verwijst naar de eerdere uitbreiding van Essers in 2009. Die uitbreiding gebeurde in natuurgebied dat ook Europees beschermd is als habitatrichtlijngebied. De uitbreiding was toen gekoppeld aan de voorwaarde dat het bedrijf aan natuurontwikkeling zou doen in een een naastgelegen ‘herstelzone’.

Maar door de nieuwe uitbreiding wordt die compenserende herstelzone omgezet in bedrijfsterrein. ‘De Raad van State oordeelt dat het Vlaamse Gewest bij het onderzoek van de milieueffecten van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan van 2016 geen aandacht lijkt te hebben geschonken aan de cumulatie met het milieueffect van de eerste uitbreiding en niet het gepaste gevolg lijkt te hebben verbonden aan het feit dat binnen de ‘herstelzone’ bestaand leefgebied van een prioritaire diersoort van communautair belang teniet wordt gedaan’.

Omdat Essers van plan is op 1 september 2017 te starten met het rooien van het bos neemt de Raad van State ook aan dat de zaak ‘spoedeisend’ is. In ieder geval heeft het arrest van de Raad van State tot gevolg dat er voorlopig geen bestemmingswijziging kan zijn, dat de bouwvergunning (die ook juridisch wordt aangevochten) voorlopig niet kan afgeleverd worden en dat Essers dus ook minstens voorlopig niet kan starten met de bouw van de geplande logistieke hal.

Bedrijf zoekt zoekt noodoplossing na schorsing

De beslissing van de Raad van State om het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) van transportbedrijf H.Essers te schorsen, roept veel teleurstelling op bij Essers. Dat meldt het bedrijf zelf in een persbericht. Het transportbedrijf gaat nu op zoek naar een ‘noodoplossing om de marktpositie te behouden en te versterken’.

‘Het dossier wordt nu gekelderd door de mogelijke aanwezigheid van de Spaanse Vlag, een bepaald soort vlinder’, aldus CEO van Essers, Gert Bervoets. De Raad van State schorst het GRUP, wat betekent dat er ‘momenteel geen bulldozers aan te pas zullen komen’, aldus Hendrik Moeremans van Natuurpunt.

Essers zoekt daarom naar een noodoplossing om de marktpositie in de farma-industrie te behouden. ‘De uitbreiding naar één grote vestiging voor farma is cruciaal voor de groei van H.Essers’, aldus Bervoets. ‘De bestaande farma-valley aan de Transportlaan in Genk heeft haar maximale capaciteit bereikt. Een uitbreiding naar één hub van 30 hectare is noodzakelijk om de marktpositie te behouden en te versterken.’ Bij de start van de procedures tegen de uitbreiding van Essers in Genk in 2013 werden achttien alternatieve locaties onderzocht, maar geen enkele locatie kwam toen in aanmerking. Een uitbreiding aan de Transportlaan in Genk bleef als enige realistische locatie over.

Door de schorsing kan Essers haar planning om vanaf september een gedeelte van het Essersbos te rooien, echter niet doorgaan. ‘Om op korte termijn de lopende projecten te kunnen opvangen zoeken we actief naar een oplossing’, aldus Bervoets. ‘Daarbij denken we bijvoorbeeld aan een uitbreiding aan onze bestaande site in Vilvoorde. De schorsing heeft uiteraard dan wel consequenties voor de beoogde jobcreatie in de provincie Limburg.’

Natuurpunt: ‘Stap dichter bij redding Esserbos’

Natuurpunt ziet de toekomst van het Esserbos rooskleurig in. ‘We zitten nu een stap dichter bij de redding van het Esserbos’, aldus Hendrik Moeremans van Natuurpunt. ‘De plannen zijn nog niet vernietigd, maar Essers kan voorlopig het bos niet kappen.’ Natuurpunt benadrukt wel te hopen dat Essers een oplossing vindt. ‘Dat hebben ze al deels kunnen doen door zich te vestigen op de voormalige Fordsite in Genk.’

‘Vlaamse regering moet haar verantwoordelijkheid nemen’

Voka Limburg is niet tevreden dat de Raad van State het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) van transportbedrijf H.Essers heeft geschorst. De ondernemersorganisatie wil dat de Vlaamse regering haar verantwoordelijkheid neemt en het bedrijf ‘in Limburg houdt’.

