Bruno Humblet (CEO van Deceuninck): ‘Het bizarre is dat de Turkse economie blijft draaien’

Kan een bedrijf overleven in een land waarvan de munt keldert en de inflatie piekt? Ja, heel goed zelfs, toch in het geval van Deceuninck in Turkije. ‘De Turkse hypotheekrente zit rond de 30 procent, en toch gaat de bouw flink door.’

Volgende week donderdag is het uitkijken naar de beslissing van de Turkse centrale bank. Zal zij de beleidsrente verhogen, en zo een einde maken aan de galopperende Turkse inflatie en de calvarietocht van de Turkse lira? Tot nog toe drukte de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn eigen visie door. Inflatie moet je bestrijden met een lage rente, volgens Erdogan, een idee dat botst met de standaarden in de economische theorie. Erdoganomics heeft de nodige gevolgen gehad. De lira kalft al jarenlang af en haalde na de herverkiezing van Erdogan eind mei diepterecords. De Turkse inflatie bedraagt officieel 40 procent, maar is in werkelijkheid een veelvoud daarvan, aldus schattingen. Omdat de Turkse centrale bank alles uit de kast heeft gehaald om de lira te ondersteunen, zit ze door haar deviezenreserves heen, iets wat in 20 jaar niet meer is gebeurd.

Allicht heeft die rampspoed een lichtje doen branden bij Erdogan. Na zijn herverkiezing stelde hij Mehmet Simsek aan als nieuwe minister van Financiën. Simsek, gewezen topbankier bij Merrill Lynch, was al Turks minister van Financiën van 2009 tot 2015, met goed gevolg, waardoor hij het respect won van de internationale financiële wereld. Als nieuwe gouverneur van de centrale bank koos Erdogan voor Hafize Gaye Erkan, ex-Goldman Sachs en gedoctoreerd aan Princeton University. Erdogan lijkt dus Erdoganomcis in de kast te hebben gestopt, al moet dat nog echt blijken. Een eerste test krijgen we dus volgende week donderdag

Hoe brengen de Vlaamse bedrijven in Turkije het er intussen vanaf? Deceuninck, de West-Vlaamse producent van pvc- en composietprofielen voor ramen en deuren, is al sinds de jaren 90 actief in het land. Ege Profil, de Turkse dochter van Deceuninck, is uitgegroeid tot een steunpilaar onder de groep. “Afgerond staat Ege Profil voor een kwart van onze omzet en de helft van onze winstgevendheid,” zegt Bruno Humblet, CEO van Deceuninck. “De beurswaarde van Ege Profil – genoteerd aan de beurs van Istanboel – is ongeveer even groot als de beurswaarde van de groep Deceuninck. Wie dus een aandeel Deceuninck koopt, verwerft Ege Profil, en krijgt er onze Europese en Amerikaanse activiteiten gratis bij.”

Hebt u vaak uw hart vast gehouden bij het Turkse monetair beleid van de aflopen jaren?

BRUNO HUMBLET: “Ja en nee. De inmenging van president Erdogan in het monetaire beleid en zijn ideeën over inflatiebestrijding zijn natuurlijk ongewoon. Kijk maar naar de hoge inflatie. Alles wordt snel duurder in Turkije, de kosten gaan de hoogte in. Maar het bizarre is dat de Turkse economie blijft draaien. Vele mensen miskijken zich op dat land. Turken zijn veerkrachtig, creatief en ondernemend. In februari hebben ze een zware aardbeving, een dag later beginnen ze aan de heropbouw. Turken gaan door. En dat komt ons bedrijf ten goede.”

Is de ontwaarding van de lira schadelijk geweest voor uw bedrijf?

HUMBLET: “Neen, de munt is voor ons een mindere zorg. Wij verkopen vooral lokaal. 80 à 85% van onze Turkse productie blijft in Turkije. Dat staat in schril contrast met andere bedrijven die in het land produceren en vooral exporteren. Denk bijvoorbeeld aan de textiel- en tapijtenindustrie. In principe betekent de zwakke lira een concurrentieel voordeel voor de Turkse exporteurs. Maar door de algemene kostenstijging is de Turkse export in de voorbije maanden duurder geworden. De kostenstijging was immers groter dan de muntontwaarding. Daar hoeven wij ons niet om te bekommeren. Wij trekken onze lokale verkoopprijzen op in lijn met de verhoogde kosten. De dividenden voor Deceuninck zetten we dan om in euro.”

Als u verzwakkende lira’s moet omzetten in harde euro’s, worden die dividenden toch kleiner?

