De nieuwe VDAB-topman staat voor een zware opdracht

Met Wim Adriaens als nieuwe topman van de arbeidsbemiddelingsdienst VDAB versterkt de N-VA haar greep op de Vlaamse overheidsdiensten. Adriaens staat voor een zware opdracht. De VDAB leek wat in te dommelen, en dat in een periode van zelden geziene krapte op de arbeidsmarkt.

Begin deze week kwam de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) met het zoveelste zegebulletin over de Vlaamse arbeidsmarkt: eind januari telde Vlaanderen 192.445 niet-werkende werkzoekenden. Dat zijn er 16.582 of 7,9 procent minder dan in dezelfde maand vorig jaar. De Vlaamse werkloosheid krimpt sinds augustus 2015. Maar ook het aantal vacatures dat niet ingevuld raakt, blijft pieken: in december waren dat er 48.000, een stijging met 10.000 in een jaar.

Wim Adriaens weet wat hem te doen staat. Op 1 juli wordt hij de nieuwe topman van de VDAB, wanneer Fons Leroy met pensioen gaat. Adriaens, momenteel de kabinetschef van Vlaams minister van Economie, Werk en Sport Philippe Muyters (N-VA), zal het gevecht moeten aangaan met de krapte op de Vlaamse arbeidsmarkt. Adriaens geldt als een bekwame cabinetard. Hij volgde in 2016 als kabinetschef Koen Algoed op, die topambtenaar werd op het Departement Financiën en Begroting.

“Wim is een heel intelligente kerel”, zegt Philippe Muyters. “Hij slaagde onder meer voor het examen van inspecteur van Financiën. Dat is niet simpel. Toen Koen Algoed vertrok, wilde ik Wim absoluut als kabinetschef. Hij is een harde werker, maar geen extreme workaholic. Voor zijn gezin met drie kinderen heeft hij veel aandacht. Hij gaat ook vaak sporten. Zijn belangrijkste kwaliteit is dat hij een man met een visie is, niet gewoon een uitvoerder. Ideaal voor de VDAB dat voor grote uitdagingen staat, want ik zie de krapte op de arbeidsmarkt niet snel verdwijnen.”

Te middelmatig

Adriaens komt aan het hoofd van een overheidsinstelling die goede punten krijgt, maar kenners van de arbeidsmarkt zeggen dat het nog beter kan. Verwacht werd dat de VDAB een tandje zou bijsteken zodra de arbeidsmarkt op volle toeren ging draaien, maar dat was niet te geval. Ook kwam er wat kritiek op de nieuwe rol van de arbeidsbemiddelaar na de zesde staatshervorming: ook het bestraffen van werklozen werd een Vlaamse bevoegdheid, en daar zou de VDAB ondermaats presteren.

“Fons Leroy heeft degelijk werk geleverd, maar hij was de voorbije jaren wat aan het uitbollen. De VDAB doet opnieuw een beetje denken aan de wat logge organisatie van eind jaren negentig”, zegt een kenner van de Vlaamse arbeidsmarkt. “Ondanks de lage Vlaamse werkloosheid van 6 procent is het aantal werklozen gewoon te hoog. Zeker voor de langdurig werklozen moet de arbeidsbemiddelingsdienst een tandje bijsteken.”

Brengt Adriaens daar verandering in? De man uit Ninove legde de voorbije jaren een bijna foutloos parcours af. Nadat hij ambtenaar was op de federale overheidsdienst Budget en Beheer kwam hij bij de Kamerfractie van de N-VA terecht. Adriaens, die zowel een diploma Germaanse talen, economie (beide master) en een bachelor rechten heeft, werd snel een van de belangrijke sherpa’s van de N-VA. In 2010 behoorde hij tot de N-VA-experts die het in een poging tot regeringsonderhandelingen in Vollezele moest opnemen tegen een legioen PS-bollebozen. In 2009 stootte Adriaens door tot het kabinet van Vlaams minister van Begroting Muyters.

Politieke storm

In 2012 kwam Adriaens even in het oog van een politieke storm terecht. Er dook een e-mail uit 2010 van hem op waaruit bleek dat Philippe Muyters in het Vlaams Parlement zou hebben gelogen over de toestand van de Vlaamse begroting. Adriaens zou naar verluidt “geen oog dicht hebben gedaan”, toen de heisa Muyters deed wankelen. Maar de storm waaide over.

Als VDAB-baas wordt Adriaens een van de vele N-VA-cabinetards die zich verankeren in topfuncties in de Vlaamse administratie. Na Koen Algoed werd Mark Andries, de rechterhand van minister-president Geert Bourgeois, begin dit jaar administrateur-generaal bij het Agentschap Innoveren en Ondernemen. Ook het Agentschap Binnenlands Bestuur en Omgeving wordt aangestuurd door ex-N-VA-medewerkers. De N-VA-mars door de Vlaamse instellingen is volop bezig.