‘H. Essers is een van de belangrijkste, zoniet het belangrijkste Limburgse bedrijf”, stelt de gedelegeerd bestuurder Voka Limburg, Johann Leten. ‘Het bedrijf zorgt voor de werkgelegenheid van duizenden gezinnen. Dit familiebedrijf is verankerd in onze provincie en wil hier graag blijven. Het is hemeltergend dat, ondanks alle natuurontwikkelingen en alle vergunningen, de Raad van State nu weer krom gaat voor de groene tirannie die onze provincie teistert.’ Voka Limburg wil nu dat de Vlaamse regering haar verantwoordelijkheid neemt en ‘H.Essers in Limburg houdt’.

‘In onze provincie leven er niet alleen vlinders, spinnen en paddenstoelen. Er leven, wonen en werken ook mensen’, aldus Leten.

Voka Limburg hoort naar eigen zeggen maandelijks hoe ‘grote investeringsprojecten een halt worden toegeroepen’. ‘Ondernemers hebben in de eerste plaats nood aan rechtszekerheid’, aldus Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka. ‘Opnieuw bewijst deze case dat dit in ons land ontbreekt. Dit brengt investeringen in gevaar en zet veel potentiële jobs op de helling. Het wordt tijd dat we politieke moed tonen: eens een beslissing is genomen en afspraken werden gemaakt, moeten die ook worden nageleefd.’

Groen opgelucht ‘dat Vlaamse regering en Essers worden teruggefloten’

De partij Groen is tevreden dat de Raad van State het het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) van transportbedrijf H.Essers heeft geschorst. Vlaams parlementslid Johan Danen, is ‘opgelucht dat de Vlaamse regering en Essers worden teruggefloten’.

‘Deze negatieve uitspraak van de Raad van State stond in de sterren geschreven’, zegt Danen. ‘Het hele dossier was gebouwd op juridisch drijfzand. Het is tijd dat de redelijkheid zegeviert. Laat ons nu werken aan een alternatief dat natuurbehoud en jobzekerheid samenbrengt.’

De Raad van State heeft het GRUP van Essers om 72.000 vierkante meter aan bedrijfsgebouwen bij te bouwen op haar farmasite in Genk geschorst. Dat doet het omdat bij een eerdere uitbreiding van het bedrijf, dat ook in Europees beschermd natuurgebied is gebeurd, de afspraak was gemaakt dat Essers in een naastgelegen ‘herstelzone’ aan natuurontwikkeling zou doen. Die herstelzone zou bij deze uitbreiding echter omgezet worden in bedrijfsterrein. Volgens Danen adviseerde advocatenbureau Stibbe in juni al om de procedure rond het Essersbos te stoppen omwille van juridische mankementen.

In januari 2016 was er al sprake van een mogelijk bouwmisdrijf. Dat de Vlaamse regering toch koppig doorzette, noemt Danen ‘blinde arrogantie’. ‘Ik hoop dat de Vlaamse regering hier lessen uittrekt en stopt met het nemen van beslissingen die juridisch niet stand houden. Zo creëer je onzekerheid’, aldus Danen.

De terechtwijzing kon volgens Danen echter vermeden worden. ‘Er is naast het waardevolle bos immers een alternatief terrein beschikbaar’, aldus nog Danen. ‘Op de terreinen van Ford zijn er mogelijkheden genoeg om te gaan voor duurzame jobcreatie. Dit hoeft niet ten koste van waardevol natuurgebied.’ Essers heeft naar eigen zeggen echter ‘één hub van 30 hectaren nodig om de marktpositie te behouden en te versterken’.

‘Omwille van omgevingsfactoren, de logistieke logica en specifieke veiligheidsvoorschriften voor farma, is het geen optie om verschillende locaties in te planten’, zegt CEO van Essers, Gert Bervoets. Essers zoekt bijgevolg naar een noodoplossing en denkt daarbij aan een uitbreiding van haar bestaande site in Vilvoorde. ‘De schorsing heeft uiteraard dan wel consequenties voor de beoogde jobcreatie in de provincie Limburg.’ Essers beloofde immers 400 nieuwe jobs aan te kunnen bieden in Genk.