‘De duurzame omslag zal vooral vanuit het bedrijfsleven komen’

De Belgische familiale investeringsmaatschappij VP Capital zet haar vermogen in voor de duurzaamheidstransitie. Directeur Guus van Puijenbroek is de bezieler van die nieuwe investeringsstrategie. “De duurzame omslag zal vooral vanuit het bedrijfsleven komen.”

Ook België heeft zijn schare vermogende families. De meeste familievermogens ontstaan uit een familiebedrijf dat generatieslang goed boert en waar na verloop van tijd activiteiten bij komen. Behalve de aandelen in het oorspronkelijke familiebedrijf groeit dat vermogen verder aan door participaties in andere bedrijven of investeringsfondsen.

Guus van Puijenbroek is een telg van de vijfde generatie van de Belgisch-Nederlandse familie Van Puijenbroek, die haar vermogen sinds 1865 heeft opgebouwd in de textielindustrie. Vanaf de jaren vijftig van vorig eeuw begon de familie dat vermogen te diversifiëren met onder meer participaties in media, landbouw en industrie. Ondertussen is het familievermogen, zo’n 300 miljoen euro, ondergebracht in de investeringsmaatschappij VP Capital, waarvan Guus van Puijenbroek directeur is.

45 procent duurzamer

Van Puijenbroek wil verder gaan dan gewoon diversifiëren. Hij wil het familievermogen inzetten voor de duurzame omslag van de economie en de samenleving. “Niet alleen voor het maatschappelijke en economische belang, ook omdat het onze investeringsportefeuille toekomstbestendig maakt”, stelt hij.

VP Capital wil dat doen op twee manieren. “We hebben enkele grote participaties in textiel en landbouw, waarmee we iets moeten doen. Dat zijn niet de meest duurzame sectoren, maar ze daarom verkopen is geen oplossing”, legt Van Puijenbroek uit. “Daarnaast hebben we de afgelopen jaren geïnvesteerd in nieuwe domeinen en fondsen met een positieve impact en duurzame modellen.”

Om de vooruitgang van die omslag te meten heeft Van Puijenbroek een duurzaamheidsmodel ontwikkeld. “De traditionele investeringswereld stoelt op ESG-criteria ( environment, social en governance, nvdr). Die dienen vooral om de negatieve impact van investeringen te beperken. Dat is ook voor ons belangrijk, maar daarnaast willen we de positieve impact met onze investeringen vergroten en ook dat kunnen meten.” Met zijn model heeft VP Capital zijn portefeuille een beginscore in duurzaamheid gegeven. Het wil die tegen 2023 met 45 procent verbeteren. VP Capital investeert in acht domeinen, waaronder textiel, media, zorg, water en energie. “Al die domeinen hebben uitdagingen in duurzaamheid”, schetst Van Puijenbroek. “Wij willen met onze investeringen bijdragen aan oplossingen.”

Voorlopers maken

Het komt er vooral op aan de negatieve impact van de oudere participaties te verminderen. De Van Puijenbroeks zijn onder meer eigenaar van het textielbedrijf Havep, het industriebedrijf Batenburg Techniek, het ledbedrijf Q-lite en een landbouwbedrijf. Daarnaast heeft VP Capital een minderheidsparticipatie in Mediahuis, het moederbedrijf van de kranten Het Nieuwsblad en De Standaard.

“We willen van die bedrijven voorlopers in duurzaamheid maken”, zegt Van Puijenbroek. “We willen dat ons duurzaamheidsmodel een onderdeel van de bedrijfsvoering wordt in de bedrijven waarvan we meerderheidsaandeelhouder zijn.”

Zo was VP Capital bij Q-lite de aanstoker van het nieuwe display-as-a-servicemodel. In plaats van ledschermen te verkopen zet het bedrijf in op verhuur. “Die schermen zijn makkelijker uit elkaar te halen, zodat je veel onderdelen kunt hergebruiken”, legt Van Puijenbroek uit. Met Batenburg Techniek wil VP Capital inspelen op elektrische mobiliteit. “We zijn in Nederland de grootste installateur van laadstations voor elektrische bussen”, zegt Van Puijenbroek. VP Capital heeft voor al die bedrijven doelen opgesteld om ze te verduurzamen. “We volgen die doelen nauw op en we laten ook een deel van de beloning van het management daarvan afhangen.”

Impactfondsen

Ook met zijn nieuwe investeringen wil VP Capital een positieve impact genereren. Voorbeelden zijn de minderheidsparticipaties in het Britse Accsys Technologies en het Deense Aquaporin. Het eerste bedrijf verduurzaamt hout op een circulaire manier, het tweede zet in op energiezuinige waterzuivering.

Behalve via directe participaties zet VP Capital zijn vermogen aan het werk via private-equityfondsen. “Wij screenen de fondsen op de duurzaamheid van hun investeringsbeleid en gaan met hen in dialoog om de verduurzaming te versnellen. De meeste van hen zijn heel bereid daarin te investeren”, zegt Van Puijenbroek.

Daarnaast investeert VP Capital steeds meer in impactfondsen, zoals het Amerikaanse RISE en Leapfrog Investments. Daarnaast heeft de familie indirecte participaties in innovatiebedrijven zoals Fairphone, Mosa Meat en Protix. Het heeft ook een eigen impactfonds opgezet, het Textile Innovation Fund. “We zijn dat fonds gestart om de duurzame transitie in de textielindustrie op gang te trekken”, aldus Van Puijenbroek.

Hij wil ook via giften de duurzaamheidsomslag ondersteunen. “In sommige landen staat de onafhankelijkheid van de media onder druk. Om dat mee te verhelpen doneren we aan Bellingcat en investeren we in het impactfonds MDIF, dat onafhankelijke media steunt”, zegt hij.

Begin klein en leer

Van Puijenbroek wil met VP Capital een inspiratie zijn voor andere familiale investeringsmaatschappijen. “Familievermogens kunnen een belangrijke rol spelen in de duurzaamheidstransitie. Veel van hen investeren daar al fors in, alleen is dat niet bekend”, zegt hij.

Zijn advies aan familyoffices is eenvoudig: “Zorg voor een maatstaf om de vooruitgang van de duurzaamheid in je portefeuille op te volgen en laat die door een derde partij valideren. Maar vooral: begin er gewoon aan. Begin klein, leer en zet vervolgens grotere stappen.”

“De omslag zal vooral vanuit het bedrijfsleven komen, ondersteund door de overheid”, stelt Van Puijenbroek. “Het is aan bedrijven om met nieuwe duurzame businessmodellen te komen. Die hoeven niet onder te doen voor de traditionele modellen. Ze zijn even rendabel en meer toekomstbestendig.”