‘De Caterpillar-fabriek in Gosselies is het slachtoffer van een kille rekenoefening’

Een industrieel beleid dat niet inzet op een verdere daling van de loon- en energiekosten is ten dode opgeschreven. Dat zegt Trendsredacteur Kurt De Cat.

De Amerikaanse graafmachineproducent Caterpillar wil de imposante productievestiging in het Waalse Gosselies carrément sluiten. De aankondiging is vooral slechts nieuws voor de meer dan 2000 werknemers die in de assemblagefabriek aan de slag zijn. In tweede instantie wordt het industriële netwerk van toeleveranciers, servicebedrijven en zelfstandige ondernemers in de ruimere regio zwaar getroffen. Caterpillar Gosselies, waar vooral zware machines voor de bouwsector worden gemaakt, is een van de grootste industriële werkgevers in Wallonië. Dat verklaart de emotionele reacties en de grote woorden die regionale en nationale beleidsmensen de wereld in stuurden naar aanleiding van dit industriële drama. Politici zijn geschokt, ontzet, verontwaardigd en geschandaliseerd over de ‘brutale beslissing’ van de directie van de Amerikaanse multinational.

Voorspelbare reacties

Wat zijn de reacties op dit dramatische nieuws voorspelbaar. Hoeveel van die industriële horrorverhalen moeten nog volgen vooraleer het industriële beleid van dit land efficiënter en uitgekookter in de internationale markt gezet wordt?

Het beursgenoteerde Caterpillar Inc. gaat gebukt onder de grondstoffencrisis en de problemen in de mijnbouw. Het concern stapelt de ene herstructureringsronde op de andere. Dat betekent dat de kosten wereldwijd in tabellen gegoten worden en minutieus onder de loep worden genomen. Snijden is de boodschap.

Uiteraard zijn onze beleidsmakers niet verantwoordelijk voor de crisis waarmee Caterpillar al langer worstelt, maar waarom staan Belgische productievestigingen altijd bovenaan in de internationale sneuvellijstjes? Marc Thompsom, de financieel directeur van de groep Caterpillar, wond er geen doekjes om. Volgens hem is de productievestiging ten noorden van Charleroi te duur en kunnen andere fabrieken dezelfde machines tegen lagere kosten bouwen. Elders kan het goedkoper, en dan hebben we het niet eens over lagelonenlanden in Oost-Europa of nog verder. Neen, het productievolume wordt verschoven naar de Caterpillar-fabriek in het Franse Grenoble, op nauwelijks 750 kilometer van Charleroi.

Management verantwoordelijk

De sluiting van de fabriek in Gosselies is de verantwoordelijkheid van het management van Caterpillar. Het gaat er al sinds de crisis van 2009 moeilijk. Dalende productievolumes, oplopende economische werkloosheid, herstructureringen op kosten van de belastingbetaler. Politici moeten stoppen met industriële giganten allerlei voordelen en steunmaatregelen te geven om de fundamentele handicaps van ons land als productieland te compenseren.

Zorg er eerst voor dat de fundamenten excellent zijn: betaalbare loonkosten, competitieve energiekosten, een haalbare bedrijfsfiscaliteit, een uitstekende logistiek, een constructief sociaal klimaat, betrouwbare overheden, enzovoort. Zet daar een taskforce op. Als we op die punten scoren in de internationale tabellen, moet er niet gemarchandeerd worden met directe en indirecte steunmaatregelen, want het blijken steeds weer pleisters op een houten been.

Het drama voor de regering-Michel is dat net zijn ploeg voor het eerst sinds lang ademruimte creëert voor de maakindustrie. Dankzij de indexsprong en de taxshift dalen de loonkosten. Maar we zijn er nog lang niet. De Caterpillar-fabriek in Gosselies is het slachtoffer van een kille rekenoefening. Ook in Vlaanderen zijn er productievestigingen van internationale groepen die kampen met overcapaciteit en krimpende markten. Plantmanagers cijferen zich suf om investeringen binnen te halen om de productiekosten per geproduceerde eenheid te doen dalen. Een industrieel beleid dat niet inzet op een verdere daling van de loon- en energiekosten is ten dode opgeschreven.