‘Buitenlandse investeringen moet je blijven verdienen’

Buitenlandse investeringen moet je blijven verdienen. Het is een soort van economische marathon, die nooit eindigt. Dat zegt Trends-redacteur Jozef Vangelder.

Het is altijd moeilijk afstand doen van de beste paarden in de stal. De discussie over de Franse overname van het Gentse biotechbedrijf Ablynx is nog maar net gaan liggen, of de Zaventemse vliegtuigonderdelenproducent Asco wordt eigendom van een Amerikaanse groep. Soms lijkt ons landje wel een marktkraam voor bedrijven.

Het is goed dat de Vlaamse overheid met harde cijfers komt. Vlaanderen is geen kolonie van het buitenlands kapitaal, blijkt een analyse van het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie. Van de ruim half miljoen btw-plichtige ondernemingen staan er welgeteld 4111 onder buitenlandse controle, of een petieterige 0,8 procent.

Maar die 0,8 procent zorgt wel voor een derde van de toegevoegde waarde in de privésector. In de industrie is dat zelfs meer dan de helft van de toegevoegde waarde, in de hoogtechnologische industrie nagenoeg het geheel ervan.

Dat is niet echt een geruststellende gedachte. Toegevoegde waarde is de bron van welvaart. Ze wordt gebruikt om werknemers te betalen en investeringen te financieren, maar ook om aandeelhouders te vergoeden, in dit geval buitenlandse aandeelhouders. En die kunnen de prioriteiten altijd veranderen. Ze doen dat met meer gemak dan Vlaamse aandeelhouders.

Marathon

De Antwerpse petrochemiecluster verplaats je niet van vandaag op morgen, de Gentse biotechcluster evenmin. Maar dat zegt niets over de toekomst. Buitenlandse investeringen moet je blijven verdienen. Het is een soort van economische marathon, die nooit eindigt. Shoppingcentra neerpoten kunnen we zelf wel. In de hoogwaardige industrie – een veel grotere en duurzamere bron van welvaart – moeten we blijven knokken voor ons plaatsje in de wereld.

Dat is niet bepaald een vrolijk vooruitzicht. We halen zoveel welvaart uit buitenlands kapitaal, dat we er in feite afhankelijk van zijn. Voor een kleine economie als Vlaanderen is dat geen schande. In een geglobaliseerde wereld, waar economische en financiële schaalvoordelen zich niets aantrekken van nationaliteit, is het zelfs normaal.

Maar het steekt toch een beetje. Vlaanderen heeft nog altijd flink wat industrieel en technologisch ondernemerschap, zoals de weefgetouwenproducent Picanol, of het 3D-printingbedrijf Materialise, om maar een paar voorbeelden te noemen. Maar het mag altijd meer zijn, zeker als we ons brood willen verdienen in de nieuwe wereld van artificiële intelligentie, blockchain en andere revoluties.

En het mag ook wat groter zijn. Hoewel we best wel wat multinationals hebben – denk maar aan Bekaert, Ravago of Greenyard – zijn er nog te veel ondernemers die niet durven door te groeien, zodat uiteindelijk de kassa van een ander rinkelt. Zou het niet een heel klein beetje liggen aan een gebrek aan ambitie?