HUMBLET: “Die worden kleiner. Maar zolang wij onze Turkse prijzen even snel kunnen verhogen als de ontwaarding van de lira, maakt dat niks uit. Stel dat ons product vandaag 100 lira kost. Tegen een wisselkoers van 20 lira voor 1 euro levert de verkoop van dat product 5 euro op. Als we omwille van de kostenstijging de verkoopprijs moeten verhogen naar 125 euro en de lira deprecieert tot 25 euro, verdienen we nog altijd 5 euro. Daarom is het zo belangrijk dat wij in de lokale markt blijven, waar we onze prijzen kunnen optrekken. We slagen daarin omdat we sterke merken hebben. We moeten de prijzen ook optrekken om de ingevoerde inflatie te compenseren. Wij kopen onze grondstoffen in dollar of in euro.”

Speelt de zwakke lira u daar geen parten?

HUMBLET: “Dat is nadelig, ja. Maar ook hier gebruiken we onze prijzen in lira. Als we die voldoende kunnen optrekken, dan verdwijnt het nadeel. Het is een balans die we in evenwicht weten te houden.”

Het optrekken van uw prijzen, hoeveel rek zit daar op? Als u te duur wordt, dan zou de verkoop kunnen zakken.

HUMBLET: “De mensen verdienen ook meer, want de lonen stijgen. Bovendien weten de Turken dat hun spaargeld almaar minder waard wordt door de hoge inflatie. Dus wat doen ze? Ze beleggen, onder meer in vastgoed, en in verbouwingen van hun woning, die daardoor haar waarde behoudt. Voor zo’n beslissingen gaan Turken op zoek naar sterke merken. Dat houdt de vraag naar onze producten op peil.”

Zal dat blijven duren?

HUMBLET: “Dat weet ik niet. Dat weet niemand. De Turkse economie is volatiel. Maar kijk naar Europa en Noord-Amerika. De bouw van nieuwe woningen staat daar onder druk door stijgende bouwkosten en een hypotheekrente die klimt naar 5 à 6%. De Turkse hypotheekrente zit rond de 30 procent, en toch gaat de bouw flink door. Het is een dynamiek die moeilijk te verstaan is voor mensen die niet actief zijn in Turkije. Jaar na jaar doen we daar zeer goede business.”

Cynisch vraagje: de recente Turkse aardbevingen en bijhorende heropbouw, is dat extra business voor u?

HUMBLET: “We sturen producten voor tijdelijke huisvesting naar de getroffen regio, zoals materiaal voor containerwoningen. We fabriceren dat tegen kostprijs, zonder winst, om die regio er zo snel mogelijk bovenop te helpen. Op langere termijn zal een structurele heropbouw nodig zijn, en daar is een markt voor ons, inderdaad. Het gaat niet alleen om de vervanging van ingestorte gebouwen. Turkije telt veel andere oude gebouwen, waarvan een deel in aardbevingsgebied staat. En de bouwnormen zullen strenger worden, wat nog meer nieuwbouw en verbouwingen met zich mee zal brengen.

Het probleem van de Turkse economie is de onzekerheid. Om de 10 à 20 jaar gaat de economie door een periode van hoge inflatie. Eind de jaren 80 was dat zo, in de jaren 2000 ook, en nu opnieuw. Je moet daar mee kunnen leven. Hoe beter je bedrijf verankerd is in Turkije, hoe sterker je merken, hoe beter je team de onzekerheid aankan. Je hebt een team nodig dat bij hoge inflatie en loonstijgingen de verkooprijzen kan en durft verhogen. Als dat lukt, heb je goede business.”

Zal dat blijven lukken in de komende jaren?

HUMBLET: “In ieder geval is het ons gelukt in de voorbije jaren. Ik zeg niet dat elk jaar even sterk was. Maar dat was ook zo in Europa en de VS. Gaat het blijven lukken in Turkije? We slagen er toch maar in om onze activiteiten in dat land tot één van de meest winstgevende onderdelen van Deceuninck te maken.”

Zal u toch niet nauwlettend de beslissing van de Turkse centrale bank volgende donderdag in de gaten houden?

HUMBLET: “Tuurlijk. Als centrale bank de rente verhoogt, dan zal er opnieuw een beetje meer buitenlands investeringsgeld naar Turkije vloeien. Het zal het land aan broodnodige deviezen helpen. Bij een renteverlaging daarentegen zal de lira voort ontwaarden, met alle negatieve gevolgen. Maar ook die zullen we wel weten aan te pakken. Turkije is anders dan andere markten. Dat maakt vele ondernemers en investeerders bang. Maar als je goed uit je ogen kijkt, en werkt met de juiste lokale mensen, dan kan je in Turkije goeie business doen.”